Babalara, çocuklarla kaliteli zaman geçirme rehberi

Günümüzün çalışma şartları, hızlı akan zaman, stres, yorgunluk gibi birçok faktör, işten eve dönen hatta çoğu zaman geç saatte dönen babaların, çocuklarıyla geçireceği vakitten çalıyor. Babalar eve geldiğinde ya çocuklar uyumuş ya da kendileri çocuklarıyla ilgilenemeyecek kadar yorgun olabiliyor. Peki tüm bu saydığımız gerekçeler, çocuklara yeterli zaman ayıramamanın “bahanesi” olabilir mi? Alandaki birçok örneğe bakıldığında babaların çocuklarına özellikle hafta içi yeterli zaman ayıramadıkları, çocuklarını çoğunlukla hafta sonu görmek zorunda kaldıkları, bu zamanı da kaliteli bir şekilde geçiremeyebildikleri görülüyor.  

Babanın görevi

Babalık işlevi zorunludur, baba; anne-çocuk ilişkisinin dışında “üçüncü kişi” rolünü üstlenir. Çocuk ile anne arasında iç içe geçmiş bir ilişki vardır. Baba, çocuk ve anne arasına girerek gerekli mesafeyi sağlar. Bu mesafe sayesinde çocuk erkek ve kız olma kimliğini sağlıklı olarak edinir, yani baba, anne-çocuk ilişkisinin sağlıklı olması açısından da son derece önemlidir. Anne hamile kaldığı andan itibaren annelik rolünü benimsediğinden, bebeğiyle aradaki bağı kurmaya başlar fakat baba bunu sonradan öğrenir. O yüzden babanın çocuğuyla kuracağı ilişki ve iletişim, sağlıklı bir birey olarak yetişmesi anlamında hayati önem taşır.  

İdeal baba

Çocuklarının her şeyiyle aktif olarak ilgilenen, bilgi edinen, karar veren, araştıran, endişelenen babalar, yani bir başka değişle “pasif olmayan” babalar, çocuğun yetişkinlik hayatındaki “ideal baba” ve “ideal eş” kimliklerinin gelişiminde olumlu etki sağlar. Çocuklar için baba=güven’dir. Bu ihtiyaç erkek çocuklarda erillik rolünün tam olarak öğrenilmesi konusunda önem taşırken, kızlarda da erkek rolünü tanıması ve olumlu bir hayat imajı için gereklidir. Özellikle erkek çocuklar cinsel rollerini babalarından öğrenir ve onları taklit eder. Bazen anneler, oğullarının tıpkı babaları gibi yürüdüklerini, konuştuklarını, jest ve mimiklerinin aynı babaları gibi olduğunu söyler. Baba sadece yasaklayan, çocuk ve anneyi ayıran değil aynı zamanda çocuğun kendisiyle özdeşleşmesine izin veren olmalıdır.    

Baba ve çocuk ilişkisi

Hafta içi ve hafta sonu ayırmadan, babaların çocuklarıyla kaliteli zaman geçirmesi çok önemlidir. Şüphesiz geçirilecek vaktin niteliği, çocuk sayısına, çocuk/çocukların yaşına, ilgi alanlarına, evde-dışarıda oluşa, cinsiyetlerine göre farklılık gösterecektir ama temel bazı noktaların esas alınması gerekir.

1.      İşten eve gelindiğinde ilk işin tüm ilgi ve sevgiyi, sabahtan beri hatta belki önceki akşamdan beri görmediğiniz çocuğunuza vermek olmalıdır.

2.      Çocuğunuzla birebir iletişime gireceğiniz, herhangi bir dış faktör tarafından bölünmeyeceğiniz bir 20 dakika, çocuğunuzun günlük ihtiyacını karşılamak için yeterli olacaktır.

3.      Cep telefonu, bilgisayar, TV, çağrı cihazı gibi dijital aletlerin sizi bölmesine, zamanınızdan çalmasına izin vermemek gerekir.

4.      Çocuğunuzla tensel temas kurmak son derece önemlidir. Onlara sarılmak, öpmek, başını okşamak ve sevdiğinizi söylemek, sevginizi göstermenin en iyi yoludur. “Uzaktan seven” babalardan olunmamalıdır.

5.      Hedefiniz çocuğu oyalamak değil, onunla zamanınızı paylaşmak, onunla oynamak ve birlikte eğlenmek olmalıdır.

6.      Çocukla ilgilenmek annenin vazifesi olduğu kadar babanın da vazifesidir.

7.      Çocuğun bedensel, zihinsel, duygusal gelişimine katkı sağlayacak, eğitici, öğretici, eğlendirici, yaratıcılık içeren her türlü faaliyet ve hatta çocuğun sorumluluklarını bilmesi ve bunları yerine getirmesi yönünde yapılacak her şey, kaliteli vakit geçirmeden sayılabilir.

8.      Çocuğun banyo, yemek, uyku, tuvalet gibi her türlü temel ihtiyaçlarının karşılanmasında bilfiil rol almak da, onunla kaliteli zaman geçirmek konusuna iyi örnek teşkil edebilir. (Örneğin banyo esnasında şarkı söylemek, uyumadan önce masal anlatmak veya yemek yerken/yedirirken sohbet etmek gibi...)  

Hafta sonu çocuklarla zaman geçirme

Hafta sonu yapılacak aktivitelerde, özellikle de dışarı aktivitelerinde dikkat edilmesi gereken şey; çocukların günlük temel gereksinimlerini bozmadan, ödevlerini ve sorumluluklarını aksatmadan, mutlu olmak, eğlenmek, öğrenmek ve paylaşmak olmalıdır. Bu yüzden, gidilecek yerlerin ve yapılacak şeylerin önceden planlanması uygun olacaktır. Hava durumuna uygun hareket etme, yapılacak aktiviteyi seçme, gidiş yolunu belirleme, eşlik edecek kişileri ayarlama, olası aksiliklerin telafi edilmesinde size zaman kazandıracaktır. Seçimlerinizde hangi yaştan olursa olsun, çocuğunuzla birlikte karar vermek, onun tercih ve isteklerini önemsemek, seçme şansı vermek oldukça önemlidir. Yapılan aktivitenin çocuğun yaşına uygun olup olmadığını da ayrıca düşünmek gerekir. Çocuğun özel bir yeteneği varsa bunu geliştirmesine destek olacak aktiviteler seçmek, baba-çocuk ilişkisine katkıda bulunacak her türlü paylaşımda bulunmak faydalı olacaktır. Özellikle boşanmış anne babalar düşünüldüğünde, çocuğunu sadece hafta sonu görebilen bir baba, bu zamanı çok iyi planlamalıdır. Kısa zamanda çok şey yapmak, çocuğun her dediğini yapmaya çalışmak, zamanı doldurmaya çalışmak değil, çocukla iyi iletişim kurmaya odaklanmak ve birlikte keyif almak önemlidir. Çocuğun çok da keyifli olmayabilecek sorumluluklarını yerine getirmesinde ona eşlik etmek gerekir. Örneğin birlikte ödev yapılmalı, arkadaşı ile problemi hakkında konuşulmalıdır. Çocuktan uzak kalınan zaman içerisinde neler olup bittiği konusunda, okulu, öğretmeni, doktoru, arkadaşı konularında babanın da en az anne kadar bilgi sahibi olması uygun olacaktır. Bunun için elbette çocuğun annesi ile olan iletişimin ve bilgi akışının da sağlıklı olması gerekir.  

Çocuklarla evde kaliteli zaman geçirmek için öneriler

1.      Masa Oyunları: İskambil, tavla, scrabble, kızma birader, zeka oyunları, bulmacalar.

2.      İnşa Oyunları: Yap-bozlar, legolar, oyun hamurları, maketler, yastıklardan ev yapmak, sandalyelerden tren yapmak.

3.      Resim-iş Faaliyetleri: Boyama yapmak, kesme yapıştırma yapmak, atık malzemeler kullanarak çalışmalar yapmak.

4.      Müzik Faaliyetleri: Şarkı söylemek, dans etmek, taklit yapmak, defile yapmak, müzik aleti çalmak.

5.      Ev İşleri: Tamir işlerini çocukla beraber yapmak, ona görev vermek, beraber sofra kurmak, oda toplamak, yemek yapmak.

6.      Evcilik Oyunları: Çocuğun hayal ettiği, sizin katkı sağlayabileceğiniz, oyuncaklarla veya oyuncaksız oynanabilen her tür oyun.

7.      Akademik Faaliyetler: Kitap okumak, hikaye anlatmak, soru-cevap oyunu oynamak, ödev yapmak, gazete-dergi karıştırmak, sayıları kullanarak oynanan oyunlar oynamak vs.

8.      Hareketli Oyunlar: Saklambaç, sıcak-soğuk, gıdıklaşmak, boğuşmak, güreşmek

9.      Diğer: Albüm karıştırmak, film izlemek

10.  Özel Geceler Düzenlemek: Sinema gecesi, pijama partisi, meyve yeme gecesi, dondurma gecesi vs.  

Çocuklarla dışarıda kaliteli zaman geçirmek için öneriler

1.      Top oyunları oynamak.

2.      Bisiklet, paten, kay kay, scooter sürmek.

3.      Pikniğe gitmek.

4.      Parka gitmek.

5.      Yemeğe gitmek.

6.      Sinema, konser, tiyatroya gitmek.

7.      Hayvanat bahçesi, çiftlik, doğal park, orman gibi yerlere gitmek.

8.      Arkadaş doğum günlerine, partilerine gitmek.

9.      Su ve su oyunları, su oyuncakları ile oynamak.

10.  Balık tutmak.

11.  Bahçe işleriyle meşgul olmak, çiçek dikmek, bahçe sulamak, ağaçtan meyve toplamak,

12.  Doğada keşif yapmak.