Çocuk gelişiminde sihirli sözcük: Hareket
Bebeğin anne rahmine düştüğü andan itibaren hareketlerinin bir anlamı var. Çünkü onlar hareket ettikçe gelişiyor. Anadolu Sağlık Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Namık Kemal Akpınar; “Hareket etmek bir özgürlük, öğrenme aracıdır. Bu nedenle çocuklara hareket etmeleri için olabildiğince alan bırakın, ancak kazalara davetiye çıkarmamak için bazı noktalara da dikkat edin” diyor.

Hareket sistemi nasıl çalışır ve nasıl gelişir?
Bebekte, zamanla üst beyin kontrolünde istemli hareketler olmaya başlıyor. Hareket sistemindeki gelişim, yukarıdan aşağıya olacak şekilde devam ediyor. Hareket sisteminde sırasıyla; baş kontrolü, kollarla uzanma, elle tutma çalışmaları, başparmak kontrolünün gelişmesi, destekli oturma, desteksiz oturma, emekleme, sıralama, yürüme, koşma, merdiven çıkma ve inme gelişiyor. Bu gelişim basamaklarının uygun aylarda olmaya başlaması hareket sisteminin gelişmiş olduğunun bir göstergesi. İlk 6 aydaki kol ve bacak hareketleri bebeğin kaka yapmasını, gaz çıkışını kolaylaştıran hareketlerdir ve gereklidir.
Bebeğinize geniş hareket alanı sağlayın
Çocuğun emeklemeye başlaması ile beraber, dış dünyayı keşfetme ve öğrenme turları da başlar. İlk olarak etrafındaki, albenisi yüksek oyuncak ve objelere uzanmaya başlar, zamanla görüş alanındaki uzak noktaları keşfeder. Uzanabildiği çekmeceler en çok merak noktalarıdır. Oralara tutunup kalkmalar, çekmeceyi çekip içindekileri atmaya başlamaları kendilerine sonsuz keyif verir. Bu dönemde bebeğe geniş hareket alanı sağlanması gerekiyor. Ortalıkta sivri uçlu, keskin kenarlı eşyalar bulundurmayın, sehpa veya masadan sarkan örtüleri kaldırın. Yürümeye başladıktan sonra da ortamı ani hareketler ve duramaması olasılığına karşı hazırlayın, alanı genişletin.
Hareketli bebeklerin gelişimleri akranlarından önde
Hareketli bebeklerde kilo fazlalığı görülmüyor, hatta kiloları daha az bile olabiliyor. Çevreyle ilgili araştırmacı yönleri, algılamaları daha ön planda olduğundan, gelişimleri de akranlarına göre daha önde oluyor. Hareketli bebeklerin yorulmaları sonrasında uykuya dalmaları daha hızlı, uyku derinlikleri ve süresi daha fazla oluyor.
Bebekler yürümeye başlayınca…
- Yürümeye başlayan bebekler, özellikle dışarıya çıkıldığında başına buyruk tek başına yürümek ister. Buna dış ortam tehlikelerinden koruyarak kontrollü izin verin.
- Parka veya bahçeye çıkıldığında serbestçe davranmasına izin verebilirsiniz.
- Özellikle 1,5 yaşından sonra merdiven çıkmak ve inmek isteyeceklerdir. Ellerinden uygun şekilde tutarak izin verin.
- Yollarda yürürken çocukları özellikle sol elinizle, iç tarafta tutun.
- Evlerde özellikle diz boyu olan elektrik prizlerine karşı koruyun. Kapaklı korunaklı prizleri tercih edin.
- Özellikle mutfak çekmecelerinde ve oyun alanına yakın yerlerde sivri ve keskin aletler bulundurmayın.
- Çocuklarınızı AVM’lerdeki yürüyen merdivenlere tek başına bırakmayın.
- Havuz kenarları ıslak olduğundan kayıp düşme olasılıkları da artar. Tek başına bırakmayın. Ayaklarına kaymayan ayakkabılar giydirin.