El bileğinden anjiyo (radial anjiyo) ile aynı gün taburcu olunabilir

El bileğinden (radial) anjiyo nedir?

Kalple ilgili sorunların tedavisinde el bileği damarının kullanılması, işlem sonrasında istenmeyen komplikasyonların azalmasını sağlayan bir yöntem. Bilek damarı kasık damarının aksine, cilt yüzeyine çok yakın ve şişman hastalarda bile kolaylıkla girilebiliyor. Cilde yakınlık ve arkasındaki kemik doku aynı zamanda işlem sonrasında giriş deliğinin kapanmasında kolaylıkla kompresyon uygulanabiliyor. Kanama çok kolay kontrol altına alınabiliyor. 

El bileğinden anjiyo nasıl uygulanır?

El bileğinden anjiyo sırasında damar tıkanıklığı tespit edilirse stent hemen takılabilir mi?

Eğer bırakılamayacak kadar çok kritik bir darlık varsa, balon ve stent ile açılmaya uygunsa; o zaman stentle açıp, tedavi edilebilir. Örneğin; kalp krizi geçiren hastalara veya hiçbir şey olmamasına rağmen anjiyoda çok kritik olduğu görülen vakalara aynı anda stent takılabilir. Anjiyo yapar gibi aynı yöntemle, aynı yoldan, aynı gün ve aynı seansta uygulanabilir. Eğer o kritik darlık kolayca açılmıyorsa öncesinde hazırlık yapılarak, stent takmak tercih edilebilir. 

Bilekten anjiyo sonrasında ne kadar sürede iyileşilir?

El bileğinden anjiyo yapılan hasta, işlem sonrasında yürüyerek evine dönebiliyor. Gündelik yaşamında kolunu zorlamayacak her şeyi yapabiliyor. Zorunlu olmadığı sürece bandaj çıkarılmadan banyo yapılması ise önerilmiyor. Anjiyo nedeniyle özel olarak uygulanması gereken bir beslenme rejimi yok ancak anjiyonun sonucuyla ilgili yapılması gerekenler var; eğer damarlarda tıkanıklık söz konusu ise kalp koruma diyeti denilen kolesterolü düşük, az tuzlu, katı yağdan uzak, sebze - meyve ağırlıklı bir beslenme rejimi uygulanması gerekiyor. Ama sonuçlar normal ve kolesterol de yüksek değil ise özel bir diyet önerilmiyor. Tüm anjiyolar için işlemden sonra kişilerin bol su içmeleri önemli çünkü bu sayede işlem sırasında hastaya verilen boyanın vücuttan rahat atılması sağlanıyor. Bu nedenle hastaların hastaneden çıkıncaya kadar yaklaşık iki litre su içmesi sağlanıyor ve eve gittiklerinde bunu devam ettirmeleri isteniyor. 

El bileğinden anjiyo sonrası dikkat edilmesi gerekenler neler?

Hasta kendisini çok zorlamamalı. Kol kullanabilir, yemek yenebilir ya da kahve, çay içilebilir. Sadece ağır herhangi bir şey kaldırmamaya özen gösterilmelidir. Kesi yapılan yer çok küçük bir delik olmasına rağmen buranın kısa sürede kapanması hedeflenir. Bugüne kadar kanama nedeniyle gelen hasta olmasa da bazen sargılar sıkı olduğunda, hasta da farkında olmadan kolunun üzerinde yattıysa morarma olabiliyor. Ancak pozisyonunu düzelttiğinde bu morarma da ortadan kalkıyor. 

El bileğinden anjiyo sonrasında hasta cinsel hayata hemen dönülebilir mi?

Cinsel yaşantının normal seyrinde devam etmesi kasıktan yapılan anjiyoda güçtür. Ancak el bileğinden yapıldığında çok daha rahat hareket edilebiliyor. Hastaların ertesi gün normal cinsel yaşamlarına dönmeleri pek önerilmese de seks yapılmasında bir sakınca bulunmuyor.

Anjiyoda bir darlık çıkarsa insanlar cinsel hayatlarına nasıl yönlendirilmeliler?

Eğer sonuç darlıksa, hastaların cinsel hayatlarına dönmelerinden önce darlığının tedavi edilmesi gerekiyor. Mevcut damar hastalığından dolayı cinsellik zamanlaması, süresi, miktarı, sayısı düşünülmeli. Eğer kritik bir darlık çıktıysa darlık tedavi edilmeden cinsel ilişki çok önerilmiyor. Eğer kritik bir darlık yoksa ve normal anjiyo çıkarsa cinsel yaşam konusunda bir kısıtlama olmuyor. 

El bileğinden anjiyo kimlere uygulanamaz?

Diyalize giren hastalara, herhangi bir kaza ya da yaralanma sonrasında kolunda travma oluşanlara el bileğinden anjiyo yapılamaz.

El bileğinden anjiyo birkaç defa yapılabilir mi?

Evet, yapılabilir. Böyle bir durumda işlem, bir önceki uygulamada kesilen yerin, yarım santim üstünden girilerek gerçekleştirilebilmektedir. Bir diğer yöntem olarak, işlemi karşı taraftaki bileğe uygulamak da mümkündür. 

ANJİYO OLAN HASTALARIMIZ DENEYİMLERİNİ ANLATIYOR

Özel bir şirkette otomasyon şefi olarak görev yapan Ahmet Yiğit’in kalp damarlarında yaşadığı sorun bir rastlantı sonucu ortaya çıkmış. Fıtık ameliyatı sırasında yapılan incelemelerin ardından hekimi, sonuçlarındaki bazı noktalar nedeniyle anjiyo olması gerektiğini söylemiş. Bundan sonra yaşadıklarını ise Ahmet Bey anlatıyor:

“Daha önce annem ve kız kardeşim anjiyo olduğu için durumun öneminin farkındaydım. Bu nedenle güvende olduğumu hissettiğim bir yerde ameliyat olmak istedim. Anadolu Sağlık Merkezi’nde yapılan incelemeler sonucunda anjiyo yapılması gerektiği anlaşıldı. Açıkçası önceki deneyimlerimize dayanarak bu kadar kolay olabileceğini düşünmemiştik. Bası yapacak kum torbalarıyla saatlerce yatmayı bekliyorduk. Ama bunların hiçbiri olmadı. Sabah geldik ve yapılan muayene sonrasında ameliyata alındım. Çok kısa sürede işlem tamamlandı. Sanki hiç anjiyo yapılmamış gibiydi.”

64 yaşındaki Ömer Esir de anjiyosunu el bileğinden yaptırmayı tercih edenlerden. Üç yıl önce nefes darlığı üzerine doktora giden Ömer Esir’in hemen anjiyo yaptırması gerektiği söylenmiş. Bunun üzerine kasığından anjiyo yapılan Ömer Esir’in üç damarının tıkalı olduğu belirlenmiş. 

 

Üç yıl sonra yeniden rahatsızlanan ve bu nedenle Anadolu Sağlık Merkezi’ne başvuran Ömer Esir’e bu kez çok daha rahat ve pratik olduğu belirtilerek el bileğinden anjiyo yapılması önerilmiş. Her iki anjiyo deneyimini de yaşayan Ömer Esir’e yöntemleri karşılaştırması istendiğinde ise şunları anlatıyor:

 

“Anjiyo sonucunda, iki damarımın tıkalı birinin de rahatsız olduğu belirlendi ve by-pass ameliyatı yaptırmam gerektiği anlaşıldı. Bu durum üzücü ama el bileğinden anjiyo işlemi sayesinde çok rahat geçirdim bu süreci. Hiç ağrım olmadı. Üç yıl önce kasıktan yaptırdığım anjiyoda daha fazla ağrım vardı. Ayrıca kanamayı durdurmak daha zor olmuştu. Kasığımda morarma, şişlik meydana gelmişti. Ayrıca yine kasığımda titreme vardı. 4-5 saat yatmam gerekmişti. Ancak el bileğinden anjiyo sayesinde daha rahattım. Herhangi bir morarma ya da kanamam olmadı. Hemen kalkıp evime gidebildim.”