Hipertansiyon nasıl kontrol edilebilir?
Kişilerin hayatını olumsuz etkileyerek, yaşam kalitelerini bozan hipertansiyon, birtakım önlemlerle kontrol altına alınabiliyor. Anadolu Sağlık Merkezi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Gürsel Ateş ile hipertansiyon kontrolünü ve tedavi şeklini konuştuk.

Hipertansiyonun kontrol altına alınmasında hangi yöntemler kullanılıyor?
Yüksek kan basıncının kontrol altına alınmasında ilaç tedavisi kadar, kişinin hayat şeklinde değişikliklere gitmesi de önemli rol oynuyor. Hipertansiyon, vücudun otomatik olarak yaptığı kan basıncı dengesinin bozulması olarak adlandırılıyor. Bu durumda, kontrolün ele alınması gerekiyor. Ama hekimler ne kadar yönlendirse de bunu gerçekleştirecek olan hastanın kendisi oluyor.
Hipertansiyon tedavisi
İlk kural, hastada tuz alımını kontrol etmek; ikincisi, damar dirençlerini azaltacak ilaç kullanmak; üçüncüsü de sempatik sinir sistemi aktivitesini kontrol altında tutacak ya da vücudun ona verdiği cevapları engelleyecek santral etkili ilaçlar kullanmak oluyor. İnsanların damak tadı tuzun varlığına çok alışkın olduğu için tuz kullanımını kontrol etmek çok zor. Özellikle ekmeklerimiz, çok tuzlu üretiliyor. Hiç fark etmeden de tuz alınıyor. Örneğin bazı maden suları çok fazla sodyum içeriyor ancak hastalar ürün etiketlerine dikkat etmeyebiliyor. Tedavide, ilaçların düzenli kullanılması ve kan basıncı izleminin yapılması önem taşıyor. Bazı hastalar, “Nasıl olsa ilaç kullanıyorum, kan basıncım yükselse başım ağrırdı” diye düşünerek ölçümlerini yapmıyor. Oysa ani yükselmelerde baş ağrısı yaşanırken, yavaş oluşan yükselmeler ve plato dönemlerinde bu belirti görülmüyor.
Hipertansiyon ilaçları
Ömür boyu tek bir ilaçla kan basıncını kontrol etmek gibi bir yaklaşım bulunmuyor. Bazı durumlarda hasta ilacını düzenli alıyor, tuz alımını kontrol ediyor ama buna rağmen ölçümler yüksek seyredebiliyor. Bu durumda ilacın yetersiz olduğu anlaşılarak ya ilaç değiştiriliyor ya da başka ilaçlarla birlikte veriliyor. Örneğin, beş ilacı birlikte almak zorunda kalan hastalar oluyor. Bu kişiler için geliştirilen ve dünyada yaklaşık dört yıldır uygulanan “Renal Denervasyon” adlı tedavi yöntemi hastanemizde de uygulanmaktadır.
Hipertansiyon hastalarının günlük yaşamlarında neleri değiştirmeleri gerekiyor?
Öncelikle sigarayı bırakmak, fazla kilolardan kurtulmak ve egzersizi günlük yaşamın içine sokmak büyük önem taşıyor. Sigara, tüm damar sisteminin dirençlerini artırarak kan basıncının yükselmesine neden oluyor. Fazla kilo, hipertansiyonu tetikleyen faktörlerin başında geliyor. Egzersiz ise büyük önem taşıyor. Kan basıncı değerlerini kontrol altına alamamış kişilerin egzersiz yapmaları önerilmiyor çünkü egzersiz sırasında da kan basıncı yükseliyor. Kontrol altına alınmamış kan basıncının aniden yükselmesi halinde kötü sürprizlerle karşılaşma olasılığı doğuyor. Bu nedenle birinci kademede bazal kan basıncını kontrol altına almak, daha sonra yüzme ve yürüyüş gibi sporlara yönelmek öneriliyor. Yapılacak egzersizin hızını belirlemek içinse nabzın sayılması gerekiyor.

Dr. Gürsel Ateş sırasıyla; Houston Texas’ta Texas Heart Institute, University of Virginia, Cardiovascular Research Lab. Charlottesville, Almanya’da Boehringer Ingelheim GmbH. Dr. Karl Thomae GmbH. Biberach an der Riss , Dr. Siyami Ersek Gögüs Kalp Damar Cerrahi Hastanesi ve Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi gibi ulusal ve uluslararası kurumlarda kardiyoloji uzmanı olarak çalıştı. 2005 yılında Anadolu Sağlık Merkezi’nde çalışmaya başlayan Dr. Ateş, 2007 yılında Anadolu Sağlık Merkezi’nden ayrılarak yaklaşık bir yıl Baskent Üniversitesi Kardiyoloji Anabilim Dalı İstanbul Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nde görev yaptı. 2008 yılında tekrar Anadolu Sağlık Merkezi’nde çalışmaya başlayan Dr. Ateş, halen kardiyoloji uzmanı olarak görevini sürdürüyor.