Kalça kırıklarını önlemenin püf noktaları

Kalça kırıkları yaşlılığa bağlı ortaya çıkan problemlerin başında geliyor ve acil tedavi edilemediğinde kısa bir süre içinde hastanın yaşamına mal olabiliyor. İstatistiklere göre, kadınlarda osteoporoza bağlı kalça kırıkları hala ölüm nedenlerinde ilk sıralarda yer buluyor. Kalça kırıkları osteoporozun da etkisiyle 2/3 oranında kadınlarda daha fazla görülürken, erkeklerde 1/3 oranında ortaya çıkıyor. Anadolu Sağlık Merkezi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Kıral, teknolojinin gelişmesinden en çok faydalanan alanlardan birinin de eklem protezleri ameliyatları olduğuna dikkat çekiyor.  Prof. Dr. Kıral, riskleri en aza indirmek için, gündelik yaşantıda mümkün olduğu kadar düşmeleri önleyici tedbirler almanın da kırıklarda son derece önem taşıdığına işaret ediyor. 

Kalça kırığı tedavisinde protezlere başvuruluyor. Hangi protezin kullanılacağı ise hastanın yaşına ve kemik yoğunluğuna göre değişiyor. Kalça kırığının oluştuğu durumlarda hastaya mümkün olduğunca kısa süre içinde protez uygulanarak ayağa kalkmasının sağlandığını söyleyen Prof. Dr. Kıral, son yıllarda yaşanan gelişmelerle ilgili şunları anlatıyor: “Eklem protezi ameliyatlarının yapılamadığı yıllarda şiddetli ağrı ve hareket kısıtlılığı nedeniyle hastaların hareket özgürlükleri ileri derecede sınırlanırdı. Günümüzde ise başarılı bir kalça veya diz protezi ameliyatı geçiren bir hasta yaşamını tamamen ağrısız ve bazı sportif aktiviteler dahil hemen hemen tüm işlerini rahatlıkla yapabilecek bir şekilde devam ettirebilir.

Protez cerrahisinin, günümüzde, ortopedinin en yüz güldürücü ve en sık yapılan ameliyatlarından biri olduğunu söyleyen Prof. Dr. Kıral, şu bilgileri veriyor: “Bir yıl içinde ABD’de yaklaşık 900.000 kalça ve diz protezi ameliyatı yapılmaktadır. Bu sayılar 90’lı yıllar ile karşılaştırıldığında 2 kat artış göstermiştir. Ülkemizde ise sağlıklı veriler olmamakla birlikte yılda toplam 25.000-30.000 kalça ve diz protezi ameliyatı yapıldığı bilinmektedir.Nüfusumuzu ABD ile karşılaştırdığımızda, bu sayının çok düşük olduğu görülmektedir.” 

Bu ameliyatlar sonrasında hastalarda kalça ağrılarının tama yakın geçtiğini işaret eden Prof. Dr. Kıral, ameliyat sonrasıyla ilgili de şu bilgileri veriyor:

“Her hasta için farklı olmakla birlikte 6-8 hafta sonra bağımsız olarak sokağa çıkılabilir; yürüme, merdiven inip çıkma gibi günlük aktiviteler tamamen normal olarak yapılabilir; araba kullanılabilir; yüzme, golf, yürüyüş gibi sporlar yapılabilir; egzersiz bisikleti kullanılabilir. Tenis, futbol, basketbol gibi sporlar uygun değildir.”

• Yaşlıların yatağının ucunda mutlaka sehpa lambası olmalı.

• Geceleri yatak odası ile banyo arasının iyi ışıklandırılmış olması gerekiyor. Ayrıca yaşlıların banyosunda mümkün olduğunca küvet olmamalı. Kaygan zeminlerde kullanılan malzemelere dikkat edilmeli.

• Eğer evde basamaklı bir yer varsa buraların da açık renk halıyla döşenmeli ve aydınlatılması da iyi yapılmalı.

• Salon, oturma odası gibi ortamlarda ortalıkla sehpa, gazetelik gibi eşyalar mümkün olduğu kadar yer almamalı. Takılıp düşmeleri önlemek için de ortalıkta elektronik eşyaların kabloları olmamalı.

• Mutfakta zemin kaygansa bunun için önlem alınmalı. Ayrıca herhangi bir nedenle yere kaygan bir madde döküldüğünde hemen silinmeli.

• Kullandıkları ayakkabı ve terliklerin kaymayacak özellikte olmasına özen gösterilmeli. Halılar kaymayacak şekilde desteklenmeli.