Kanser ve Hasta Yakını
-
Kanser ve Hasta Yakını
Sevdiğimiz birisine kanser veya benzeri yaşam kaybı riski olan bir hastalık tanısı konulduğunda, birçoğumuz kendimizi umutsuz ve çaresiz hissederiz. Tıpkı bu tanı alan kişi gibi, biz de bir yandan bu duruma isyan ederken, bir yandan da tedavi için çareler aramaya başlarız. Fakat kronik hastalık, ömür boyu devam eder ve ölüm riski içerir. Bu da hasta kadar yakınını da savunmasız ve güçsüz hissettirir. Kronik hastalığı olan yakınına herhangi bir yardımı olamayacağını düşünür.
Fakat bu her zaman böyle olmak zorunda değildir. Araştırmalar, kronik bir rahatsızlığı olan hastalara yardımda aile ve yakınların önemli bir rol oynadığını gösteriyor. Kronik bir hastalığa sahip olmak, fiziksel şikâyetlerin yanında yalnızlık (tecrit) ve bağımsızlık kaybı hislerini de beraberinde getiriyor. Kronik bir hastalığı olan kişi için önemli olan sevildiğini ve düşünüldüğünü hissetmektir. Dolayısıyla yakınlarının onunla nasıl iletişim kurduğu, ona nasıl davrandığı çok önemlidir.
Kronik hastalığı olan kişinin yaşamı ve yaptıkları değişiyor, dolayısıyla ilişkilerde de yeni gereksinim ve sıkıntıları göz önüne almak, o kişiyle olan iletişiminize eskisi gibi değer verdiğinizi göstermek ve beraber yapılan planları yeni koşullara göre ayarlamak gereklidir.
Kronik hastalık yaşayan aile bireylerine psikolojik destek önerileri
Kronik hastalık tanısı alan ve tedavi sürecine başlayan kişiler ve yakınları, bu hastalığa uyum sağlama sürecinde kimi zaman hem fiziksel hem de psikolojik zorlanmalar yaşayabilirler. Hemen hepimiz hayatımızın zor dönemlerinde psikolojik desteğe gereksinimi duyabiliriz. Kronik bir hastalıkla baş etmenin bir bireyin hayatında karşılaşabileceği en zorlu süreçlerden biri olduğu düşünülürse, bu dönemde alınacak psikolojik desteğin önemi daha da anlaşılır bir hale gelir. Kronik hastalık tanısı konan birçok kişi yakınlarını üzmemek veya ‘olumlu’ düşünmek adına bu süreçte ortaya çıkan korku, endişe ve üzüntülerini diledikleri gibi paylaşamayıp, içten içe bir baskı yaşar. Bu durum zaten yorucu bir dönem geçirmekte olan bireyin tüm enerjisini güçlü görünmeye ve yakınlarına hiçbir şey belli etmemeye harcamasına neden olabilir. Oysa böyle bir dönemde kişinin karşılaşacağı zorlukları aşabilmek için en çok ihtiyacı olan şeylerden biri kendi duygusal enerjisidir.
Diğer taraftan bir aile bireyinin hastalığı ile baş etmek de kişiler için çok zorlu bir süreç oluşturabilir. Hasta yakınlarının psikolojik destek alması bu kişilerin yakınlarının hastalığı ve içinde bulundukları sürecin onların üzerinde yarattığı endişe, çaresizlik ve depresyon gibi birçok konuda duygu ve düşüncelerini paylaşabilmeleri, suçluluk ve ümitsizlik gibi hisleriyle baş edebilmeleri açısından büyük önem taşır.