19 Ağustos 2023 Cumartesi
ALT: Nedir, Düşüklüğü, Yüksekliği ve Tedavisi
Gıda intoleransı, günümüzde artan sağlık sorunlarının önemli nedenlerinden biri olup, sıklıkla gıda alerjisiyle karıştırılmaktadır. Gıda alerjisi ani ve kısa sürede ortaya çıkarken, gıda intoleransı daha uzun süreçte kendini gösterir. Gıda hassasiyetinde belirtiler genellikle yavaş oluşur ve birkaç saat ile birkaç gün arasında seyredebilir. Bu durum vücudun birçok sistemini etkileyebilir ve hatta sinir sistemi üzerinden anksiyeteye zemin hazırlayabilir.
Gıda intoleransı, vücudun bazı gıdalara karşı aşırı hassasiyet göstermesi şeklinde özetlenebilir. Genellikle belirli bir enzimin eksikliği veya etkisizliği sonucunda ortaya çıkar. Kişinin duyarlı olduğu gıdayı tüketmeye devam etmesi, kronik enflamasyona ve çeşitli semptomların şiddetlenmesine neden olabilir. En yaygın gıda intoleransı oluşturan besinler arasında yumurta beyazı, bezelye, inek sütü, arpa, kazein, maya, agar agar, mısır ve gluten yer sayılabilir.
Gıda intoleransı; sindirim, iskelet, sinir sistemi, cilt sağlığı ve metabolizma düzenini etkileyerek çeşitli rahatsızlıklara yol açabilir. Sindirim sisteminde karın ağrısı, şişkinlik, gaz, mide bulantısı, ishal veya kabızlığa sebep olabilir. Dermatolojik olarak döküntü, kaşıntı, egzama ve kızarıklık görülebilir. Sinir sisteminde ise migren tarzı baş ağrıları, Alzheimer ve anksiyete ile ilişkilendirilebilir. Kas ve iskelet sisteminde eklem ağrıları, iltihaplanma ve kronik yorgunluk gibi sorunlara yol açabilir. Ayrıca obezite, diyabet ve haşimato gibi metabolizma hastalıklarının gelişme riskini artırabilir. Bu belirtiler gözlemlendiğinde, gıda duyarlılığı ihtimali değerlendirilerek bir sağlık uzmanına başvurulmalıdır.
Hastalığın teşhisinde eliminasyon diyeti önemli bir yöntemdir. Bu diyet planında, kişinin duyarlılık gösterdiği düşünülen gıdalar belirli süreyle beslenme düzeninden çıkarılır ve daha sonra yavaş yavaş tekrar dahil edilerek vücudun verdiği tepkiler gözlemlenir. Bu yöntem, hangi besinlerin belirtilere yol açtığını belirlemede yardımcı olabilir.
Ancak kesin tanı için ileri teknoloji mikroarray testleri gereklidir. Her sağlık merkezinde bulunmayan bu testlerin tecrübeli yerlerde, uzman hekimler kontrolünde yapılması önemlidir. Bu testler sayesinde kan örneği alındıktan sonra ortalama 10 gün içinde kesin sonuç elde edilebilir.
Kronik inflamatuar hastalıkları veya irritabl bağırsak sendromu gibi fonksiyonel sindirim sistemi bozuklukları olan kişilerde gıda intoleransına daha sık rastlanır. Tanı ve tedavi sürecinde birden fazla uzmanlık alanının iş birliği içinde olması gerekir. Hastalığın farklı yönleri ve etkileri dikkate alınarak doğru teşhis konulmalı ve etkili tedavi yöntemleri uygulanmalıdır.
Son güncellenme tarihi: 29 Ocak 2025
Yayınlanma tarihi: 29 Ocak 2025
Biyokimya
Biyokimya
Öne Çıkan Kanser Yazıları