Kolon kanseri ameliyatlarında tüp ileostomi yöntemi

Bağırsak virüsü taşıyan insanlarda ölüm oranlarının çok yüksek olduğu 1. Dünya Savaşı’nda Amerikalı bir general “stoma”yı keşfettiğinde, 100 yıllık hikaye de işte o gün başlamıştır.

Bağırsak virüsü taşıyan insanlarda ölüm oranlarının çok yüksek olduğu 1. Dünya Savaşı’nda Amerikalı bir general “stoma”yı keşfettiğinde, 100 yıllık hikaye de işte o gün başlamıştır. Bu yeni uygulama sayesinde, bağırsak bir yerden karın duvarına yaklaştırılıp, açılan delikten (saptırıcı stoma) dışarı alınıyor ve besin atıkları için yeni bir çıkış alanı yaratılıyordu. Böylece atıklar bağırsağın alt bölümündeki yaralı olan yerlere inmeden vücut dışına alınıp hastanın zehirlenmesinin önüne geçiliyordu. Geçici ya da kalıcı olarak uygulanabilen “ostomi” adlı bu yöntem, günümüz tıbbında da kullanılıyor. Özellikle kolon kanseri tedavilerinde hayat kurtarıcı bir yöntem olarak başarıyla kullanılan ostominin tıp sahnesine çıkışı bir asrı tamamlarken, hikaye günümüzde yenilikçi bakış açılarıyla devam ediyor. Anadolu Sağlık Merkezi Genel Cerrahi ve Kolorektal Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Vafi Atalay yöntemi geliştirerek hastalar açısından daha konforlu bir tedavi sürecine dönüştürmüş. Dr. Atalay’dan, sadece klasik tüp ileostomi yöntemini öğrenmekle kalmıyor; ayrıca, cerrahi dünyasının uluslararası bilimsel dergisi Colorectal Disease’de de yayımlanan, kendi geliştirdiği yöntemin özellikle kolon kanseri hastalarının yaşamına ne gibi farklar getirdiğini de öğreniyoruz…

Hangi durumlarda ihtiyaç duyuluyor?

Bilindiği gibi kolon kanseri (kalın bağırsak) son yıllarda sıklığı artan kanser türlerinden biri. Rakamlara göre, dünyada en sık görülen 3. kanser ve hem erkek hem de kadınlar arasında kansere bağlı ölüm nedenleri arasında ilk sıralarda. Ancak erken evrelerinde tanı konup tedaviye başlandığında tedavisi en olanaklı kanserler arasında. Öyle ki, erken evrede tanı konup tedavi görenlerde beş yıllık sağ kalım oranı %90 gibi çok yüksek bir düzeyde. Dışkılama düzeninin bozulması (ishal, kabız), kanama veya dışkıda kan görülmesi, dışkılama yaparken ağrı hissedilmesi, dışkıda şeffaf bir salgı görülmesi, karın ağrısı ve şişlik gibi belirtilerle kendini gösteren kolon kanseri; genetik, yaş, bazı özellikle hastanın yaşam süresini ve kalitesini artırmak hedefleniyor. Birçok hastada cerrahi tedavilerle tümörlü kısımlar çıkarılırken, ameliyat bölgesi iyileşmeden hastanın doğal yollarla dışkılama yapabilmesi riskli hale geliyor. İşte bu noktada ostomi yönteminin kronik bağırsak hastalıkları, tütün kullanımı ve sağlıksız beslenme gibi pek çok faktörle ilişkili. Genellikle kolonoskopiyle teşhisi konan kolon kanserinin tedavisinde, devreye girdiğini söyleyebiliriz. Kolon kanserinin yanı sıra; dışkılama yapmayı engelleyen rektum kanseri, travma, bağırsak hastalığı ya da bazı doğum kusurlarında da başvurulan bu yöntem, bazen tekrarlanan sezaryenlerde bağırsak yaralanması olduğunda da uygulanabiliyor. Eğer cerrah, kalın bağırsağı karın yüzeyine getirerek buradan bir açıklık oluşturuyorsa (ağızlaştırma - stoma) kolostomi, ince bağırsağı karın ön duvarına getirip ağızlaştırıyorsa buna da ileostomi deniyor. Bağırsağın torbaya (dışkıyı toplamak amacı ile kullanılıp atılabilen ostomi torbası) bağlanması için oluşturulan stoma ile amaç; geçici veya kalıcı olarak bağırsaktaki içeriğin karın duvarındaki açıklık üzerinden dışarıya alınmasını sağlamak. Ameliyattan sonra iyileşme tamamlandığında ise, ikinci bir ameliyatla bağırsak içeri alınıyor ve karında oluşturulan stoma kapatılıyor.

Kolostomi ile yaşamak her şeyden önce psikolojik açıdan bir travma sebebi. Küçük bir ıkınma ya da öksürmede bağırsak dışarı çıkabilirken, bazen içeri de kaçabiliyor. Ayrıca karın duvarındaki delik zaman içinde büyüyerek bir fıtığa da dönüşebiliyor. Enfeksiyon riski ve stoma nedeniyle ciltte yanmaların görülmesi de söz konusu. Bu açıdan bakımı, günlük temizliği de yorucu ve yıpratıcı olabiliyor. Stoma için kapatma zamanı geldiğinde ise yeniden çok hassas bir ameliyat gerekiyor. Bu süreçte, ilerleyen zamanlarda bağırsaktan karın içine herhangi bir kaçak olmaması önemli. Her ne kadar zorlukları olsa da, yöntemin belirttiğimiz hasta gruplarında, yani mecburi durumlarda hayat kurtarıcı bir rolü olduğunun altını çizmeliyiz.

 

Yeni yöntemin farkları neler?

Kolostomiye alternatif olarak 40 yıl önce, karında açılan yerden içeriye bir tüp yerleştirme gibi fikirler üzerinde çalışılmış. “Tüp ileostomi” adı verilen bu fikir sayesinde, hem bağırsağı dışarıya almamak hem de kalıcı olmasını engellemek hedeflenmiş. Hatta bağırsağın içinde balon şişirilerek kaçakların önlenmesine yönelik uygulamalar da denenmiş. Ancak tüm bunlar, yıllar içinde bazı dönemler bilimsel yayınlarla desteklense de, etkin olmamaları nedeniyle yaygın kullanım alanına da kavuşamamışlar. 

Tüp ileostomi yöntemi nedir?

Geliştirilen yeni yöntemde ise farklı materyaller söz konusu (yukarıdaki çizimde görüldüğü gibi). Kullanılan yeni materyal hiçbir şekilde bükülmüyor ama hastanın oturma, yatma gibi hareketlerini de kısıtlamayacak bir esnekliğe sahip. Bu da materyalin içindeki özel bir spiral sayesinde. İkinci en önemli farkı, şişirilen bir balon ve alt kısımdaki ameliyat bölgesine besin atıklarının olası geçişini engellemek için kullanılan özel bir manevra sistemi. Bu da, bağırsağın içinden geçirilen özel bir bant sayesinde yapılıyor ve böylece besin atıkları tüpün etrafından aşağıya inmiyor. Sadece 10 dakika süren bu ameliyattan sonra ikinci bir ameliyat da gerekmiyor, bağırsak dışarıda kalmıyor. Geçici torba kullanılacak her ameliyatta bu tüp kullanılabilir. Tüp 2 hafta sonra ameliyat gerekmeden çekiliyor ve açılan delik ise 2-3 günde iyileşiyor. Bugüne kadar pek çok hastada uygulanan ve her yaşta kullanılabilen yöntemin takibi de başarılı. Hastanın her şeyden önce evine torbasız gitmesi kuşkusuz en büyük konfor…

Erken tanı önemli mi?

Dünyada en sık görülen 3. kanser olan kolon (kalın bağırsak) kanseri, erken tanıyla tedaviye başlandığında tedavisi en olanaklı kanserler arasında. Öyle ki, erken evrede tanı konup tedavi görenlerde beş yıllık sağ kalım oranı %90 gibi çok yüksek bir düzeyde.

Sağlık Merkezi
Anadolu Sağlık Merkezi

Genel Cerrahi

Genel Cerrahi

Bölüm Doktorları

Tıbbi Birimi İncele
Gebze

Genel Cerrahi

Prof. Dr. Ali Uğur Emre

Ataşehir

Genel Cerrahi

Prof. Dr. Cengiz Erenoğlu

Gebze

Genel Cerrahi

Prof. Dr. Sedat Karademir

Gebze

Genel Cerrahi

Prof. Dr. Vafi Atalay

Gebze

Genel Cerrahi

Doç. Dr. Abdulcabbar Kartal

Gebze

Genel Cerrahi

Doç. Dr. Ayhan Erdemir

Gebze

Genel Cerrahi

Op. Dr. Kemal Raşa

Gebze

Genel Cerrahi

Op. Dr. Ömer Faruk Inanç

Gebze

Genel Cerrahi

Prof. Dr. Ali Uğur Emre

Ataşehir

Genel Cerrahi

Prof. Dr. Cengiz Erenoğlu

Gebze

Genel Cerrahi

Prof. Dr. Sedat Karademir

Gebze

Genel Cerrahi

Prof. Dr. Vafi Atalay

Gebze

Genel Cerrahi

Doç. Dr. Abdulcabbar Kartal

Gebze

Genel Cerrahi

Doç. Dr. Ayhan Erdemir

Gebze

Genel Cerrahi

Op. Dr. Kemal Raşa

Gebze

Genel Cerrahi

Op. Dr. Ömer Faruk Inanç

Tümünü göster

Önerilen Sağlık Yazıları

Karaciğerin en yakın dostları: Greyfurt ve limon

Karaciğerin en yakın dostları: Greyfurt ve limon

Koltuk altındaki her kitle kanser midir?

Koltuk altındaki her kitle kanser midir?

Üst ve Alt Sindirim Sistemi (Kolerektal) Cerrahi Birimi

Üst ve Alt Sindirim Sistemi (Kolerektal) Cerrahi Birimi

Meme ve Endokrin Cerrahi Birimi - Meme Sağlığı Merkezi

Meme ve Endokrin Cerrahi Birimi - Meme Sağlığı Merkezi

Karaciğer - Pankreas - Safra yolları Cerrahi Birimi (HPB)

Karaciğer - Pankreas - Safra yolları Cerrahi Birimi (HPB)

Göbek fıtığı neden olur, nasıl tedavi edilir

Göbek fıtığı neden olur, nasıl tedavi edilir

Hemoroid (Basur) Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Hemoroid (Basur) Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Kasık Fıtığı Nedir, Belirtileri Nelerdir? Neden Olur?

Kasık Fıtığı Nedir, Belirtileri Nelerdir? Neden Olur?

Kıl Dönmesi ve Tedavisi

Kıl Dönmesi ve Tedavisi

Obezite Cerrahisi: Nedir, Hangi Hastalıklara Bakar, Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Obezite Cerrahisi: Nedir, Hangi Hastalıklara Bakar, Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Yutulabilir Mide Balonu Nedir? Nasıl Yapılır?

Yutulabilir Mide Balonu Nedir? Nasıl Yapılır?

Minimal İnvaziv Cerrahi nedir?

Minimal İnvaziv Cerrahi nedir?

Meme kanserinde tarama yöntemleri

Meme kanserinde tarama yöntemleri

Meme iltihabı dendi, 4. evre meme kanseri çıktı

Meme iltihabı dendi, 4. evre meme kanseri çıktı

Meme kanserinde yanlış bilinenler ve işin doğrusu…

Meme kanserinde yanlış bilinenler ve işin doğrusu…

Meme kanseri ile yaşamanın kuralları

Meme kanseri ile yaşamanın kuralları

Yağ Bezesi: Belirtisi, Nedenleri, Tedavisi

Yağ Bezesi: Belirtisi, Nedenleri, Tedavisi

Basur (Hemoroid) Ameliyatı ve Ameliyat Sonrası Yaşam

Basur (Hemoroid) Ameliyatı ve Ameliyat Sonrası Yaşam

Meme Kanseri Belirtileri Nelerdir? Meme Kanseri Neden Olur?

Meme Kanseri Belirtileri Nelerdir? Meme Kanseri Neden Olur?

Tiroid Kanseri Nedir? Tiroid Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Tiroid Kanseri Nedir? Tiroid Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Basur Nedir? Basur Neden Olur? Basura Ne İyi Gelir?

Basur Nedir? Basur Neden Olur? Basura Ne İyi Gelir?

Polip Nedir? Polip Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Polip Nedir? Polip Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Karaciğer Kanseri Tedavisinde Tüm Disiplinler Bir Arada

Karaciğer Kanseri Tedavisinde Tüm Disiplinler Bir Arada

Tümünü göster