Regl (adet) döngüsü, dişi üreme sisteminin fizyolojik ritmini ifade eden ve doğurganlığın temelini oluşturan biyolojik bir süreçtir. Bu süreç, kadın bedeninde hormonal dalgalanmalara bağlı olarak belirli aralıklarla meydana gelen endometrial dökülmeyi yani rahim içi tabakanın dışarı atılmasını içerir. Hem üreme sağlığının bir göstergesi hem de genel hormonal dengenin önemli bir parçası olan regl, ergenlikle birlikte başlar ve menopozla sona erer. Kadınlar için hem fiziksel hem de psikolojik etkiler doğurabilen bu dönem; adet öncesi belirtiler, hormonal değişimler, ağrılar, duygu durum dalgalanmaları ve bazen düzensizliklerle seyreder.
Regl, tıp literatüründe menstruasyon ya da halk arasında adet kanaması olarak bilinir. Ortalama 28 günde bir tekrarlayan ve yumurtlama ile ilişkili olan bu süreç, rahim iç zarının (endometriyum) gebelik gerçekleşmediğinde dökülmesi ve vajinal yolla dışarı atılması şeklinde tanımlanır. Menstrüel döngü, beyinde hipotalamus-hipofiz-yumurtalık aksı tarafından kontrol edilen karmaşık hormonal sinyallerin bir ürünüdür. Östrojen ve progesteron hormonları bu döngüde belirleyici rol oynar.
Regl kanaması, genellikle 3 ila 7 gün arasında sürer ve her kadın için şiddeti, düzeni ve semptomları değişkenlik gösterebilir. Regl dönemi, sadece üreme sisteminin yanında endokrin, sinir sistemi ve psikolojik yapılarla da bütüncül etkileşim halindedir.
Regl döneminin belirtileri, döngünün başlamasından birkaç gün önce ortaya çıkan pre-menstrüel semptomlarla başlar ve kanama süresince devam edebilir. Bu belirtiler kişiden kişiye değişse de en sık gözlenenler şunlardır:
Bu belirtiler hormonal değişimlere (özellikle progesteronun azalması, prostaglandin artışı) bağlıdır. Bazı kadınlarda bu belirtiler günlük yaşamı etkileyen düzeyde şiddetli olabilir ve Premenstrüel Sendrom (PMS) ya da daha ağır formlarda Premenstrüel Disforik Bozukluk (PMDD) olarak sınıflandırılır.
Regl, ergenlik döneminde menarş adı verilen ilk adet kanamasıyla başlar. Bu genellikle 9 ila 16 yaşları arasında, ortalama 12 yaş civarında görülür. Menarş yaşı genetik faktörler, vücut kitle indeksi, beslenme alışkanlıkları, yaşam koşulları ve hormonal denge gibi birçok etkene bağlı olarak değişebilir. Erken yaşta menarş (erken ergenlik) ya da geç menarş (gecikmiş ergenlik) bazı durumlarda altta yatan endokrin bozuklukların belirtisi olabilir ve değerlendirilmesi gerekir. İlk adetlerin ilk birkaç yılı boyunca düzensiz olması normaldir çünkü vücut henüz düzenli ovülatuar döngüyü oturtma sürecindedir.
Regl süresi genellikle 3 ila 7 gün arasında değişir. Bu sürede 30 ila 80 ml arasında kan kaybı olur. İlk birkaç gün kanama daha yoğun, sonraki günlerde daha hafif olabilir. Adet süresinin çok kısa (<2 gün) ya da çok uzun (>8 gün) olması, hormonal bozukluklara, rahim içi patolojilere (polip, myom), pıhtılaşma bozukluklarına veya endometriozis gibi durumlara işaret edebilir. Kanamanın süresi ve şiddeti doğum kontrol yöntemleri, yaş, kullanılan ilaçlar ve yaşam tarzı gibi faktörlerle de değişkenlik gösterebilir.
Regl döngüsünün düzenli takibi hem doğurganlık planlaması hem de olası sağlık problemlerinin erken teşhisi için önemlidir. Takip için geleneksel takvim yöntemi kullanılabileceği gibi, günümüzde yaygın olarak mobil uygulamalar (Flo, Clue, Eve vb.) tercih edilmektedir. Takipte dikkat edilmesi gereken parametreler şunlardır:
Düzenli kayıt, adet düzensizliği, polikistik over sendromu, luteal faz defekti gibi olası patolojilerin değerlendirilmesinde hekime yardımcı olur.a
Regl döngüsü ortalama 28 gün süren, foliküler faz, ovülasyon ve luteal faz olmak üzere üç ana evreden oluşur. Bu süreçte hormonal dalgalanmalar yalnızca rahim ile birlikte meme dokusu, sinir sistemi, bağırsak hareketleri ve cilt gibi birçok sistem üzerinde de etkili olur.
Normal regl döngüsü 21 ila 35 gün arasında süren, düzenli aralıklarla tekrarlayan bir döngüdür. Her ay bu aralığın dışında gerçekleşen adet kanamaları, düzensiz adet döngüsü olarak tanımlanır. Düzensizlikler; polikistik over sendromu (PKOS), tiroid bozuklukları, hiperprolaktinemi, stres, hızlı kilo kaybı, aşırı egzersiz veya bazı ilaçlara bağlı olabilir. Ayrıca doğum kontrol hapı, spiral gibi faktörler de döngü süresini etkileyebilir. Regl takvimiyle döngü uzunluğunun ortalama sapması 2-3 günü geçiyorsa, jinekolojik değerlendirme yapılması önerilir.
Adet ağrısı, tıbbi adıyla dismenore, prostaglandin hormonlarının artışıyla ilişkilidir. Bu maddeler rahim kaslarının kasılmasını tetikler; kasılma ise rahme giden kan akışını azaltarak ağrıya yol açar. Primer dismenore, altta yatan başka bir hastalık olmadan gelişen ağrıdır. Sekonder dismenore ise endometriozis, adenomyozis, myom gibi organik sebeplerle oluşur. Dismenore; alt karında kramp, bel ağrısı, mide bulantısı, ishal ve baş ağrısıyla birlikte görülebilir.
Regl gecikmesi, genellikle gebelik şüphesiyle ilişkilendirilse de başka birçok nedeni olabilir. Stres, aşırı egzersiz, ani kilo kaybı, yetersiz beslenme, tiroid hastalıkları, hipofiz tümörleri, polikistik over sendromu ve erken menopoz gibi durumlar adet gecikmesine yol açabilir. Ayrıca, emzirme döneminde yüksek prolaktin seviyeleri nedeniyle de adet görmemek normaldir. Regl gecikmesi 7 günü aşarsa ve gebelik şüphesi varsa test yapılmalı; devam eden gecikmelerde hormonal değerlendirme yapılmalıdır.
Hamilelik belirtileri ile regl öncesi belirtiler sıklıkla karıştırılabilir çünkü her iki durumda da hormonal değişiklikler söz konusudur. Ancak bazı farklar ayırt edicidir:
|
Belirti |
Regl Öncesi |
Gebelik |
|
Meme Hassasiyeti |
Yaygın |
Belirgin, uzun süreli |
|
Karın Krampları |
Adet başlangıcı |
Hafif ve devamlı |
|
Yorgunluk |
Sıklıkla görülür |
Yoğun şekilde görülür |
|
Ruh Hali Değişimi |
PMS döneminde yaşanır |
Uzun süreli duygusal dalgalanmalar görülür |
|
Lekelenme |
Adet başlangıcı |
Yerleşme kanaması olabilir |
|
Bulantı |
Nadir |
Sık, sabahları yoğun |
Son güncellenme tarihi: 23 Eylül 2025
Yayınlanma tarihi: 23 Eylül 2025
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Op. Dr. Meltem Emine Çam
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Op. Dr. Nuri Ceydeli
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Op. Dr. Zeynep Yılmaz
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Op. Dr. Meltem Emine Çam
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Op. Dr. Nuri Ceydeli
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Op. Dr. Zeynep Yılmaz
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Hamilelikte idrar yolu enfeksiyonlarını önlemenin 10 yolu
20 Eylül 2023 Çarşamba
10 soruda Menopoz ve Menopoz Tedavisi
3 Kasım 2023 Cuma
Adeti Ertelemek Ne Kadar Doğru?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Adet Düzensizliği Neden Olur? Adet Düzensizliği Nasıl Geçer?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Adet Gecikmesi Neden Olur? Adet Gecikmesi Belirtileri Nelerdir?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Adet Öncesi Sendrom (PMS) ve Tedavisi
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Adet Söktürücü Nedir? Adet Söktürücü Bitkiler ve Çaylar
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Vajinal Akıntı Neden Olur? Vajinal Akıntı Nasıl Geçer?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Beta HCG: Nedir, Değeri Kaç Olmalıdır?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Nelerdir?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Doğum Kontrol Hapı Nasıl Kullanılır? Zararları Nelerdir?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Ertesi Gün Hapı Nedir? Nasıl Kullanılır, Yan Etkileri Nelerdir?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Genital Siğil Belirtileri Nelerdir? Genital Siğil Nasıl Geçer?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
HPV Aşısı: Nedir, Kimlere, Ne Zaman Yapılabilir?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Spiral Nedir? Spiral Ne Zaman ve Nasıl Takılır?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Vajinal Mantar Nedir? Vajinal Mantar Belirtileri Nelerdir?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Vajinismus Nedir? Vajinismus Tedavisi Nasıl Olur?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Yerleşme Kanaması: Nedir, Nasıl, Ne Zaman Olur?
23 Ağustos 2023 Çarşamba
Yumurtalık Kisti Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
20 Eylül 2023 Çarşamba
Regl Ağrısı Nasıl Geçer? Neden Olur?
21 Eylül 2023 Perşembe
Yumurtlama Dönemi: Nedir, Belirtileri, Hesaplama Yöntemi
11 Ekim 2023 Çarşamba
Boş Gebelik Nedir, Belirtileri ve Tedavisi
11 Ekim 2023 Çarşamba
Genital Bölge Temizliği
11 Ekim 2023 Çarşamba
Hamilelikte (Gebelikte) Cinsellik Nasıl Olmalıdır?
11 Ekim 2023 Çarşamba
Herpes Virüsü Nedir, Belirtileri, Bulaşıcılığı ve Tedavisi
9 Kasım 2023 Perşembe
Çikolata kisti neden olur? Belirtileri nelerdir?
9 Kasım 2023 Perşembe
Doğumsal Anomaliler
12 Aralık 2023 Salı
Prenses Doğum (Epidural Normal Doğum) Nedir?
12 Aralık 2023 Salı
Servikal Serklaj Nedir?
9 Şubat 2024 Cuma
Vajina Kaşıntısına Ne İyi Gelir? Vajina Kaşıntısı Neden Olur?
17 Nisan 2024 Çarşamba
Hamilelikte Mide Yanması Neden Olur? Nasıl Geçer?
17 Nisan 2024 Çarşamba
Östrojen Nedir? Östrojen Hormonu Nasıl Arttırılır?
7 Haziran 2024 Cuma
Rahim Kanseri Nedir? Rahim Kanseri Belirtileri Nelerdir?
7 Haziran 2024 Cuma
Jinelolojik Kanserlerde Erken Tanının Önemi
5 Eylül 2024 Perşembe
Prolaktin Nedir? Prolaktin Yüksekliği Nedenleri Nelerdir?
10 Eylül 2024 Salı
Robotik Miyom Ameliyatı Nedir? Nasıl Uygulanır?
12 Kasım 2024 Salı
Hamilelik Testi (Gebelik Testi) Nasıl ve Ne Zaman Yapılır?
28 Ocak 2025 Salı
Normal Doğum (Vajinal Doğum) Nedir? Normal Doğum Nasıl Yapılır?
27 Şubat 2025 Perşembe
Düşük Nedir? Düşük Belirtileri Nelerdir, Neden Düşük Yapılır?
6 Mart 2025 Perşembe
Sağlıklı Gebeler Mutlu Bebekler
7 Mart 2025 Cuma
Bartholin Kisti Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
18 Haziran 2025 Çarşamba
Ataşehir’de Gebeliğe Sağlıklı Bir Başlangıç: Gebe Okulu Etkinliği
23 Eylül 2025 Salı
Dış Gebelik Nedir? Dış Gebelik Belirtileri Nelerdir?
23 Eylül 2025 Salı
Hamilelik Belirtileri Nelerdir, Ne Zaman Başlar?
23 Eylül 2025 Salı
Hamile Nasıl Kalınır?
23 Eylül 2025 Salı
Rahim Duvarı Kalınlaşması Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
24 Eylül 2025 Çarşamba
Mastit Nedir? Mastit Belirtileri Nelerdir?
Öne Çıkan Kanser Yazıları
Bunları da oku
Doktorlar
Kişisel Verilerin İşlenmesi: Kimlik, iletişim, sağlık ve pazarlama bilgilerimin, Özel Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi ve Özel Anadolu Sağlık Ataşehir Tıp Merkezi tarafından yürütülecek pazarlama faaliyetlerinin planlanması ve tıbbi ihtiyaçlarıma ve alışkanlıklarıma göre özelleştirilmesi ile bana özel kampanyalar oluşturulması amacıyla işlenmesini kabul ediyorum.
Ticari Elektronik İleti: Özel Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi ve Özel Anadolu Sağlık Ataşehir Tıp Merkezi tarafından kimlik ve iletişim bilgilerimin tercih ettiğim iletişim kanalı üzerinden bana reklam, promosyon, kampanya ve benzeri ticari elektronik iletilerin gönderilmesi amacıyla işlenmesi ve bununla sınırlı olarak hizmet alınan tedarikçilerle paylaşılmasını kabul ediyorum.
