Odaklanma Sorunu Nedir ve Nasıl Çözülür?

Odaklanma sorunu her yaşta bireyde gözlenebilen, kişinin genel olarak herhangi bir işi maksimum verimle yapmasını zorlaştıran bir durumdur. Belirtiler, çevresel uyaranların artmasıyla ya da kişinin hayatında yaşadığı değişikliklerin etkisiyle ortaya çıkabilir. Erken yaşta ortaya çıktığında gelişme yaşındaki çocuklarda okul öncesi ve ilkokul dönemlerinde öğrenmede zorluk, erişkin döneminde iş veriminde azalma bu belirtiler arasındadır. Kişinin hayat kalitesini düşüren ve günümüzde yaygın olarak görülen odaklanma sorunu kişinin tekrar hayata adapte olması için çözülmesi önemli bir konudur. Fizyolojik veya psikolojik olarak ortaya çıkabileceği gibi düzensiz bir hayat tarzında da kendisini gösterebilir. Dikkat dağıtıcı bir etkene bağlı olarak bir ders süresi gibi kısa süreli yaşanabileceği gibi yapılan art arda görevlerde uzun süreli odaklanma problemleri görülebilir. İleri vakalar psikiyatrik destek ve ilaçla çözülebileceği gibi erken evre odaklanma sorununa sahip bireyler bunu hayat tarzı değişiklikleri ile de çözebilir.

Odaklanma Sorunu Nedir?

Odaklanma Sorununun Nedenleri Nelerdir?

Odaklanma sorununa sebep olan birçok durum mevcuttur. Her yaştan her kişide bu sebepler görünebilir. Harici yani dış etkenlere bağlı sebepler olduğu gibi fizyolojik veya psikolojik olarak da odaklanma sorununa sebep olan nedenler mevcuttur. Bunlardan birkaçı şunlardır: 

• Uykusuzluk: Uykusuzluk sadece odaklanmayı değil kısa ve uzun süreli hafızayı da olumsuz etkiler. Uykusuzluk aynı zamanda vücutta kortizol salınımını artırarak kan basıncının artmasına ve strese yol açar. İyi bir zihinsel performans ortaya koymak ve konsantre olmakta sıkıntı yaşamamak için düzenli ve yeterli uyku gereklidir. 
• Stres: Stres, anksiyete, korku gibi duygu durumlarıyla baş etmeye çalışan bireylerin odaklanma sorunu yaşadığı bilinir. Bu gibi duygu durumları süreklilik göstermediği sürece normal kabul edilir ve tıbbi müdahale gerektirmez. Ancak bu duygulara sürekli maruz kaldığını hissetmek psikolojik bir rahatsızlığın belirtisi konumundadır. Bu ve benzeri psikolojik rahatsızlıklara odaklanma sorunu da eşlik ettiği bilinmektedir. 
• DEHB (Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu): Sık unutkanlık ve konsantrasyon eksikliği önemli Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu  belirtilerindendir. Dikkat eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu kişilerin gündelik hayatına oldukça büyük zorluklar çıkarır. Tıbbi yöntemlerle tedavi edilmelidir. 
• Hormonal Dengesizlikler: Bazı durumlarda odaklanma sorununa kullanılan ilaçlar da sebep olur. Gürültülü ortamlar, kalabalık gibi çevresel faktörler, depresyon, duygu-durum bozuklukları, aşırı yorgunluk, ekonomik ve sosyo kültürel problemler de odaklanma sorununun nedenleri arasındadır. 

Odaklanma sorunu, yukarıda örneklendirilen nedenlerde başta da belirtildiği gibi hem gündelik hayat tarzına hem de fizyolojik veya psikolojik nedenlere bağlı gelişebilir. Bu nedenlerin doğru tespit edilmesi çözüm yolunu oluşturmak için oldukça önemlidir. Odaklanma sorununun nedenin yanlış belirlenmesi ve bu yanlış nedene göre alınacak reaksiyon odaklanma sorununun artmasına sebebiyet verebilir. 

Odaklanma Sorunu Nasıl Anlaşılır?

Odaklanma sorunu her bireyde farklı semptomlar ortaya çıkarır. Bireyler içinde bulunduğu toplum, gündelik hayatları, iletişimleri, sosyo kültürel durumları, meslekleri gibi birçok faktöre bağlı olarak çok farklı nedenlerden dolayı farklı semptomlar görülebilir. Bu birçok etmen ve farklılıklara rağmen bilinen ve sık görülen birtakım belirtileri mevcuttur. Bunlar: 

• Dikkat Dağınıklığı: Kişinin yaptığı eylemi devam ettirmede, odaklanmasını korumada ve planlı kalmasında sıkıntı yaşaması anlamına gelir. Odaklanma sorununun temel göstergelerinden biridir. 
• Kaygı ve Stres Hissi: Kişilerin hayatlarında kaygı hissi her zaman rahatsızlık olarak nitelendirilmez. Bu hissin sürekli hale gelmesi psikolojik bir hastalığın belirtisi olarak kabul edilir. Kaygı ve stres hissinin düzenli ve sürekli hissedilmesi odaklanma sorununun önemli bir belirtisi ve nedenidir. 
• Unutkanlık: Birey gündelik hayatına dair ve temel bazı durumları unutmaya başlaması odaklanma sorununun belirtisi olabilir. Unutkanlık odaklanma sorununun belirtisi olabileceği gibi bu sorun sonucunda da gelişebilir. 
• Aşırı Aktivite: Fiziksel veya zihinsel olarak fazla aktif olan bireylerde eylemler istek dışı gerçekleşmeye başlayabilir. Aşırı aktivitede bulunan ve enerjisini kontrol etmekte zorlanan bireylerde bu durum fiziksel olarak vücuduna yansıyabilir. Zihinsel olarak da aşırı aktivitede bulunan bireyler ise konuşmalarında aksamalar, aynı anda odaklarının birden fazla işe kayması ve bulundukları ortamlarda diğer bireylerin konuşmalarını bölme gibi eylemlerde bulunabilirler. Bu aşırı aktivite durumu odaklanma sorununun temel göstergelerinden biridir. 

Odaklanma Sorunu Kimlerde Görülür?

Odaklanma Sorunu Nasıl Çözülür?

Her sorunda olduğu gibi odaklanma sorununda da problemin sebebi belirlenip bu sebep üzerine çözüm üretmek gerekir. Sebebin doğru belirlenmesi sorunun çözümü için oldukça etkilidir. Odaklanma sorunu yukarıda da belirttiğimiz üzere hormonal dengesizlik ve DEHB gibi sağlık sorunları üzerine gelişmiş olabileceği için bu noktada doktorunuza danışmanız tavsiye edilir. 

Odaklanma sorunu fizyolojik ve psikolojik olabileceği kadar günlük yaşamımızdaki eylemlere bağlı da gelişebilir. Günlük hayatımızdaki rutinler ve alışkanlıklarımız odaklanma sorununa sebep oluyor olabilir. Günlük yaşamda yapılacak birtakım değişikliklerle de odaklanma sorunu atlatılabilir. Günlük yaşamınızda dikkat etmeniz gereken birtakım rutinler şu şekildedir: 

• Sağlıklı yaşam ve düzenli egzersiz. Tükettiğimiz gıdalar, yeterince su içmek ve ihtiyaç duyulan vitaminlerin karşılanması odaklanma sorunu için önemli bir noktadadır. Sağlıklı beslenmek odaklanma sorununun atlatılmasında yardımcı olacaktır. 
• Zihinsel aktivitenizi aktif tutacak uğraşlar edinin. Satranç, sudoku, kare bulmaca gibi hobiler beyninizi aktif tutacaktır. Böylece odağınızı toplamada ilerleme gösterebilirsiniz. 
• Günlerinizi planlayın. Günlerinizi hatta haftalarınızı planlamak ve belirlediğiniz plana uymaya çalışmanız hayatınızı ve işlerinizi belirli bir düzene sokacaktır. Böylece günlerinizi planlamanız odaklanma sorununuzu atlatmanıza yardımcı olacaktır. 
• Bireylere uyku düzeni oluşturulması tavsiye edilir. Uyku düzeni sağlık açısından ve zihinsel olarak aktif ve efektif olmanıza oldukça etkilidir. Düzenli ve yeterli uyku aldığınıza emin olmanızı tavsiye ederiz. 

Odaklanma sorunu bahsettiğimiz gibi fizyolojik ve psikolojik olabileceği kadar günlük yaşamımızdaki eylemlere bağlı da gelişebilir. Günlük hayatımızdaki rutinler ve alışkanlıklarımız odaklanma sorununda rol oynar. Fizyolojik veya psikolojik olarak ortaya çıkabileceği gibi düzensiz bir hayat tarzında da kendisini gösterebilir. Dikkat dağıtıcı bir etkene bağlı olarak bir ders süresi gibi kısa süreli yaşanabileceği gibi yapılan art arda görevlerde uzun süreli odaklanma problemleri görülebilir. İleri vakalar psikiyatrik destek ve ilaçla çözülebileceği gibi erken evre odaklanma sorununa sahip bireyler bunu hayat tarzı değişiklikleri ile de çözebilir. Odaklanma sorununu kendinizde veya çevrenizde gözlemliyor iseniz bir sağlık kuruluşuna danışabilir, muayene olabilirsiniz. Odaklanma sorununuzu hekiminizin koyduğu tanı ve tedavi eşliğinde atlatabilirsiniz.