Kalça Protezi: Nedir, Ameliyatı, Ameliyat Sonrası Yaşam

Kalça artroplastisi olarak da adlandırılan kalça protezi ameliyatı, kalça ekleminin zarar görmüş veya yıpranmış kısımlarının yapay bir implant ile değiştirilmesi işlemidir.

Kalça artroplastisi olarak da adlandırılan kalça protezi ameliyatı, kalça ekleminin zarar görmüş veya yıpranmış kısımlarının yapay bir implant ile değiştirilmesi işlemidir. Kalça kırığı varsa veya şiddetli kalça ağrısı yaşanıyorsa kalça protezi ameliyatı önerilebilir. Osteoartrit veya romatoid artrit gibi hastalıklar da bu durumların yaşanmasının nedenleri arasındadır. Kalça protezi ameliyatı, hareket aralığını iyileştirmeye, ağrıyı azaltmaya, gücü artırmaya ve yaşam kalitesini iyileştirmeye yardımcı olabilir.

Kalça Protezi Nedir?

Kalça uyluk kemiğini pelvise bağlayan bir eklemdir. Uyluğun tepesinde top şeklinde bir uç vardır ve bir yuva içine oturur. Kalça vücudun en esnek ve serbest hareket edebilen eklemidir ve ileri, geri, yana doğru hareket edebilir. Kalça protezleri kişinin değiştirilmesi gereken kalça kısmı yerine takılan yapay tıbbi malzemelerdir. Diğer tedaviler yardımcı olmadığında, kişinin yaşamını engelleyen ciddi kalça hasarı varsa genellikle kalça protezi önerilir.

Kalça protezleri metal veya plastik olarak imal edilebilir. Kalça protezi ameliyatı için değiştirilmesi gereken kısımlar eklemden ayrılarak çıkarılır. Çıkarılan parça yerine protez yerleştirilir. Kısmi ve bütün olmak üzere farklı kalça protezi türleri vardır.

  • Bütün kalça protezi: Bütün kalça protezi en yaygın kalça ameliyatıdır. Bu protezde tüm kalçayı değiştirmek için protez kullanır. Prosedür sırasında, cerrahlar hastanın femuruna veya uyluk kemiğine bir gövde yerleştirir. Uyluk kemiğinin başını bir topla ve kalça eklemindeki doğal yuvayı yapay bir çanakla değiştirirler.
  • Kısmi Kalça Protezi: Kısmi kalça protezi, femur başını veya uyluk kemiğini çıkarır ve değiştirir. Femurun merkezine yerleştirilen bir gövdenin tepesine seramik veya metal bir top takılır. Cerrahlar tipik olarak bu ameliyatı belirli kalça kırığı tiplerini onarmak için yaparlar.

Kalça Protezi Ameliyatı Kimler İçin Uygundur?

Kalça ağrısı olan herkesin kalça protezi ameliyatına ihtiyacı yoktur. Ancak ağrı günlük işleri yapmaya veya bağımsız yürümeye engel oluyorsa, kalça protezi genellikle yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olabilir. Total kalça protezi, kalçanın çimento olmadan implante edilmesini ve kalça üzerindeki top şeklinde kısmın yerine yerleştirilmesini içerir. Farklı koşullar ve aşırı aşınma, yıpranma gibi hayat boyu meydana gelebilen faktörler kalçayı etkileyerek artan ağrıya ve yürüme güçlüğüne neden olabilir. Kalça protezi ameliyatı genellikle kalça ekleminin hasar görmesi sonucu kişinin hareket kabiliyetinin azalması sonucu tercih edilir. Bunun dışında dinlenme sırasında dahi kalça bölgesinde ağrı hissedilmesi de ameliyat için bir sebeptir. Kalça protezi ameliyatının en yaygın nedeni kireçlenme olarak bilinen osteoartrittir. Kalça bölümlerinin protezler ile değiştirilmesinin gerektiği durumlar şunlardır:

  • Kalça ağrısına bağlı fiziksel aktivitelerde kısıtlanma
  • Dinlenme sırasında devam eden kalça ağrısı
  • Ön kalça ve kasıkta ağrı
  • Osteoartrit
  • İnflamatuar artrit (romatoid artrit, psoriatik artrit)
  • Femoroacetabular impingement
  • Kalça kırığı
  • Kalça çıkığı
  • Legg-Calvé-Perthes hastalığı
  • Kaymış femur başı epifizi
  • Çocukluk çağı kalça bozuklukları
     

Ağrıdan kurtulma, kalça protezi ameliyatının en büyük yararı ve ana nedenidir. Kalça protezi kullanımının sağladığı olası faydalar şunlardır:

  • Geliştirilmiş hareket
  • Kalça hasarına bağlı ağrının giderilmesi
  • Gövde ve bacağın iyileştirilmiş koordinasyonu
  • Günlük hayattaki fiziksel aktiviteleri kolaylaştırma

Kalça Protezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Ameliyat öncesi, ameliyatın neleri kapsadığı hakkında mümkün olduğunca çok şey öğrenilmesi gerekir. Doktor kişinin yaşına, aktivite seviyesine, kemiğin kalitesine göre protezler için önerilerde bulunur. Ameliyata hazırlanmak için, kişi çeşitli tetkiklerden geçilir. Bu tetkikler ile ameliyattan önce kişinin tıbbi riski değerlendirilir. Sağlık uzmanları tarafında ameliyat öncesi yapılan tetkikler şunlardır:

  • Kalça kaslarının gücünün kas testi ile ölçülmesi
  • Tıbbi geçmişin öğrenilmesi
  • Fiziksel muayene
  • Vücut ağırlığının değerlendirilmesi
  • Kalp-damar hastalıkları kontrolü
  • Elektrokardiyogram (EKG)

Kalça protezi için çeşitli ameliyat yöntemleri mevcuttur. Minimal invaziv kalça protezi ameliyatı, geleneksel veya açık cerrahiden daha az invaziv olan her türlü cerrahi için kullanılan bir ameliyattır. Minimal invaziv kalça protezleri, kalça eklemi çevresinde daha az ve daha küçük kesikler kullanır. Minimal invaziv kalça replasmanları için en uygun adaylar tipik olarak minimal veya orta derecede deformiteye sahip kişilerdir. Fakat kalçanın büyük kısımlarının değiştirilmesi gereken durumlarda açık ameliyat tercih edilir. Açık ameliyatlar geniş kesiler ile gerçekleştirilen standart ameliyat çeşitleridir.

Total kalça artroplastisi planlandığında bir cerrah kalçanın gerekli parçalarını plastik ve metalden yapılmış sağlam bir implant ile değiştirir. Aynı zamanda femur başı da bu ameliyat sırasında değiştirilir. Kalça protezi genel anestezi veya epidural anestezi altında altında gerçekleştirilebilir. Epidural anestezi, vücudun alt kısmının uyuşturulduğu anestezi yöntemidir. Genel anestezi altına alınması gerekmeyen kişilerde bu yönteme başvurulabilir. Cerrahlar kalça protezi ameliyatı yaparken arkadan veya önden kesi yapılarak uygulanabilen prosedürler kullanırlar. Ameliyatın tamamlanması genellikle yaklaşık 60-90 dakika sürer. Ameliyat aşamaları şunlardır:

  • Ameliyat öncesi kişiye anestezi verilir.
  • Cerrah kalça üzerinden bir kesi yapar.
  • Kesi yolu ile sorunlu kalça kısımları dışarı alınır.
  • Femur başı, asetabulum ve gerekli diğer bölümler implant ile değiştirilir.
  • Kesi alanları dikilir.

Ameliyattan sonra kalçanın 1 hafta boyunca yerinde tutulmasını sağlayan bir pansuman uygulanır. Kesiği kapatan dikişler ameliyattan yaklaşık 10-14 gün sonra çıkarılır ve steril şeritlerle değiştirilebilir. Cerrahınız yarayı kapatmak için yapıştırıcı kullandıysa uç dikişler yaklaşık 1 ay sonra yavaş yavaş düşer.

Kalça Protezi Ameliyatı Sonrası Yaşam

Kalça protezi veya revizyon ameliyatından herkes farklı şekilde iyileşir. Önemli olan hareket etmeye devam etmek, ancak kendinizi hızlandırmak ve yavaş yavaş daha aktif hale gelmeyi desteklemektir.

Ameliyattan sonra hastanede birkaç gün kalmak gerekebilir. Ameliyattan sonraki ilk 4 ila 6 hafta boyunca, yürümenin kolaylaşması ve kalçaya basıncın azaltılması için koltuk değneği kullanımı gerekebilir. Çoğu insan, ameliyattan hemen sonra bir yürüme desteği yardımıyla yürümeye teşvik edilir. Ortalama 2 ila 3 ay içinde normal aktivitelerine hasta devam edebilecek iyileşmeyi gösterir. Fakat implant sonrası tüm vücudun normal aktivitesine dönmesi bir yılı bulabilir. İlk 3 ay alçak sandalyelerde oturmaktan, koşmaktan, çömelmekten ve zıplamaktan hastanın kaçınması gereklidir.

Ayrıca kişinin kalça implantına alışması için doktor kontrolünde bir egzersiz programına başlaması gerekebilir. Cerrah ameliyattan sonra kişinin hangi aktiviteleri yapabileceği konusunda bilgilendirme yapar ve ameliyat sonrası kullanılmak üzere ilaç reçete eder. Kalça protezi takıldıktan sonra dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:

  • Reçete edilen ilaçların doğru şekilde kullanılması
  • Fazla kilo almaktan kaçınılması
  • Yürümeye yardımcı malzemeler kullanılması
  • Doktor kontrolünde fiziksel aktivite uygulaması
  • Terapötik egzersiz desteği alınması
  • Fizik tedaviye başlanması
  • Klozet yükseltici aparatlar kullanımı
  • Banyoda kullanmak üzere tutamak takılması
  • Duş içerisinde bir oturaktan yardım alınması
  • Ayakkabıların uzun süre eğilme gerektirmeyen tasarımda tercih edilmesi
  • Yara bölgesinin temiz ve kuru tutulması
  • Gerekli durumlarda doktor ile iletişime geçilmesi

İyileşme sürecinin zaman alıcı olduğunun hasta farkına varmalıdır. Bu süreçte hastanın ameliyat öncesi aktivite düzeyine dönmüş gibi hissetmesi genellikle en az 4-6 ay sürebilir. Masa başı işi olan kişilerin, işten en az 4 hafta izin alması gerekebilir ve komplikasyonların ortaya çıkması durumunda bu süre daha da uzayabilir. Kişinin alması gereken izin süresine doktor tarafından hastanın sağlık durumu göz önünde bulundurularak karar verilir.

Sağlık Merkezi
Anadolu Sağlık Merkezi

Ortopedi ve Travmatoloji

Ortopedi ve Travmatoloji

Bölüm Doktorları

Tıbbi Birimi İncele
Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Prof. Dr. Kenan Keklikçi

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Prof. Dr. Selim Şanel

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Doç. Dr. İbrahim Akmaz

Ataşehir

Ortopedi ve Travmatoloji

Op. Dr. Barbaros Hayrettin Uzuner

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Op. Dr. Davud Yasmin

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Op. Dr. Mehmet Taner Özdemir

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Prof. Dr. Kenan Keklikçi

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Prof. Dr. Selim Şanel

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Doç. Dr. İbrahim Akmaz

Ataşehir

Ortopedi ve Travmatoloji

Op. Dr. Barbaros Hayrettin Uzuner

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Op. Dr. Davud Yasmin

Gebze

Ortopedi ve Travmatoloji

Op. Dr. Mehmet Taner Özdemir

Tümünü göster

Önerilen Sağlık Yazıları

Diz ağrıları ihmal edilmemeli

Diz ağrıları ihmal edilmemeli

Ayak Burkulması Nasıl Geçer? Ayak Burkulması Belirtileri Nelerdir?

Ayak Burkulması Nasıl Geçer? Ayak Burkulması Belirtileri Nelerdir?

Ayak ve Ayak Bileği Cerrahisi: Nedir, Tedavi Alanları

Ayak ve Ayak Bileği Cerrahisi: Nedir, Tedavi Alanları

Bel Ağrısına Ne İyi Gelir? Bel Ağrısı Neden Olur?

Bel Ağrısına Ne İyi Gelir? Bel Ağrısı Neden Olur?

Boy Uzatma Ameliyatı Nedir?

Boy Uzatma Ameliyatı Nedir?

Diz Protezi: Nedir, Ameliyatı, Ameliyat Sonrası Yaşam

Diz Protezi: Nedir, Ameliyatı, Ameliyat Sonrası Yaşam

Düz Tabanlık: Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Düz Tabanlık: Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Halluks Valgus: Nedir, Ameliyatı, Ameliyatı Sonrası Yaşam

Halluks Valgus: Nedir, Ameliyatı, Ameliyatı Sonrası Yaşam

Kalça Kırıkları ve Tedavisi

Kalça Kırıkları ve Tedavisi

Menisküs Yırtığı: Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Menisküs Yırtığı: Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Ortopedi ve Travmatoloji Nedir, Hangi Hastalıkları Kapsar?

Ortopedi ve Travmatoloji Nedir, Hangi Hastalıkları Kapsar?

Tenisçi Dirseği: Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Tenisçi Dirseği: Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Topuk Dikeni: Nedir, Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Topuk Dikeni: Nedir, Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Diz Kireçlenmesinde PRP Enjeksiyonu

Diz Kireçlenmesinde PRP Enjeksiyonu

El Cerrahisi Nedir? Hangi Hastalıklara Bakar?

El Cerrahisi Nedir? Hangi Hastalıklara Bakar?

Cam Kemik Hastalığı

Cam Kemik Hastalığı

Kas Yırtılması Belirtileri Nelerdir? Kas Yırtılması Tedavisi

Kas Yırtılması Belirtileri Nelerdir? Kas Yırtılması Tedavisi

Ön Çapraz Bağ Kopması Nedir, Belirtileri ve Tedavisi

Ön Çapraz Bağ Kopması Nedir, Belirtileri ve Tedavisi

Boyun Tutulmasına Ne İyi Gelir? Boyun Tutulması Nasıl Geçer?

Boyun Tutulmasına Ne İyi Gelir? Boyun Tutulması Nasıl Geçer?

Diz Ağrısına Ne İyi Gelir? Diz Ağrısı Nasıl Geçer?

Diz Ağrısına Ne İyi Gelir? Diz Ağrısı Nasıl Geçer?

Kireçlenmeye Ne İyi Gelir? Diz Kireçlenmesi Nasıl Geçer?

Kireçlenmeye Ne İyi Gelir? Diz Kireçlenmesi Nasıl Geçer?

Bacak Ağrısına Ne İyi Gelir? Bacak Ağrısı Nasıl Geçer?

Bacak Ağrısına Ne İyi Gelir? Bacak Ağrısı Nasıl Geçer?

Ayak Şişmesine Ne İyi Gelir? Ayak Şişmesi Nasıl Geçer?

Ayak Şişmesine Ne İyi Gelir? Ayak Şişmesi Nasıl Geçer?

Bel Tutulmasına Ne İyi Gelir? Bel Tutulması Nasıl Geçer?

Bel Tutulmasına Ne İyi Gelir? Bel Tutulması Nasıl Geçer?

Boyun Ağrısına Ne İyi Gelir? Boyun Ağrısı Nasıl Geçer?

Boyun Ağrısına Ne İyi Gelir? Boyun Ağrısı Nasıl Geçer?

Topuk Dikenine Ne İyi Gelir? Topuk Dikeni Nasıl Geçer?

Topuk Dikenine Ne İyi Gelir? Topuk Dikeni Nasıl Geçer?

Marifetli robotlar bu kez protez ameliyatlarında!

Marifetli robotlar bu kez protez ameliyatlarında!

Miyalji Nedir? Miyalji Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Miyalji Nedir? Miyalji Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Ortopedi Cerrahisi Nedir? Hangi Hastalıklara Bakar?

Ortopedi Cerrahisi Nedir? Hangi Hastalıklara Bakar?

Artroskopi Nedir? Artroskopi Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Artroskopi Nedir? Artroskopi Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Omuz ve Dirsek Cerrahisi Nedir? Hangi Hastalıklara Bakar?

Omuz ve Dirsek Cerrahisi Nedir? Hangi Hastalıklara Bakar?

Tümünü göster