Vitrektomi Nedir? Vitrektomi Ameliyatı Neden Yapılır?

Göz sağlığı, yaşam kalitesini doğrudan etkileyen en hassas konulardan biridir. Görme kaybına yol açabilecek retina ve vitreus kaynaklı rahatsızlıkların tedavisinde ise modern cerrahi teknikler büyük önem taşır. Bu yöntemlerden biri olan vitrektomi, gözün iç kısmında yer alan ve ışığın retina üzerine düzgün bir şekilde ulaşmasını sağlayan jel benzeri vitreus dokusunun cerrahi olarak çıkarılması işlemidir. Günümüzde retina hastalıkları, diyabetik kanamalar, makula deliği gibi birçok göz içi sorunun tedavisinde etkili ve güvenilir bir yöntem olarak öne çıkar. Vitrektomi, mikrocerrahi tekniklerle gerçekleştirilen ve genellikle lokal anestezi altında uygulanan ileri düzey bir göz ameliyatıdır. Hem tanısal hem de tedavi edici bir amaçla yapılabilen işlem, gözün arka segmentinde bulunan sorunlara doğrudan müdahale imkanı sunar.

Vitrektomi Nedir?

Vitrektomi, gözün iç kısmında yer alan ve “vitreus” adı verilen saydam, jel benzeri yapının cerrahi olarak çıkarılması işlemidir. Vitreus, normalde göz küresi içinde ışığın retina yüzeyine düzgün bir şekilde ulaşmasını sağlar. Ancak bu yapı yaşa bağlı dejenerasyon, travma, kanama ya da enfeksiyon gibi nedenlerle bulanıklaştığında ya da yapısını kaybettiğinde, görüş kalitesini önemli ölçüde düşürebilir. Bu gibi durumlarda vitreusun tamamen veya kısmen alınması gerekebilir. Bu işlem vitrektomi adıyla gerçekleştirilir.

Mikrocerrahi tekniklerle yapılan vitrektomi, gözün arka kısmına ulaşmayı ve burada oluşan hastalıkları doğrudan tedavi etmeyi mümkün kılar. Operasyon sırasında vitreus çıkarıldıktan sonra yerine genellikle gaz, silikon yağı ya da tuzlu su bazlı sıvılar enjekte edilerek göz içi yapısının desteklenmesi sağlanır. Günümüzde vitrektomi, retina ve makula cerrahisinin temel taşlarından biri olarak kabul edilir.

Vitrektomi Çeşitleri Nelerdir?

Vitrektomi, gözün içindeki vitreus adı verilen jel kıvamındaki yapının cerrahi olarak çıkarılması işlemidir ve hastalığın niteliğine göre farklı tekniklerle uygulanabilir. Her bir vitrektomi türü, cerrahın gözün hangi kısmına müdahale edeceğine ve hangi sorunu çözmeye çalıştığına göre sınıflandırılır. Teknolojik gelişmeler sayesinde bu cerrahi girişim, hem ön segment hem de retina gibi arka segment rahatsızlıklarında etkili biçimde kullanılabilmektedir. Özellikle retina cerrahisinin vazgeçilmez bir parçası olan vitrektomi, hem planlı hem de acil durumlarda uygulanabilecek esnek bir müdahale biçimi sunar.

Bu cerrahinin türleri arasında en yaygın olanı pars plana vitrektomidir. Bu teknikle retina gibi gözün arka bölümündeki yapılar doğrudan tedavi edilebilir. Daha sınırlı alanlarda ise anterior (ön) vitrektomi uygulanır. Bu genellikle katarakt ameliyatı sırasında veya ön segmentteki komplikasyonların temizlenmesinde tercih edilir. Bazı ileri düzey olgularda, özellikle mikroskopla görüntü alınamayan durumlarda ise endoskopik vitrektomi kullanılabilir. Cerrahinin türü, hem başarı oranını hem de iyileşme sürecini etkileyebilir. Aşağıda bu yöntemlerin detaylarını maddeler halinde bulabilirsiniz:

Pars Plana Vitrektomi (PPV): Gözün arka kısmına, yani vitreus boşluğuna ulaşmak için “pars plana” adı verilen bölgeden girilerek yapılan en yaygın vitrektomi türüdür. Retina dekolmanı, makula deliği, diyabetik retinopati ve vitreus kanamaları gibi hastalıklarda kullanılır.
Anterior (Ön) Vitrektomi: Gözün ön kısmında, özellikle katarakt ameliyatı sırasında ya da arka kapsül yırtığı gibi komplikasyonlarda ön vitreusun temizlenmesi amacıyla yapılan işlemdir. Daha sınırlı bir cerrahidir ve retina bölgesine müdahale edilmez.
Endoskopik Vitrektomi: Gözün iç yapısı, yoğun opaklık veya korneal problem nedeniyle görülemediğinde endoskop yardımıyla yapılan özel bir cerrahi yöntemdir. Travmatik vakalar veya yoğun katarakt gibi durumlarda tercih edilir.
Minimal İnvaziv Vitrektomi (MIVS): Daha küçük kesiler ve daha ince cerrahi aletler ile yapılan, iyileşme süreci daha kısa olan modern vitrektomi tekniğidir. 25G, 27G gibi kalınlık seçenekleriyle uygulanabilir.

Vitrektomi Ameliyatı Neden Yapılır?

Vitrektomi ameliyatı, gözün içindeki jel benzeri vitreus sıvısının saydamlığını kaybettiği, retina üzerinde baskı oluşturduğu veya görmeyi engelleyici bir sorun yarattığı durumlarda uygulanır. Temel hedef, hastanın görmesini engelleyen patolojiyi ortadan kaldırmak ve gerekirse retina üzerinde doğrudan cerrahi düzeltme sağlamaktır.

Ameliyatın yapılma gerekçesi genellikle bir göz hastalığına bağlı olarak gelişen görme kaybı, ani görüş bulanıklığı veya ışık çakmaları gibi şikayetlerdir. En sık görülen nedenlerden biri vitreus kanamasıdır. Bu durum genellikle şeker hastalarında, yeni damar oluşumlarının patlaması sonucu oluşur ve görüşü tamamen engelleyebilir. Vitrektomi sayesinde bu kanamalar temizlenerek retina tekrar görüntülenebilir hale getirilir. Yine retina dekolmanı gibi acil müdahale gerektiren durumlarda, retina tabakası tekrar yerleştirilmeden önce vitreusun alınması zorunludur.

Bir başka önemli neden makula deliği ya da epiretinal membran gibi merkez görüşü etkileyen yapısal sorunlardır. Bu durumlarda cerrah, retina üzerine doğrudan müdahale ederek hem mevcut zarları temizleyebilir hem de doku bütünlüğünü onarabilir. Travmalar, göz içi yabancı cisimler, göz içi enfeksiyonlar (endoftalmi) veya daha önce geçirilmiş bir göz ameliyatı sonrası gelişen komplikasyonlar da vitrektomi gerektiren klinik tablolardır. Bazı durumlarda bu ameliyat, gözün iç yapısını stabilize etmek ve diğer tedavi yöntemlerinin uygulanabilmesini sağlamak için önleyici amaçla da yapılabilir.

Vitrektomi, doğru zamanda ve doğru endikasyonla uygulandığında hem görme kaybının önüne geçebilir hem de mevcut görme fonksiyonunun geri kazanılmasını mümkün kılabilir. Ancak bu cerrahi müdahale, deneyimli bir retina cerrahı tarafından yapılmalı ve hastanın klinik durumu ayrıntılı biçimde değerlendirilerek karar verilmelidir.

Vitrektomi Ameliyatı Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Ameliyat sonrasında iyileşme süreci, uygulanan cerrahi tekniğe, göz içine yerleştirilen materyale (gaz, silikon yağı vb.) ve hastalığın türüne göre değişiklik gösterir. Ancak her durumda, iyileşmenin sağlıklı ilerleyebilmesi ve komplikasyonların önlenebilmesi için hastaların dikkat etmesi gereken temel kurallar vardır. İlk günlerde gözde batma, hafif ağrı, bulanık görme veya sulanma gibi belirtiler normal kabul edilse de şiddetli ağrı, ani görme kaybı ya da yoğun kızarıklık durumlarında derhal hekime başvurulmalıdır.

En önemli konulardan biri, göz içi dengeyi sağlayan gaz baloncuğu gibi maddeler yerleştirilmişse başın belli bir pozisyonda tutulmasının şart olmasıdır. Cerrah tarafından önerilen bu pozisyonlara mutlaka uyulmalıdır; aksi takdirde retina yüzeyine baskı gereken şekilde uygulanmaz ve ameliyat başarısı riske girer. Ayrıca reçete edilen göz damlalarının zamanında ve düzenli kullanılması, göz hijyenine dikkat edilmesi ve fiziksel efordan kaçınılması iyileşme sürecini doğrudan etkiler. Ameliyat sonrası dönemde doktor kontrolleri asla ihmal edilmemeli ve hekimin önerdiği tarihlerde mutlaka muayeneye gidilmelidir.

Son güncellenme tarihi: 24 Temmuz 2025

Yayınlanma tarihi: 24 Temmuz 2025

Anadolu Sağlık Merkezi

Göz Hastalıkları

İlgili Tıbbi Birim

Göz Hastalıkları Tıbbi Birim İncele

Göz Hastalıkları

Bölüm Doktorları

Tıbbi Birimi İncele

Gebze

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Arslan Bozdağ

Randevu Al Profili Gör

Ataşehir

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Burcu Usta Uslu

44 44 276 Profili Gör

Ataşehir

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Fatih Meydanoğlu

Randevu Al Profili Gör

Gebze

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Randevu Al Profili Gör

Gebze

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Arslan Bozdağ

Randevu Al Profili Gör

Ataşehir

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Burcu Usta Uslu

44 44 276 Profili Gör

Ataşehir

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Fatih Meydanoğlu

Randevu Al Profili Gör

Gebze

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Randevu Al Profili Gör

Tümünü göster

Önerilen Sağlık Yazıları

24 Ağustos 2023 Perşembe

3 dk

Hamilelikte Göz Problemleri Artabilir

Vitrektomi Nedir? Vitrektomi Ameliyatı Neden Yapılır?

Vitrektomi Nedir?

Vitrektomi Çeşitleri Nelerdir?

Vitrektomi Ameliyatı Neden Yapılır?

Vitrektomi Ameliyatı Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Op. Dr. Arslan Bozdağ

Op. Dr. Burcu Usta Uslu

Op. Dr. Fatih Meydanoğlu

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Op. Dr. Arslan Bozdağ

Op. Dr. Burcu Usta Uslu

Op. Dr. Fatih Meydanoğlu

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Burcu Usta Uslu

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi

Göz Hastalıkları

Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi

Göz Hastalıkları

Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi