Baş Dönmesi Neden Olur? Baş Dönmesine Ne İyi Gelir?

Baş dönmesi, baygınlık, sersemlik, zayıflık veya dengesizlik hissi gibi bir dizi hissi tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Sizin veya çevrenizin döndüğü veya hareket ettiği gibi yanlış bir algı yaratan baş dönmesine vertigo denir. Sık sık yaşanan baş dönmesi hayatı önemli ölçüde etkileyebilir. Ancak baş dönmesi nadiren yaşamı tehdit eden bir duruma işaret eder. Baş dönmesinin tedavisi nedene ve belirtilerinize bağlıdır. Genellikle etkilidir, ancak sorun tekrarlayabilir.

Baş Dönmesi Belirtileri Nelerdir?

Baş dönmesi yaşayan kişilerde görülen baş dönmesi belirtileri şu şekilde aktarılabilir;

• Yanlış hareket veya dönme hissi (vertigo)
• Baş dönmesi veya bayılma hissi
• Dengesizlik ve denge kaybı
• Sersemlik veya baş dönmesi hissi

Bu duygular yürümek, ayağa kalkmak veya başınızı hareket ettirmekle tetiklenebilir veya kötüleşebilir. Baş dönmesine mide bulantısı da eşlik edebilir veya oturmak veya uzanmak zorunda kalacak kadar ani ve şiddetli olabilir.

Baş Dönmesi Neden Olur?

Baş dönmesi yetişkinlerde yaygındır ve nadiren ciddi bir durumun belirtisidir. Baş dönmesi nedenleri şu şekildedir;

• Düşük kan basıncı
• Karbonmonoksit zehirlenmesi
• Migren
• Stres veya kaygı
• Düşük kan şekeri
• Dehidrasyon
• Anemi
• Hipoglisemi
• Yol tutması
• Tansiyon ilaçları

Baş dönmesi ayrıca aşağıdaki gibi durumlardan da kaynaklanabilir:

• Nörolojik bozukluklar
• Meniere hastalığı gibi kulaklarınızı etkileyen durumlar
• Göz problemleri
• Kalp sorunları

Beyne giden kan akışı azaldığında baş dönmesi ve bayılma hissi de yaşanabilir. Bu şu durumlarda gerçekleşebilir:

• Susuz kalmak
• Şiddetli ağrı
• Ayağa kalkmak
• Kan görmek
• Uzun süre ayakta durmak
• Tuvalette zorlanmak

Hamilelikte Baş Dönmesi Neden Olur?

Baş dönmesi veya bayılma hissi hamilelik sırasında normal bir semptomdur. İlk üç aylık dönemde daha sık görülür , ancak hamileliğiniz boyunca da yaşayabilirsiniz.

Hamilelikte baş dönmesinin ana nedeni, kan damarlarının gevşemesine ve genişlemesine neden olan artan hormonlardan kaynaklanmaktadır. Bu, bebeğinize giden kan akışını artırmaya yardımcı olur ancak damarlardaki kanın size geri dönüşünü yavaşlatır. Bu, kan basıncının normalden daha düşük olmasına neden olur, bu da beyninize giden kan akışını azaltarak geçici olarak baş dönmesine neden olabilir.

Baş dönmesi aynı zamanda vücudun metabolizmadaki değişikliklere uyum sağlaması sırasında oluşabilecek düşük kan şekeri seviyelerinden de kaynaklanır. Anemik veya varisli damarları olan kadınlar baş dönmesine diğerlerine göre daha duyarlı olabilirler. İkinci üç aylık dönemde büyüyen rahminizin kan damarlarına baskı yapması nedeniyle baş dönmesi oluşabilir.

Baş Dönmesine Sebep Olan Hastalıklar Nelerdir?

Vücudun akışı bozulduğunda, merkezi sinir sistemi bilgiyi yanlış işleyebilir, dengesiz ve baş dönmesi hissedilebilir. İç kulak bozuklukları, nörolojik durumlar, ilaçlar ve hatta stres başınızın dönmesine neden olabilir. İç kulak bozuklukları tüm baş dönmesi vakalarının yaklaşık yarısına neden olur:

• İyi huylu paroksismal pozisyonel vertigo (BPPV): Genellikle yatakta dönerken veya otururken başın hareketiyle ilişkili yoğun, kısa baş dönmesi ataklarıdır. Parçacıkların gevşeyip iç kulaktaki yarım daire kanallarının yanlış kısmına düşmesiyle oluşur. Bu, dönme hissi (vertigo) verir. BPPV'nin nedeni her zaman bilinmemekle birlikte yaşlanma veya kafa travmasının bir sonucu olabilir.
• Akut vestibüler nöronit veya labirentit :Mide bulantısı ve kusmayla birlikte birkaç gün sürebilen ani, yoğun vertigoya neden olan iç kulak iltihabıdır.
• Meniere hastalığı: İç kulakta sıvı basıncının oluşmasını içerir. Bu, işitme kaybının değişmesi, kulakta dolgunluk hissi ve kulakta uğultu veya çınlama (tinnitus) ile birlikte 20 dakika veya daha uzun süren tekrarlayan ani vertigo ataklarına yol açar. Meniere hastalığının nedeni bilinmemektedir.
• Vestibüler migren: Baş ağrısıyla birlikte veya baş ağrısı olmadan dakikalardan günlere kadar süren vertigoya neden olabilir. Saldırılar, hızlı kafa çevirmeler, kalabalık veya kafa karıştırıcı bir yerde bulunmak, araba kullanmak veya bir araca binmek veya TV'de hareket izlemek gibi nedenlerle tetiklenebilir.
• Anksiyete ve stres: İç kulaktaki baş dönmesi semptomlarını şiddetlendirebilir. Kaygı ve stres de iç kulaktan kaynaklanmayan baş dönmesinin en yaygın nedenleridir.

Diğer tıbbi durumlar

• Anemi: Yeterli miktarda kırmızı kan hücresinin bulunmamasıdır. Baş dönmesi yaygın bir anemi belirtisidir.
• Akustik nöroma: İç kulakta kanserli olmayan tümörler dengeyi etkileyebilir ve baş dönmesine neden olabilir.
• Kardiyovasküler sorunlar: Düzensiz kalp atışı, düşük tansiyon veya arterlerin daralması gibi beyne giden kan akışını etkileyen sorunlar baş dönmesine neden olabilir.
• Beyin sarsıntısı: Kafa travması beyne zarar verir ve diğer semptomların yanı sıra baş dönmesine neden olur.
• Nörolojik hastalıklar veya bozukluklar: Migren baş ağrıları , multipl skleroz ve parkinson gibi hastalıklar denge duygusunu etkileyerek başın dönmesine neden olan nörolojik bozuklukların örnekleridir.

Baş Dönmesine Ne İyi Gelir?

Baş dönmesi sıklıkla tedavi olmaksızın iyileşir. Birkaç hafta içinde vücut genellikle buna sebep olan şeye uyum sağlar.

Baş dönmesine ne iyi gelir? sorusuna “doktor tedavi için durumun nedenine ve semptomlara göre ilerler.” şeklinde cevap verilebilir. İlaçlar ve denge egzersizleri içerebilir. Hiçbir neden bulunamasa veya baş dönmesi devam etse bile reçeteli ilaçlar ve diğer tedaviler semptomları daha kolay yönetilebilir hale getirebilir. Baş dönmesi tedavisi için uygulanabilecek yöntemler şu şekildedir;

Terapi

• Baş pozisyonu manevraları: Kanalitin yeniden konumlandırılması (veya Epley manevrası) adı verilen bir teknik, genellikle iyi huylu paroksismal pozisyonel vertigonun, baş dönmesinin geçmesini beklemekten daha hızlı bir şekilde çözülmesine yardımcı olur.
• Denge terapisi: Denge sisteminizin harekete karşı daha az duyarlı olmasına yardımcı olacak özel egzersizler öğrenebilirsiniz. Bu fizik tedavi tekniğine vestibüler rehabilitasyon denir. Vestibüler nörit gibi iç kulak rahatsızlıklarından dolayı baş dönmesi yaşayan kişilerde kullanılır.
• Psikoterapi: Baş dönmesi anksiyete bozukluklarından kaynaklanan insanlara yardımcı olabilir.

Cerrahi veya diğer prosedürler

• Enjeksiyonlar: Denge fonksiyonunu devre dışı bırakmak için iç kulağa antibiyotik gentamisin enjekte edebilir.
• İç kulağın duyu organının çıkarılması: Nadiren kullanılan bir prosedüre labirentektomi denir. Etkilenen kulaktaki vestibüler labirenti devre dışı bırakır. Denge görevini diğer kulak üstlenir.

Baş Dönmesine Ne İyi Gelir?

Baş dönmesi sıklıkla tedavi olmaksızın iyileşir. Birkaç hafta içinde vücut genellikle buna sebep olan şeye uyum sağlar.

Baş dönmesine ne iyi gelir? sorusuna “doktor tedavi için durumun nedenine ve semptomlara göre ilerler.” şeklinde cevap verilebilir. İlaçlar ve denge egzersizleri içerebilir. Hiçbir neden bulunamasa veya baş dönmesi devam etse bile reçeteli ilaçlar ve diğer tedaviler semptomları daha kolay yönetilebilir hale getirebilir. Baş dönmesi tedavisi için uygulanabilecek yöntemler şu şekildedir;

Terapi

• Baş pozisyonu manevraları: Kanalitin yeniden konumlandırılması (veya Epley manevrası) adı verilen bir teknik, genellikle iyi huylu paroksismal pozisyonel vertigonun, baş dönmesinin geçmesini beklemekten daha hızlı bir şekilde çözülmesine yardımcı olur.
• Denge terapisi: Denge sisteminizin harekete karşı daha az duyarlı olmasına yardımcı olacak özel egzersizler öğrenebilirsiniz. Bu fizik tedavi tekniğine vestibüler rehabilitasyon denir. Vestibüler nörit gibi iç kulak rahatsızlıklarından dolayı baş dönmesi yaşayan kişilerde kullanılır.
• Psikoterapi: Baş dönmesi anksiyete bozukluklarından kaynaklanan insanlara yardımcı olabilir.

Cerrahi veya diğer prosedürler

• Enjeksiyonlar: Denge fonksiyonunu devre dışı bırakmak için iç kulağa antibiyotik gentamisin enjekte edebilir.
• İç kulağın duyu organının çıkarılması: Nadiren kullanılan bir prosedüre labirentektomi denir. Etkilenen kulaktaki vestibüler labirenti devre dışı bırakır. Denge görevini diğer kulak üstlenir.

Baş Dönmesi Nasıl Teşhis Edilir?

Baş dönmesi nedeniyle doktorlarını ziyaret eden çoğu kişiye önce belirtileri ve ilaçları sorularak ardından fizik muayene yapılacaktır. Bu muayene sırasında doktor nasıl yürüdüğünüzü, dengenizi koruduğunuzu ve merkezi sinir sisteminizin ana sinirlerinin nasıl çalıştığını kontrol eder.

Ayrıca baş dönmesi teşhisi için işitme testi ve denge testine de ihtiyaç olabilir:

• Göz hareketi testi: Hareketli bir nesne takip edildiğinde doktor gözleri takip edebilir. Ayrıca kulak kanalına su veya havanın yerleştirildiği bir göz hareketi testi yapılabilir.
• Kafa hareketi testi: Doktor vertigonun iyi huylu paroksismal pozisyonel vertigodan kaynaklandığından şüpheleniyorsa tanıyı doğrulamak için Dix-Hallpike manevrası adı verilen basit bir kafa hareketi testi yapabilir.
• Postürografi: Denge testidir. Bir platform üzerinde çıplak ayakla durup ve çeşitli koşullar altında denge korumayı içerir.
• Döner sandalye testi: Bu test sırasında, tam daire çizerek çok yavaş hareket eden, bilgisayar kontrollü bir sandalyeye oturulur. Daha yüksek hızlarda çok küçük bir yay çizerek ileri geri hareket eder.

Ayrıca enfeksiyonu kontrol etmek için kan testleri ve kalp ve kan damarı sağlığını kontrol etmek için başka testler yapılabilir.

Baş Dönmesi Risk Faktörleri Nelerdir?

Baş dönmesi riskini artırabilecek faktörler şunlardır:

• Yaş: Yaşlı yetişkinlerin baş dönmesine, özellikle de dengesizlik hissine neden olan tıbbi koşullara sahip olma olasılığı daha yüksektir. Ayrıca baş dönmesine neden olabilecek ilaçları alma olasılıkları da daha yüksektir.
• Geçmiş bir baş dönmesi olayı: Daha önce baş dönmesi yaşadıysanız, gelecekte baş dönmesi yaşama olasılığı daha yüksektir.

Bunun yanı sıra baş dönmesinin en yaygın nedeni olan BPPV’nin bazı risk faktörleri bu formu geliştirme şansını artırabilir:

• D vitamini eksikliği
• Osteoporoz
• Migren
• Geçmiş kafa travması

Yüksek toplam kolesterol düzeyi

Baş dönmesi riskini artırabilecek faktörler şunlardır:

• Yaş: Yaşlı yetişkinlerin baş dönmesine, özellikle de dengesizlik hissine neden olan tıbbi koşullara sahip olma olasılığı daha yüksektir. Ayrıca baş dönmesine neden olabilecek ilaçları alma olasılıkları da daha yüksektir.
• Geçmiş bir baş dönmesi olayı: Daha önce baş dönmesi yaşadıysanız, gelecekte baş dönmesi yaşama olasılığı daha yüksektir.

Bunun yanı sıra baş dönmesinin en yaygın nedeni olan BPPV’nin bazı risk faktörleri bu formu geliştirme şansını artırabilir:

• D vitamini eksikliği
• Osteoporoz
• Migren
• Geçmiş kafa travması
• Yüksek toplam kolesterol düzeyi