Migrene Ne İyi Gelir? Migren Ağrısı Nasıl Geçer?

Baş ağrıları toplumun büyük bir kesimini hayatının belli dönemlerinde yakındığı bir sağlık sorunudur ve sıklıkla uzman görüşüne başvurulan durumlar arasında yer alır. Migren tipi baş ağrısı çok sık rastlanan bir baş ağrısı tipidir. Bu ağrı genellikle tek taraflı olarak ortaya çıkan ve kişinin gündelik hayatını ciddi oranlarda etkileyebilen bir rahatsızlıktır. Migren tanısı belirli semptomların gözlenmesi halinde konulur. Doktorlar tarafından konulan migren tanısı yine doktorların uygun gördüğü şekilde tedavi edilmeye çalışılır. Uzmanlar tarafından uygulanan tedavi prosedürleri haricinde kişinin uygulayabileceği birtakım yöntemler de fayda sağlayabilir. Bu yöntemler temel olarak kişinin sağlıklı bir uyku ve beslenme rutini oluşturarak yaşam tarzı değişikliklerine girmesi esasına dayanmaktadır. Migren, kişinin gündelik yaşantısını olumsuz etkileyerek yaşam kalitesini düşürebilen bir sağlık sorunu olması sebebiyle, sürecin uzman bir doktor tarafından takip edilmesi ve bu takipler doğrultusunda uygun tedavi planının oluşturulması son derece önemlidir.

Migren Nedir?

Dünyada en sık görülen nörolojik durum baş ağrısıdır ve toplumun tamamına yakını hayatının bir döneminde baş ağrısı şikayeti ile karşı karşıya kalmıştır. Baş ağrıları primer ve sekonder olarak ikiye ayrılmaktadır ve sık görülen baş ağrıları çoğunlukla primer tipte ortaya çıkmaktadır. En sık rastlanılan primer tipteki gerilim tipi baş ağrılarını takiben migren tipi baş ağrıları gelmektedir. Migren başta nörolojik, gastrointestinal ve otonom birtakım değişikliklerin gelişmesi halinde diğer bazı semptomların da eşlik ettiği birincil tip bir baş ağrısıdır.

Migren, ataklar ile ortaya çıkan, yaklaşık 4-72 saat kadar süren, sıklıkla tek taraflı olarak hissedilen, zonklama ve sıkışma şeklindeki ağrılarla, mide bulantısı, kusma, ısı ve ışığa duyarlılık ile karakterize bir rahatsızlıktır. Migren üreme çağındaki kadınlarda erkeklere oranla daha sık ve daha şiddetli ataklar ile ortaya çıkmaktadır. Bu durum kadınlarda meydana gelen hormonal değişikliklerden kaynaklanır. Yapılan araştırmalara göre kadınlarda migrenin başlama yaşı 22,7 olarak belirlenmiştir.

Migren Belirtileri Nelerdir?

Kişilerin sıklıkla yaşadığı akut veya kronik migren ataklarına eşlik eden bazı semptomlar ve rahatsızlıklar da söz konusudur. Bu semptom ve rahatsızlıklar atakların şiddetini de etkileyebilir. Ayrıca bu belirtiler kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Migren ağrıları her zaman aynı semptom ve bulgular ile ortaya çıkmamaktadır. Aynı kişide farklı zamanda ortaya çıkan atak belirtileri bile farklılık gösterebilmektedir. Migren belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Işık, ses ve kokuya duyarlılık hali,
• Gözlerde tek veya çift taraflı yaşarma,
• İştah kaybı,
• Halsizlik ve yorgunluk,
• İdrara çıkma sıklığında artış,
• Zorlayıcı göğüs ağrıları,
• Burun tıkanıklığı ve burun akıntısı,
• El, kol ve bacaklarda titreme hali,
• Baş dönmesi,
• Çift görme, görme kaybı, bulanık görme gibi görme bozuklukları,
• Mide bulantısı ve kusma,
• Yutkunma güçlüğü,
• Konstipasyon (kabızlık) ve diyare (ishal),
• Taşikardi (göğüste çarpıntı hali),
• Geçici işitme kaybı ve işitme bozukluğu,
• Koordinasyon bozukluğu,
• Sürekli veya aralıklı geğirme atakları,
• Uyku bozuklukları,
• Kilo kaybı,
• Nefes alıp verme güçlüğü,
• Uyuşukluk ve hissizlik hali.

Migren Tanısı Nasıl Konulur?

Migren tanısı uzman bir doktor tarafından belli semptomların görülmesi ile halinde klinik değerlendirme yapılarak konulur, tanının konulmasının ardından en uygun tedavi prosedürü belirlenir. Bu tanısal kriterler Uluslararası Baş Ağrısı Topluluğu tarafından şu şekilde tanımlanmıştır:

• 6 aylık süreç içerisinde en az 5 atak geçirilmiş olması,
• Baş ağrılarının 4-72 saat arasında sürmesi,
• Baş ağrısının orta veya çok şiddetli olması,
• Ağrının tek taraflı ortaya çıkması,
• Fiziksel aktivite ile doğru orantılı olarak ağrının kötüleşmesi,
• Pulsatil (zonklayıcı) tipte ağrı gelişmesi,
• Mide bulantısı ve kusmaya ek olarak gürültü ve ışık hassasiyeti,
• Hastanın öyküsünde veya muayenesinde başka bir baş ağrısı sebebi bulunmaması.

Migreni Neler Tetikler?

Migren hastalığı ataklarını tetikleyen bazı durumlar söz konusudur. Bu nedenle migren hastalığı ile mücadele eden bireylerin bu tetikeyici etkenlerden korunması atakların gelişmemesini, gelişse bile mümkün olan en rahat şekilde atlatılmasını sağlar. Bu tetikleyicilerin etkinliği kişiden kişiye değişiklik gösterebilmektedir. Genellikle kişinin rutinden uzaklaşması ya da beslenme durumu ile ilişkilendirilen tetikleyici faktörler şu şekilde sıralanabilir:

• Kadınlarda menstruasyon dönemi,
• Stres ve açlık,
• Hava değişikliği,
• Duman teması,
• Uyku düzeni bozuklukları,
• Yemek düzeni değişiklikleri,
• Yüksek ses ve gürültülü ortamlar,
• Keskin kokular,
• Titreşen ve yanıp sönen ışıklar,
• Monosodyum glutamat ve histamin içerikli yiyecekler,
• Nitrit içeren sosis, koruyucu madde içeren etler gibi yiyecekler,
• Tiramin içeren şarap ve peynir gibi yiyecek ve içecekler,
• Feniletilamin içeren çikolata, sarımsak, kabuklu çerez gibi yiyecekler,
• Tatlandırıcılar, gıda katkı maddeleri ve boyaları,
• Turunçgiller,
• Turşu ve sirke,
• Çay, kola ve kahve,
• Aspartam,
• Yağlı ve kızarmış yiyecekler.

Migrene Ne İyi Gelir?

Migren atakları yatak istirahatleri gerektirecek ve kişide ciddi iş gücü kayıplarına neden olabilecek şiddetli ağrıların görüldüğü bir rahatsızlıktır. Dolayısıyla doktora başvurma sıklığı son derece yüksektir. Migren hastaları bu şiddetli ağrıları gidermek, kontrol altına almak ya da hafifletmek amacıyla çözüm yolu arayışına girmektedir. Migrene iyi gelebilecek bazı yöntemler şu şekilde sıralanabilir:

• Migren hastalarının genel olarak bazı yaşam tarzı rutinlerini benimsemeleri gerekmektedir. Çünkü migren rutinden uzaklaşmaya duyarlı bir rahatsızlıktır. Yemek ve uyku düzenlerinin sağlanması, bu konu ile ilgili gerekirse destek almaları tavsiye edilmektedir.
• Stresli dönemlerin sonunda migren atakları yaşanabilir. Bu durumda bir günlük tutulması ve tetikleyicilerin ortaya çıkarılması fayda sağlayabilir.
• Migren hastalarında magnezyum emiliminde genetik olarak bir yetersizlik, böbreklerden magnezyum kaybı, stres ve yetersiz beslenme gibi nedenlerle magnezyum yetersizliği görülmektedir. Bu nedenle uzman görüşüne başvurularak kullanılan magnezyum takviyelerinin migren ataklarına iyi geldiği bilinmektedir.
• Kişiye özel olarak hazırlanmış eliminasyon diyetlerinin migren atak sayılarında ve şiddetlerinde azalma sağladığı bilinmektedir. Bu nedenle migreni tetiklediği düşünülen besin öğelerinin beslenme rutininden uzaklaştırıldığı bir diyet uygulaması kişiye fayda sağlayabilir.
• Riboflavin, koenzim Q10, öksürük otu ve kasımpatı içerikli ürünlerin veya takviyelerin kullanımı ile migren ataklarının sıklığı ve şiddeti azaltılabilir.
• Stresli durumlardan kaçınmak, nefes egzersizleri gibi rahatlama teknikleri de migrene iyi gelen uygulamalar arasında sayılabilir.

Hamilelikte Migrene Ne İyi Gelir?

Migren, hormonlarda yaşanan değişiklikler nedeniyle de ortaya çıkabilen ve hamilelikte riskli olarak kabul edilebilen bir durumdur. Hamilelikte ortaya çıkan migrenin giderilmesinde en başta yeterli, dengeli ve düzenli beslenme, besin çeşitliliğine uygun bir diyet tavsiye edilir.

Hamilelik sırasında ilaç alımı anne ve bebek sağlığı için risk teşkil edebilecek bir durumdur. Bu nedenle ilaç kullanmadan önce mutlaka bir uzman ile görüşülmeli, akılcı olmayan ilaç kullanımından kaçınılmalıdır. Yapılan çalışmalar sonucunda migren hastalığı olan hamilelerin kullanabileceği birçok ilaç grubu olduğu tespit edilmiştir, ancak bu ilaç gruplarının kullanımı da doktor tavsiyesi ile gerçekleşmelidir.

İlaçların oluşturabileceği yan etkiler nedeniyle gebelik döneminde kullanılan alternatif bir yöntem de fitoterapötik uygulamalardır. Eski dönemlerden bu yana migren tedavisinde kullanılan çeşitli bitkiler vardır. Ancak halk tarafından bilinenin aksine bu bitkilerin kullanıldığı tedavi yöntemleri tamamen güvenilir değildir ve anne-bebek sağlığında birçok komplikasyona neden olabilir. Bu nedenle sağlık personellerinin tavsiyesi dışında hamilelik döneminde bitkisel tıbbi ürünlerin kullanımı da önerilmemektedir.

İlaç ve bitkisel uygulamaların neden olabileceği komplikasyonlar sebebiyle hamilelik döneminde genellikle bu yöntemlerin dışında kalan tedavi prosedürleri uygulanmaktadır. Örnek olarak; basit fiziksel egzersizler, meditasyon ve yoga benzeri rahatlama teknikleri, biofeedback, akupunktur, bazı vitamin ve gıda takviyeleri migrenin alternatif tedavileri arasında sayılabilir. Ancak hamilelik sürecinin son derece hassas olması sebebiyle yapılacak her uygulama doktor bilgisi ve izni dahilinde gelişmelidir. Ayrıca emzirmenin migren ataklarının sıklığını ve şiddetini hafiflettiği bilinmektedir.

Migrene Evde Doğal Çözümler

Migren atakları bazı zamanlarda kişinin iş performansını, eğitim hayatını ve sosyal yaşantısını etkileyebilecek boyutlara erişebilmektedir. Bu durumda kişiler evde uygulayabileceği çözüm yolu arayışlarına girmektedir.

• İstirahat etmek,
• Yeterli uykuyu alabilmek,
• Stres yönetimi sağlamak,
• Meditasyon ve yoga gibi rahatlama tekniklerinden faydalanmak,
• Yeterli miktarda su tüketmek,
• Rahatlatıcı bitki çayları içmek,
• Lavanta ve nane yağı gibi rahatlatıcı fitoterapötiklerden faydalanmak,
• Magnezyum içeriği zengin olan bitter çikolatalar tüketmek,
• Sıcak ve soğuk kompresler uygulamak,
• Işık ve sesin yoğun olduğu ortamlardan uzak durmak,
• Antioksidan içeriği zengin besinler tüketerek sinüs basıncını hafifletmek evde uygulanabilecek doğal çözüm yöntemleri arasında sayılabilir.

Migren Nasıl Tedavi Edilir?

Migren tedavisinde temel ilke kişinin migrenle yaşamayı ve ataklarla baş etmeyi öğrenmesi şeklindedir. Şiddetli bir ağrı çekiyor olmalarına rağmen aslında migrenin riskli bir durum olmadığı hastalara anlatılmalı ve kişi rahatlatılarak hastalığın neden olacağı stresten uzaklaştırılmalıdır. Migren tedavileri, atağı sonlandırıcı ve atağı önleyici olarak uygulanabilir.

Hasta bir günlük tutarak atakların ne kadarlık zaman aralıklarıyla gerçekleştiğini, ne süre boyunca devam ettiğini ve olası tetikleyici faktörleri not etmesi, etkili tedavinin sağlanması açısından fayda sağlayabilir. Migren ataklarının tedavisinde çeşitli ilaç grupları kullanılmaktadır. Bu ilaç grupları; antiinflamatuarlar, antiemetikler, analjezikler, triptanlar ve ergot türevleri şeklinde sıralanabilir. Bu ilaç grupları migren ataklarını önleyici olarak kullanılmaktadır.

Migren ataklarının sıklığına ve süresine göre önleyici tedavi yöntemleri de uygulanabilir. Haftada 2 günden sık atak gösteren hastaların profilaktik tedaviye ihtiyaçları vardır. Kalsiyum kanal blokerleri, antikonvülzanlar, beta blokerler, antidepresanlar, serotonin antagonistleri ve nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar bu amaçla kullanılan ilaç grupları arasında sayılabilir.

Migren kişinin yaşamını son derece olumsuz etkileyebilen bir sağlık sorunudur. Sizler de migren belirtileri gösteriyorsanız ya da halihazırda tanı konulmuş migren hastalığınız söz konusuysa bir uzman doktor ile görüşerek tedavi prosedürleri hakkında daha detaylı bilgiler edinebilirsiniz.