Kemoembolizasyon ve Radyoembolizasyon Tedavisi

Tıbbın hızla ilerleyen bir dalı olan Girişimsel radyoloji, radyolojinin tedavi edici bölümüdür. Minimal invaziv cerrahi yöntemler grubunun içerisinde tanımlanan girişimsel radyolojide tedaviler ya bir cerrahi alternatif oluyor ya da cerrahinin yapılamadığı durumlarda hastaya tedavi yöntemleri olarak sunuluyor.

Kemoembolizasyon nedir?

Girişimsel Radyoloji’de ilaç toplardamardan veriliyor ve 100 kat konsantrasyonda olduğu için tümör hücrelerini çok daha etkili bir şekilde öldürüyor. Girişimsel Radyoloji’de birçok yöntem var ancak embolizasyondan genel olarak bahsedersek; embolizasyon damar içinden ilgili organa ulaşarak yapılan tedavileri içeriyor. Aslında embolizasyon damarın tıkanması anlamına geliyor. Damar tıkanıyor, hastalıklı damarlar kapatılıyor ama bu kadar basit değil, tümörlerde damarları tıkarken aynı zamanda tümörün içerisinde kemoterapötik ilacın normal sistemik yoldan, yani toplardamardan verildiğinin yaklaşık 100 katı yüksek konsantrasyonda tümörün içerisine hapsolması sağlanıyor. Böylelikle kemoterapötik ilaç, tümör yatağının içerisinde 100 katı konsantrasyonda tümör hücrelerini çok daha etkili şekilde öldürebiliyor ve diğer dolaşıma katılmadığı için, sadece tümör yatağının içine hapsolduğu için sistemik etkiler hastada minimum düzeyde oluyor. Sistemik etkiler; kemoterapiden sonra hastanın yaşadığı bulantı, kusma, sindirim sistemiyle, sinir sistemiyle ilgili bulgular ve saç dökülmeleri gibi yan etkiler bizim yaptığımız bu tedavilerde olmuyor ya da çok az oluyor. Tedavinin başarılı olmasında emel felsefe hastalara minimal zarar vermek ve doku bütünlüğünü minimal bozmak. 

Kemoembolizasyon hangi hastalıklarda uygulanıyor?

Kemoterapi ilacıyla yapılan embolizasyona “kemoembolizasyon” deniyor. Kemoembolizasyon yöntemi kanserli organlarda uygulanıyor. Bu organların başında da karaciğer geliyor. Aslında bu yöntemi birçok organda kullanabilirsiniz ama şu anda bu tedavilerin etkilerinin en geniş kanıtlandığı organ karaciğer. Karaciğer tabii kanser hastalıklarında da en kritik organ. Çünkü karaciğer kanser hastalıklarının en sık sıçrama yaptığı bölge. Bu nedenle ileri dönemde kanserlerde en sık ölüm sebebi ve hastanın yaşam ömrünü belirleyen durum karaciğer metastazları oluyor. Bu nedenle kemoembolizasyon, karaciğerin tümörleri için uygulanıyor. Sadece karaciğere sıçrayan metastazlar için değil, direkt karaciğerden kaynaklanan tümörler için de uygulanıyor.  

Kemoembolizasyon ne zaman uygulanıyor?

Tabii tıpta her zaman algoritimler, yani sıralamalar var. Bu sıralamalar hastanın en fazla fayda göreceği durumlar göz önüne alınarak yapılıyor. Karaciğerin kendi tümörlerinde karaciğerin kendi dokusundan kaynaklanan tümörlerde ve karaciğere metastaz yapan tümörlerde cerrahi çıkarma yapılabiliyorsa bu, hastanın ömrünü uzatıyor. Bu, bilmsel olarak da kanıtlanmış. Tabii bütün metastazlarda bu söz konusu değil. Burada özellikle bağırsak sisteminden kaynaklanan metastazlarda elimizde bu veri var. Diğer metastazların bazılarında da bu konudaki çalışmalar sonucunda ispat düzeyi arttıkça bu bilgiler de artıyor. 

Eğer karaciğerdeki tümörü çıkarmak hastanın hayatını uzatıyor ama tümörün boyutu, yerleşimi, tümörün durumu cerrahiyi engelliyorsa bu durumda kemoembolizasyon devreye sokuluyor. Burada yapılan şey aslında cerrahi mantıkla örtüşüyor. 

Kemoembolizasyon yaşam süresini uzatıyor mu?

Örneğin karaciğere metastaz yapan, bağırsak sisteminden kaynaklanan metastazlarda hastaların hemen hemen yüzde 30’unda, yani 3’te 1’inde hastalığın teşhis edildiği dönemde bir metastatik bulgu oluyor. Karaciğerdeki metastazların cerrahi olarak çıkarılması hasta ömrünü uzatıyor. Bunların hepsi yıllar içerisinde biriken istatistiki bilgilerden geliyor. Ancak hastaların yüzde 15-20’si karaciğerden cerrahi olarak metastazların çıkarılmasına uygun. Yani hastaların büyük bir çoğunluğu karaciğerinde metastaz çıkarılmasına uygun değil. Bu durumda minimal cerrahi denilen bir yöntem olan kemoembolizasyon devreye girebiliyor. Şu an onkolojide de devrimsel nitelikte, kemoterapi ilaçlarıyla büyük başarılar sağlanıyor. Ama genel olarak istatistiklere göre, kemoterapötik tedavilere dirençli hastalarda kemoembolizasyon yöntemi yaşam süresini yüzde 20 arttırıyor.  

Nasıl bir işlem, ne kadar sürüyor?

Bu işlem aslında anjiyografik bir işlem. Kasıktan anjiyografik yolla, bazen de koldan bir katater ile girilerek karaciğer damarlarına ulaşılıyor. Karaciğer damarlarına ulaştıktan sonra daha da küçük tüplerle karaciğeri besleyen damarlara ulaşılıyor ve o damarların içerisine damarı tıkayıcı maddeler veriliyor. Bu işlem hasta durumuna göre değişmekle birlikte yaklaşık bir saat sürüyor. 

Yan etkileri var mı?

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte artık hastalar hastanede 1 gün kalıyorlar. Embolizasyondan sonraki zamanda hasta ağrı, ateş, bulantı yaşanabiliyor. Bunlar ilk 24 saatte hızlı bir şekilde gelişiyor, belki 1 hafta-10 gün kadar hafif düzeyde grip benzeri bir halsizlik durumu devam ediyor. Ancak bu yan etkiler bir kemoterapi tedavisiyle karşılaştırıldığında çok daha az. 

Başarı oranı ne kadar yüksek?

Bu tedaviyle kanser tedavilerinde başarı oranı da artıyor. Yöntem ve teknik gelişiyor, yeni ilaçlar çıkıyor. Bu da başarıyı arttırdığı gibi yöntemin diğer kemoterapötik ilaçlarla birlikte kullanılması ve diğer ilaçlarda olduğu gibi yeni teknik ve tedavilerin gelişmesiyle ilerliyor. 

Radyoembolizasyon nedir?

Radyoembolizasyon da damar yoluyla uygulanan bir yöntem. Burada tümörün içerisine radyoterapötik ajan veriliyor. Yani bir anlamda vücudun içinde “radyoterapi” uygulanıyor. Vücudun içine girerek tümöre radyasyon partikülleri, yani radyasyon yayan küçük parçacıklar veriliyor. Bu yöntemin dışarıdan verilen radyoterapiye göre faydası karaciğerin sadece sınırlı bir bölgesine girerek tümör içerisine uygulanıyor olması. Dışarıdan verilen ışınlar komşu dokulara da hasar verebiliyor. Damar içinden girip embolizasyon yöntemi uygulanıyor, yani tümör yatağına radyasyon yayan partiküller aktarılıyor.  

Radyoembolizasyon; karaciğer kanseri dışında örneğin akciğer tümörlerinde de uygulanabilir. Böbrek tümörlerinde de yine embolizasyon aşırı kanamalı durumlarda yapılabiliyor. 

Sağlık Merkezi
Anadolu Sağlık Merkezi

Radyoloji

Radyoloji

Bölüm Doktorları

Tıbbi Birimi İncele
Gebze

Radyoloji

Uzm. Dr. Adnan Aras

Gebze

Radyoloji

Uzm. Dr. Ahmet Murat Dökdök

Gebze

Radyoloji

Uzm. Dr. Emine Okur

Gebze

Radyoloji

Uzm. Dr. Fatma Zeynep Güngören

Gebze

Radyoloji

Uzm. Dr. Kutlay Karaman

Gebze

Radyoloji

Uzm. Dr. Oktay Karadeniz

Ataşehir

Radyoloji

Uzm. Dr. Yeter Tatlıadım

Gebze

Radyoloji

Uzm. Dr. Adnan Aras

Gebze

Radyoloji

Uzm. Dr. Ahmet Murat Dökdök

Gebze

Radyoloji

Uzm. Dr. Emine Okur

Gebze

Radyoloji

Uzm. Dr. Fatma Zeynep Güngören

Gebze

Radyoloji

Uzm. Dr. Kutlay Karaman

Gebze

Radyoloji

Uzm. Dr. Oktay Karadeniz

Ataşehir

Radyoloji

Uzm. Dr. Yeter Tatlıadım

Tümünü göster

Önerilen Sağlık Yazıları

Mamografi hakkında 10 soru 10 cevap

Mamografi hakkında 10 soru 10 cevap

Girişimsel Radyoloji

Girişimsel Radyoloji

Girişimsel Radyoloji Nedir ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Girişimsel Radyoloji Nedir ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Embolizasyon Yöntemi

Embolizasyon Yöntemi

Tümünü göster