6 soruda ıspanak zehirlenmesi
Ispanak, mevsim sebzeleri içerisinde en faydalı sebzelerin başında geliyor. Son günlerde görülen ıspanak zehirlenmesi vakaları nedeniyle ıspanak tüketmekten korkulduğunun altını çizen Anadolu Sağlık Merkezi İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu, ıspanak zehirlenmelerine ilişkin merak edilen soruları yanıtladı.

Ispanağı satın almadan önce nelere dikkat etmeli?
Ispanak satın alırken yapraklarının diri olmasına, yapraklarının sarı-kahverengi renkte olmamasına, üzerinde lekeler-benekler bulunmamasına ve yaprak bütünlüğünün bozulmamış olmasına dikkat edilmeli. Eldiven giyerek akan suda yaprakları tek tek yıkamak, araya karışmış yabancı otları da mutlaka ayıklamak gerekir.
Ispanağı yıkarken üzerindeki kimyasallardan arınması için nasıl yıkamalı?
Sebzeler yetiştirilme esnasında tarım ilaçlarına, koruyuculara, toprakta yaşayan böceklerin yumurtalarına maruz kalabilir. Ayrıca yağmurla gelen kimyasallar, topraktaki bakteriler taze meyve ve sebzelerin üzerinde yer alabilirler.
Satın alınmış olan sebzelerin akan ve temiz olduğu bilinen bir suda iyi bir şekilde yıkanması yeterli olabilmekle birlikte, sirkeli suda bekletmek sebzedeki kalmış olan bakterilerin temizlenmesi için iyi bir çözümdür. Ayrıca ıspanak gibi kökü ile birlikte satın alınabilen sebzelerin kökünden ayrıldıktan sonra yıkanması uygun olur. Ellerimizden de sebzelere bakteriler geçebileceği için sebzeyi yıkamadan önce ve sonra ellerin de yıkanması gerekir.
Ispanak yemeği ne kadar sürede bozulur?
Pişmiş olan yemek en fazla 2 saat dışarda tutulmalı, sonrasında buzdolabında saklanmalı. Hava çok sıcak ise yemek bir saatten fazla dışarıda tutulmamalı. Pişirilen yemek sonrasında en fazla iki kez ısıtılmalı. Yani ıspanak 2 gün buzdolabında kalabilir.
Ispanak salatası veya yemeğinin bozulduğu nasıl anlaşılır?
Yemekte ekşili veya kötü bir kokunun olması, suyunun kıvamını yitirmesi bozulma işaretleri olarak kabul edilebilir.
spanak nasıl zehirler? Hangi toksik (zehirli) maddeler ortaya çıkar?
Ispanak, yapısında yer alan “histamin” adlı maddeye karşı hassasiyeti olan kişilerde rahatsızlık oluşturabilir. Ayrıca ıspanağın yetiştirilme, toplanma, nakliye, saklanma süreçlerinde yapraklarına bulaşmış olabilen bakteriler, parazitler, zararlı otlar veya kimyasal maddelerin etkisi ile zehirlenme belirtileri ortaya çıkabilir.
Ispanak zehirlenmesinin belirtileri nelerdir? Ne zaman doktora başvurmalı?
Histamin duyarlılığı olan kişiler ıspanak yediğinde midede kramp tarzında ağrı, ciltte kaşıntı, burun akıntısı, burun tıkanıklığı gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
Ispanak yapraklarına bulaşan bakteri, kimyasal maddeler veya zararlı otların bulunması halinde ise bulantı, kusma, ateş, ishal, genel durum bozukluğu gelişebilir.
Kanlı dışkılama, şiddetli kusma, düşmeyen ateş, bilinç değişiklikleri gibi belirtiler varsa hemen doktora müracaat edilmeli.

Doç. Dr. Enes Murat Atasoyu, eğitimini GATA Tıp Fakültesi’nde tamamladı. GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi’nde çalıştı. 2010 yılında Anadolu Sağlık Merkezi’nde çalışmaya başlayan Doç. Dr. Atasoyu, halen iç hastalıkları ve nefroloji uzmanı görevini sürdürüyor.