19 Eylül 2023 Salı
Sabah ağrılarla uyanıyorsanız dikkat
Skolyoz, omurganın yana doğru anormal bir eğrilik göstermesiyle karakterize edilen bir rahatsızlıktır. Normalde omurga, arkadan bakıldığında düz bir yapıya sahiptir. Ancak skolyozda omurga "S" veya "C" şeklinde bir eğrilik gösterir. Bu durum vücudun dengesini bozabilir. Zamanla omurga, kaslar ve sinirler üzerinde baskıya neden olabilir. Skolyoz, doğuştan gelen yapısal bozukluklardan, nöromüsküler hastalıklardan veya bilinmeyen nedenlerden kaynaklanabilir.
Omurganın sağa veya sola anormal bir şekilde eğilmesiyle ortaya çıkan bir omurga deformitesidir. Sağlıklı bir omurga, arkadan bakıldığında düz bir hatta görünmelidir. Ancak skolyoz durumunda, omurga "C" veya "S" şeklinde bir eğrilik gösterir. Bu eğrilik, omurganın farklı bölgelerini etkileyebilir. Eğriliğin derecesine bağlı olarak vücutta çeşitli yapısal ve fonksiyonel sorunlara yol açabilir. Skolyoz genellikle omuz, kalça ve gövde simetrisinde gözle görülür bir bozuklukla fark edilir. Skolyoz, her yaş grubunda görülebilse de en sık ergenlik döneminde büyüme atakları sırasında ortaya çıkar. Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür. Genellikle ilerleme eğilimi gösteren vakalar kadınlarda daha fazladır. Skolyoz, omurga kemiklerinde yapısal bir bozukluk nedeniyle olabileceği gibi nöromüsküler hastalıklar veya duruş bozuklukları gibi nedenlere bağlı olarak da gelişebilir. Bazı durumlarda ise nedeni belirlenemeyen idiopatik skolyoz olarak sınıflandırılır.
Skolyoz, hafif eğriliklerden ciddi deformitelere kadar değişen bir spektrumda ortaya çıkabilir. Hafif skolyoz genellikle belirti vermeden ilerleyebilirken şiddetli vakalar duruş bozukluğu, sırt ağrısı, kas gerginliği, hareket kısıtlılığı ve hatta solunum zorlukları gibi semptomlara neden olabilir. Eğrilik, zamanla omurga yapısında ve vücut dengesinde bozulmalara yol açarak günlük yaşam aktivitelerini zorlaştırabilir. Omurgadaki bu eğrilik, genellikle omurga düzlemindeki rotasyonla birleşir. Bu durum, skolyozun estetik sorunların yanı sıra fonksiyonel problemlere de yol açmasına neden olur. Örneğin ileri dereceli skolyoz vakalarında akciğer kapasitesinin azalması ve solunum güçlüğü görülebilir.
Genellikle belirti vermeyen hafif skolyoz, rutin kontroller sırasında fark edilir. Orta ve ileri dereceli skolyozlar gözle görülebilir şekil bozuklukları ve fiziksel şikayetlere yol açabilir. Skolyozda omurga eğriliği sadece bir yana eğilme şeklinde değil aynı zamanda omurların kendi ekseninde dönmesiyle de karakterizedir. Bu durum,vücudun dengesini bozarak simetri kaybına ve omurganın farklı bölgelerinde baskı hissine neden olabilir. İlerleyen vakalarda sırt ağrısı, kas yorgunluğu, solunum problemleri gibi komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Çocukluk döneminde skolyozun en sık fark edilen belirtisi, omuz, kalça ve gövde asimetrisidir. Skolyoz belirtileri şöyle sıralanabilir:
Nedenine, eğriliğin şekline ve etkilediği omurga bölgelerine göre farklı türlere ayrılır. En yaygın türlerden biri olan idiopatik skolyoz, nedeninin tam olarak belirlenemediği bir skolyoz türüdür. Genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde ortaya çıkar. Skolyoz türleri şöyle sıralanabilir:
Nedeni tam olarak bilinmeyen skolyoz türüdür ve skolyoz vakalarının yaklaşık %80’ini oluşturur. Genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde büyüme atakları sırasında ortaya çıkar. Kendi içinde yaşa bağlı olarak üç gruba ayrılır:
Doğuştan gelen bir yapısal bozukluktur ve omurga kemiklerinin normal gelişim göstermemesi nedeniyle oluşur. Anne karnında omurların şekil bozukluğu ya da birleşme anomalileri sonucu gelişir. Eğriliğin ilerleme hızı yüksektir ve genellikle erken cerrahi müdahale gerektirir.
Sinir ve kasları etkileyen hastalıklar nedeniyle oluşur. Serebral palsi, kas distrofisi, spina bifida gibi hastalıklarla ilişkilidir. Omurgayı destekleyen kasların zayıf veya işlevsiz olması eğriliğin ilerlemesine neden olur. Genellikle hızlı ilerler ve cerrahi tedavi gerekebilir.
Yaşlanma ile birlikte omurga disklerinin ve bağ dokularının aşınması sonucu ortaya çıkar. Daha çok ileri yaşlarda, özellikle 50 yaş ve üzerinde görülür. Ağrı, hareket kısıtlılığı ve postür bozukluğu en sık görülen belirtileridir.
Omurgada yapısal bir problem olmadan, vücut dengesini bozan başka bir duruma bağlı olarak gelişir. Örneğin, bacak boyu farkı, kas spazmı veya yanlış duruş nedeniyle oluşabilir. Nedeni düzeltildiğinde skolyoz kendiliğinden iyileşebilir.
Genetik sendromlar veya sistemik hastalıklarla ilişkilidir. Marfan sendromu, Ehlers-Danlos sendromu gibi bağ dokusu hastalıklarında sık görülür.
İlk olarak doktor, hastanın duruşunu değerlendirir ve omurgadaki eğrilik, omuz, kalça ve kürek kemiklerindeki asimetriyi gözlemler. Adam's öne eğilme testi, skolyozun tespiti için sık kullanılan basit bir yöntemdir. Bu testte, hasta öne doğru eğilirken doktor omurgadaki eğriliği ve kaburgadaki çıkıntıları kontrol eder. Daha kesin bir teşhis için röntgen, omurganın eğrilik derecesini ve bölgesini belirlemek için kullanılır. Röntgen sonuçlarında eğrilik Cobb açısı ile ölçülerek skolyozun şiddeti sınıflandırılır. Gerekli durumlarda, manyetik rezonans görüntüleme (MR) veya bilgisayarlı tomografi (BT) gibi ileri görüntüleme teknikleri de skolyozun nedenini ve omurga üzerindeki etkilerini daha detaylı incelemek için kullanılabilir.
Omurgadaki eğriliğin açısına ve yapısına bağlı olarak derecelendirilir. Bu sınıflandırma, skolyozun şiddetini, ilerleme riskini ve tedavi seçeneklerini belirlemek için gerekir. Omurga eğriliği, genellikle Cobb açısı adı verilen bir ölçümle derecelendirilir. Cobb açısı, omurga eğriliğinin açısal derecesini ifade eder. Skolyozun hafif, orta veya şiddetli olarak tanımlanmasını sağlar. Ayrıca skolyoz, omurganın etkilenen bölgesine ve eğriliğin yapısına göre de sınıflandırılabilir. Skolyoz dereceleri şu şekildedir:
Skolyozun sınıflandırılması ise şu şekilde yapılır:
Eğriliğin derecesine, hastanın yaşına ve skolyozun ilerleme riskine bağlı olarak planlanır. Amaç, eğriliğin ilerlemesini durdurmak, omurga sağlığını korumak ve hastanın yaşam kalitesini artırmaktır. Skolyoz tedavi yöntemleri şu şekilde sıralanabilir:
Egzersizler, omurganın esnekliğini artırmak, kas dengesizliklerini düzeltmek ve postürü iyileştirmek için önemli bir rol oynar. Skolyoza yönelik egzersiz programları genellikle kişiye özel olarak planlanır. Uzman bir fizyoterapist eşliğinde uygulanması önerilir. Özellikle Schroth Metodu gibi skolyoza özel teknikler, eğriliği kontrol altına almak ve omurgayı stabilize etmek için etkili yöntemler sunar. Skolyoz egzersizleri şu şekildedir:
Skolyoz için bunların yanı sıra yüzme ve pilates önerilir. Her iki branş da omurga çevresindeki kasları dengelemek ve genel esnekliği artırmak için fayda sağlar. Özellikle sırtüstü stil yüzme ve pilates, skolyoz egzersiz programlarına mükemmel bir katkı sağlar.
Son güncellenme tarihi: 28 Ocak 2025
Yayınlanma tarihi: 27 Nisan 2018
6 dk
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon
Bölüm Doktorları
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon
Önerilen Sağlık Yazıları
19 Eylül 2023 Salı
Sabah ağrılarla uyanıyorsanız dikkat
20 Eylül 2023 Çarşamba
Boyun ağrısına engel olmanın 9 yolu
20 Eylül 2023 Çarşamba
Sırtüstü yatmak bel ağrısı sebebi
20 Ağustos 2023 Pazar
Vücutta karıncalanma neden olur?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Osteoporoz Kliniği neleri amaçlar?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Ankilozan Spondilit Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Bel Fıtığı Nedir? Belirtileri ve Fizik Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Bel ve Sırt Ağrısı Tanı ve Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Boyun Düzleşmesi Nedir? Belirtileri, Teşhisi ve Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Diz ağrısı nedenleri ve tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
El bileği ağrıları neden olur?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Fibromiyalji Nedir? Fibromiyalji Belirtileri Nelerdir?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Fizyoterapi Nedir, Fizyoterapi Kimlere Uygulanır?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
İltihaplı romatizma için öneriler ve tedavi yöntemleri
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Kalça ağrısı neden olur? Nasıl geçer?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Karpal Tünel Sendromu Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Klinik pilates nedir, ne yararı vardır?
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Omuz ağrılarının sebepleri nelerdir? Nasıl tedavi edilir?
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Osteoporoz (Kemik Erimesi) Nedir, Belirtileri Nelerdir?
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Osteoporoz nedir? Nasıl tedavi edilir?
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Parapleji nedir? Tedavisi nasıldır?
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Romatoid Artrit (İltihaplı Romatizma) Nedir? Belirtileri Nelerdir?
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Uyuşma neden olur?
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Bacak Kas İskelet Sistemi Problemlerinin Tanı ve Tedavisi
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Egzersiz Tedavisi
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Fizik Tedavi Yöntemleri
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Kanser Rehabilitasyonu
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Kas Ağrısı Sendromları ve Fibromiyalji Tanısı ve Rehabilitasyonu
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Kayropraktik (Omurga Sağlığı)
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Kişiye Özel Planlanmış Fiziksel Aktivite Programı
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Kol Kas İskelet Sistemi Problemlerinin Tanısı ve Tedavisi
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Nörolojik (Sinir Sistemi) Hastalıkların Rehabilitasyonu
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Ozon Tedavisi: Nedir, Nasıl Yapılır, Faydaları Nelerdir?
500 kez okundu
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Terapötik (Tıbbi) Masaj
500 kez okundu
20 Eylül 2023 Çarşamba
Dirsek ağrıları neden olur?
20 Eylül 2023 Çarşamba
Trafik kazalarında kamçı yaralanması
11 Ekim 2023 Çarşamba
Homeopati Nedir?
11 Ekim 2023 Çarşamba
Tetik Parmak Sendromu Nedir? Nedenleri ve Tedavisi
17 Ekim 2023 Salı
Sabah ağrıları ve sabah ağrılarının nedenleri
11 Mart 2024 Pazartesi
Hacamat Nedir? Faydaları Nelerdir ve Nasıl Yapılır?
Öne Çıkan Kanser Yazıları