20 Ağustos 2023 Pazar
Ergenlikte lazer epilasyon yapılmalı mı?
Kelebek hastalığı olarak da bilinen lupus, vücudun bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırması sonucu ortaya çıkan kronik, otoimmün bir hastalıktır. Normalde bağışıklık sistemi, vücudu enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı korurken lupus hastalarında bu sistem düzgün çalışmaz ve vücudun sağlıklı hücrelerine, dokularına saldırarak iltihaplanma ve hasara yol açar. Lupus özellikle cilt, eklemler, böbrekler, kalp ve akciğerler gibi çeşitli organ ve sistemleri etkileyebilen çok yönlü bir hastalıktır. Çoğu hastada yüz bölgesinde kelebek şeklinde kızarıklık görülmesi nedeniyle halk arasında "kelebek hastalığı" olarak adlandırılır.
İçindekiler
Kelebek Hastalığı (Lupus) Nedir? Belirtileri Nelerdir? Kelebek Hastalığı (Lupus) Nedir? Kelebek Hastalığı Neden Olur? Kelebek Hastalığı Belirtileri Nelerdir? Kelebek Hastalığı Türleri Nelerdir? Kelebek Hastalığı Teşhisi Nasıl Yapılır? Kelebek Hastalığı Bulaşıcı mıdır? Kelebek Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır?Lupus hastalarında bu sistem anormal bir şekilde işleyerek vücudun kendi sağlıklı hücrelerine ve dokularına zarar verir. Bu durum iltihaplanmaya ve farklı organlarda hasara yol açar. Lupus; cilt, eklemler, böbrekler, kalp, akciğerler ve sinir sistemi gibi birçok organ ve dokuyu etkileyebilir. Belirtileri, hastadan hastaya büyük farklılıklar gösterebilir. Lupusun en belirgin özelliklerinden biri yüz bölgesinde kelebek şeklinde bir döküntünün ortaya çıkmasıdır.
Genellikle alevlenme ve yatışma dönemleriyle seyreder. Bazı dönemlerde semptomlar artarken, diğer zamanlarda hafifler veya tamamen kaybolur. Bu kronik hastalığın nedenleri tam olarak anlaşılamamış olsa da genetik yatkınlık, güneş ışığı, enfeksiyonlar gibi çevresel faktörler ve hormonal değişimlerin hastalığın gelişiminde rol oynadığı düşünülür. Zamanında teşhis edilip tedaviye başlanmadığında ciddi organ hasarlarına yol açabilir. Bu nedenle erken müdahale ve sürekli takip önemlidir.
Henüz tam olarak bilinmez. Ancak genetik yatkınlık kelebek hastalığı nedenleri arasında görülür. Yapılan araştırmalar, lupus hastalarının yakın aile bireylerinde otoimmün hastalıkların daha sık görüldüğünü ortaya koyar. Ayrıca, gelişiminde etkili olabilecek bazı genetik varyasyonların varlığına dair bulgular mevcuttur. Özellikle bağışıklık sisteminin işleyişini etkileyen genlerde meydana gelen mutasyonlar, bağışıklık hücrelerinin yanlış hedefleri tanımasına ve sağlıklı dokulara saldırmasına yol açabilir. Ancak, tek başına genetik yatkınlık lupus gelişimi için yeterli değildir. Genetik faktörler, diğer risk unsurlarıyla birleştiğinde hastalığın ortaya çıkma olasılığını artırır.
Hastalığın tetiklenmesinde çevresel faktörler de önemli bir rol oynar. Özellikle ultraviyole (UV) ışınları, lupus semptomlarını tetikleyen başlıca çevresel etkenlerden biridir. Güneş ışığına aşırı maruz kalmak, bağışıklık sisteminde aktif hale gelen hücrelerin yanlış hedeflere yönelmesine ve ciltte iltihaplanmaya neden olabilir. Ayrıca, enfeksiyonlar da lupus tetikleyici bir faktör olarak kabul edilir. Epstein-Barr virüsü gibi bazı viral enfeksiyonlar, bağışıklık sisteminde kalıcı bir yanıt oluşturarak lupus gelişiminde etkili olabilir.
Hastalık, kadınlarda erkeklere göre çok daha yaygındır. Bu durum, hormonal faktörlerle de ilişkili olabileceğini düşündürür. Özellikle östrojen hormonunun lupus gelişiminde etkili olduğuna dair bulgular mevcuttur. Kadınlarda östrojen seviyesinin yüksek olduğu dönemlerde lupus belirtilerinin daha belirgin hale gelmesi, bu hormonun bağışıklık sistemini etkileyerek hastalığın ortaya çıkışını tetikleyebileceğine işaret eder.
Çok yönlü bir hastalık olduğundan, belirtileri farklılık gösterebilir. Belirtiler, genellikle alevlenme ve yatışma dönemleri arasında gidip gelir. Bu durum da hastalığın öngörülemez bir yapıya sahip olmasına neden olur. Yine de ayırt edici kelebek hastalığı belirtileri şöyle sıralanabilir:
Birçok farklı sistemi etkileyebileceğinden belirtileri de çok çeşitlidir. Hastadan hastaya değişiklik gösterir. Bu nedenle, lupus tanısı ve yönetimi için tüm bu belirtilerin bir doktor tarafından değerlendirilmesi önemlidir.
Lupus farklı türleriyle çeşitli şekillerde kendini gösterebilen bir otoimmün hastalıktır. Her türü farklı organ ve dokuları etkileyebilir ve belirtiler de hastalığın türüne göre değişiklik gösterebilir. Kelebek hastalığı türleri şu şekildedir:
En yaygın lupus türüdür. Bu türde hastalık, bağışıklık sisteminin vücudun birçok organına saldırmasıyla karakterizedir. SLE, cilt, eklemler, böbrekler, akciğerler, kalp, sinir sistemi gibi birçok organ ve dokuya zarar verebilir. SLE’de semptomlar kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Alevlenme ve yatışma dönemleri arasında geçişlerle kronik bir seyir izler. Hastalığın sistemik yapısı nedeniyle erken teşhis ve tedavi hayati önem taşır.
Lupus hastalığının ciltle sınırlı bir formudur. Bu türde kelebek hastalığı, sadece ciltte belirtilerle kendini gösterir ve diğer organları genellikle etkilemez. DLE’de özellikle güneşe maruz kalan bölgelerde, yüz, boyun ve saçlı deride kırmızı, pul pul dökülen döküntüler görülür. Bu döküntüler genellikle kalıcıdır ve tedavi edilmediğinde ciltte kalıcı izler bırakabilir.
Lupuslu annelerden doğan bazı bebeklerde nadiren ortaya çıkabilir. Bu durum, annenin bağışıklık sisteminde bulunan bazı antikorların bebeğe geçmesiyle gelişir. Yenidoğan lupuslu bebeklerde cilt döküntüleri, karaciğer problemleri ve düşük kan sayımı gibi belirtiler görülebilir. Yenidoğan lupus genellikle geçici bir durumdur. Çoğu bebekte belirtiler doğumdan birkaç ay sonra kendiliğinden kaybolur. Nadir de olsa bazı bebeklerde kalp ile ilgili kalıcı sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, lupuslu annelerin gebelik sürecinde yakın takip edilmesi önemlidir.
Kelebek hastalığı teşhisi, belirtilerin karmaşıklığı ve diğer hastalıklarla benzerlik göstermesi nedeniyle zorlayıcı olabilir. Teşhis sürecinde doktorlar, hastanın semptomlarını detaylı bir şekilde değerlendirir ve çeşitli laboratuvar testleri ile görüntüleme yöntemlerinden yararlanır. Lupusun teşhisinde genellikle multidisipliner bir yaklaşım uygulanır. Romatolog, dermatolog, nefrolog gibi farklı uzmanlık alanlarından doktorlar teşhis sürecine katkıda bulunabilir.
Kelebek hastalığı bulaşıcı bir hastalık değildir. Lupus, bağışıklık sisteminin yanlışlıkla vücudun kendi sağlıklı dokularına saldırması sonucu oluşan otoimmün bir hastalıktır. Bu durum, hastanın genetik yatkınlığı, çevresel faktörler ve hormonal etkenler gibi çeşitli faktörlerin bir araya gelmesiyle ortaya çıkar. Dolayısıyla lupus virüsler, bakteriler ve mantarlar gibi bulaşıcı mikroorganizmalar tarafından oluşturulmaz. Bu nedenle hastalık insanlar arasında doğrudan veya dolaylı temas yoluyla bulaşmaz.
Hastalığın tipi, şiddeti ve hangi organların etkilendiğine göre kelebek hastalığı tedavisi bireyselleştirilir. Doktorun yönlendirmelerine göre hastalara genellikle ilaç tedavisi uygulanır. Belirtileri hafif olan hastalarda daha düşük doz tedavi, ciddi organ tutulumları olanlarda daha güçlü ilaçlar tercih edilebilir. Ayrıca, lupuslu hastaların yaşam tarzı değişiklikleri yapmaları da tedavi sürecinde önemlidir. Özellikle güneş ışığından korunmak, düzenli egzersiz yapmak, yeterli uyku almak ve stresi yönetmek, alevlenme riskini azaltmaya yardımcı olur. Doktorun düzenli kontrolünde ilerleyen tedavi süreci, lupus belirtilerinin hafifletilmesi ve hastalığın kontrol altında tutulması açısından büyük önem taşır.
Son güncellenme tarihi: 11 Kasım 2024
Yayınlanma tarihi: 11 Kasım 2024
0 dk
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Bölüm Doktorları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Önerilen Sağlık Yazıları
20 Ağustos 2023 Pazar
Ergenlikte lazer epilasyon yapılmalı mı?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Vücuttaki kahverengi lekeler nasıl geçirilir?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Ayak Mantarı: Nedir, Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Cilt Çatlağı
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Egzama Nedir? Egzama Neden Olur? Egzama Nasıl Geçer?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Güneş Alerjisi Nedir: Belirtileri, Nedenleri, Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Kurdeşen (Ürtiker) Nedir? Kurdeşen Neden Olur, Ne İyi Gelir?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Lazer Epilasyon Nedir? Hakkında Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Liken Planus Nedir: Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Mantar enfeksiyonunun önüne geçme yolları
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Pişik nasıl oluşur, nasıl geçer?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Gül Hastalığı (Roza Hastalığı) Nedir? Neden Olur?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Seboreik Dermatit: Nedir, Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Sedef Hastalığı (Psoriasis) Nedir? Belirtileri Nelerdir?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Tırnak Mantarı : Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Uyuz Belirtileri Nelerdir? Uyuz Hastalığı Nedir?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Vitiligo: Türleri, Belirtileri, Nedenleri, Tedavi Yöntemleri
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Kaşıntı Neden Olur? Kaşıntıya Ne İyi Gelir, Nasıl Geçer?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Zona: Nedir, Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Akne (Sivilce) Nedir? Akne Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Altın İğne (İğneli Radyofrekans)
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Bölgesel İncelme ve Selülit Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Botoks
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Cilt Bakımında Hydrafacial MD Power ve Aquapeel Cilt Bakımı
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Annelik Estetiği Nedir, Türleri ve Uygulama Teknikleri
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Dolgu
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
DUAL (HIFU)
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Exilis Elite Hakkında Bilmeniz Gerekenler
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Fraksiyonel Karbondioksit Lazer
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Göz Çevresi (Light Eyes)
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Hydrafacial Cilt Bakımı
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Kalıcı Makyaj
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Kimyasal Peeling
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Lazer Epilasyon ve Lazerle Kılcal Damar Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Lazer Liposuction
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Leke Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Mezolift
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
PRP ile Yüz Gençleştirme
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Saç Dökülmesi ve Saç Canlandırma Tedavileri
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Saç Ekimi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Somon DNA Aşısı
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Yaz aylarında aşırı terleme ve tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Yüz PRP
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Yüz ve Dudak Dolgusu Nedir? Dolgu İşlemi Nasıl Yapılır?
500 kez okundu
20 Eylül 2023 Çarşamba
Ayaklarda sık görülen 4 cilt hastalığı
20 Eylül 2023 Çarşamba
Kıl Kökü İltihabı
20 Eylül 2023 Çarşamba
Cüzzam Hastalığı
17 Ekim 2023 Salı
Anti-Aging | Mezolifting / Yüz Mezoterapisi
11 Aralık 2023 Pazartesi
Cilt Lekeleri Neden Olur? Cilt Lekeleri Nasıl Geçer?
17 Ocak 2024 Çarşamba
Yanığa Ne İyi Gelir? Yanık Dereceleri Nelerdir?
17 Ocak 2024 Çarşamba
Güneş Yanığına Ne İyi Gelir?
17 Ocak 2024 Çarşamba
Saç Dökülmesine Ne İyi Gelir? Saç Dökülmesi Nasıl Geçer?
9 Şubat 2024 Cuma
Ayak Kokusuna Ne İyi Gelir? Ayak Kokusu Nasıl Geçer?
9 Şubat 2024 Cuma
Dil Yarasına Ne İyi Gelir? Dil Yarası Neden Olur?
9 Şubat 2024 Cuma
Nasıra Ne İyi Gelir? Nasır Nasıl Geçer?
9 Şubat 2024 Cuma
Pişiğe Ne İyi Gelir? Pişik Neden Olur? Pişik Nasıl Önlenir?
9 Şubat 2024 Cuma
Uçuğa Ne İyi Gelir? Uçuk Nasıl Geçer? Uçuk Neden Olur?
3 Nisan 2024 Çarşamba
Mezoterapi Nedir? Mezoterapi Ne İşe Yarar?
17 Nisan 2024 Çarşamba
Nioli Yağı Nedir? Nioli Yağının Faydaları Nedir?
17 Temmuz 2024 Çarşamba
Behçet Hastalığı Nedir? Behçet Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
7 Ağustos 2024 Çarşamba
Köpek Memesi Hastalığı Nedir? Köpek Memesi Hastalığı Tedavisi
20 Ağustos 2024 Salı
Retinol Nedir? Retinol Ne İşe Yarar?
23 Ağustos 2024 Cuma
PRP Nedir? PRP Tedavisi Ne Amaçla Uygulanır?
12 Kasım 2024 Salı
Bit Nedir? Belirtileri Nelerdir? Bit En Hızlı Nasıl Geçer?
Öne Çıkan Kanser Yazıları