20 Ağustos 2023 Pazar
Ergenlikte lazer epilasyon yapılmalı mı?
Ürtiker, halk arasında kurdeşen olarak da bilinen ve deride kızarıklık, kaşıntı ve kabartılara yol açan bir tür cilt reaksiyonudur. Genellikle alerjik yönüyle bilinmesine karşın kurdeşen birçok farklı nedenden dolayı ortaya çıkabilir, akut veya kronik olarak görülebilir. Akut ürtiker (<6 hafta süren), kronik türe (>6 hafta süren) oranla çok daha yaygındır. Ürtikerin yanında anjiyoödem olarak adlandırılan şişlikler de görülebilir. Anjiyoödem genel olarak yüzde ve dudakların çevresinde görülse de vücudun herhangi bir yerinde de ortaya çıkabilir. Akut ürtikerler genellikle kısa süreli ve altta yatan bir hastalık olmadan oluşur. Ancak yaşam kalitesini oldukça etkileyen, uykuya dalmakta güçlük yaratan yanma, kaşıntı gibi şikayetler dolayısıyla hastalar sıklıkla tedaviye ihtiyaç duyar. Bu durumun kronikleşmesi halinde ise hastalar bu şikayetleri daha uzun sure yaşar, ne zaman sonlanacağı konusunda endişeleri olur. Bu durumda altta yatan çeşitli hastalıkların da artık araştırılması gerekir. Uzun süredir ürtiker sorunu yaşayan veya bir anda şiddetli şekilde ortaya çıkan kurdeşen durumunda mutlaka dermatoloji hekimine muayene olmalı ve uygun tedaviye başlanmalıdır.
Kurdeşen, çeşitli nedenlere bağlı olarak ya da altta yatan bir sebep olmadan ortaya çıkabilen, cilt yüzeyinde kaşıntı ve kızarıklığa yol açan kabartılar ile karakterize bir reaksiyondur. Toplumun %20’si hayat boyu, en az bir atak şeklinde bu durumla karşılaşabilir. Bu kaşıntı ve kabartılar birkaç milimetre ile birkaç santimetre arasında herhangi bir boyutta olabilir. Ani olarak ortaya çıkar ve hızlı şekilde söner. Kurdeşenin kronikleşmesi ve klasik tedavilere dirençli olması halinde ise ileri araştırmalara ve daha ileri tedavilere ihtiyaç duyulabilir.
Çocuklarda Kurdeşen
Ürtiker; bebeklikten ileri yaşa kadar her yaşta görülebilir. Çocukluk döneminde sık geçirilen enfeksiyon hastalıkları esnasında, bağırsak parazitlerinin varlığında, çeşitli ilaçların kullanımına bağlı olarak, özellikle atopik (allerjik zemin) çocuklarda kurdeşen gelişebilir. Şiddetli şekilde görülen, anjiyoödem (şişlik) ile birlikte seyreden ürtikerlerde mutlaka sağlık kuruluşlarına başvurulmalıdır.
Yetişkinlerde Kurdeşen
Yetişkinlerde ürtiker, bazen tek başına bazense anjiyoödem ile bir arada görülebilir ve oldukça yaygındır. Kadınlarda erkeklere oranla 2 kat daha sık görülür. Toplumun yaklaşık %20’sinin yaşamının herhangi bir döneminde karşılaştığı bir durumdur. Bunların çok büyük bir kısmı ise akut ürtikerdir ve klasik antihistaminik tedavisiyle gerilemektedir. Alerji testleri ile ürtikeri tetikleyen ajanlar tespit edilerek bunlardan uzak kalmaya çalışmak, yetişkinlerde ürtiker sorununun azaltılmasında etkili olabilir.
Ani şekilde gelişen ve bir anda kaşıntıya ve kabartılara yol açan ürtiker, doğrudan fark edilebilecek semptomlara yol açar. En yaygın görülen ürtiker belirtileri arasında ise şunlar yer alır:
Anjiyoödem adı verilen şişlikler kurdeşenle birlikte görülebilir. Bunlar ürtikerden farklı olarak cildin daha derin katmanlarında ortaya çıkan reaksiyonlardır. Akut ürtikerde bu semptomlar genellikle birkaç saat içerisinde ortadan kaybolur. Bazı durumlarda ise birkaç gün kadar devam edebilir. Kronik ürtikerde ise çeşitli dönemlerde alevlenebilir ve yıllarca devam edebilir.
Ürtiker, vücudun çeşitli sebeplerle cilt altında histamin ve bazı diğer kimyasalları üretmesi sonucunda ortaya çıkar. Üretilen bu maddeler deri altında sıvı birikimine yol açarak kabartıları oluşturur. Reaksiyonun şiddeti kişiden kişiye değişkenlik gösterir. Ürtiker sıklıkla alerjik bir reaksiyon olarak bilinmesine rağmen aslında alerji ürtikerin sık bir sebebi değildir. Genelde idiyopatik (sebebi bilinmeyen) olmasına rağmen; enfeksiyonlar, ilaçlar ve nadiren de yiyecekler tetikleyici olabilir. Kurdeşene neden olabilen bazı etkenler şunlardır:
Ürtiker sorunu yaşayan hastaların önemli bir kısmında tetikleyici neden tam olarak belirlenemez. Böcek sokması veya alışılmadık bir besinin, ilacın kullanılması gibi durumlar haricinde ortaya çıkan kurdeşenlerde birçok farklı neden söz konusu olabilir. Alerji testleri de sınırlı sayıda alerjene yönelik bir tarama imkanı sunduğundan ürtiker nedeni tam olarak belirlenemeyebilir. Fakat vücudun verdiği bir otoimmün yanıt olarak geliştiği bilinen kurdeşende etken ne olursa olsun tedavi protokolü genel hatlarıyla benzerdir.
Ürtiker, hastalığı etkilediği süreye göre iki farklı alt türe sahiptir. Bunlardan ilki olan akut ürtiker, 6 haftadan kısa süren, saatler içerisinde iz bırakmaksızın gerileyen ve yenileri çıkabilen, irili ufaklı kabartılarla bulgu veren bir durumdur. Kronik ürtiker ise 6 haftadan daha uzun süre devam eden, çeşitli dönemlerde hafifleyip alevlenebilen kurdeşen türüdür. Bu tür kurdeşenler kendiliğinden (kronik spontan ürtiker) veya belirli bir tetikleyici (sıcak, soğuk, deriye sürtünme, egzersiz vb) ile etkileşimin ardından (kronik uyarılabilir ürtiker) gelişebilir. Örneğin soğukla tetikleniyorsa; soğuk ürtikeri, egzersiz ve vücut ısısında artışla tetikleniyorsa kolinerjik ürtiker adını alıyor. Bunlar tamamen birbirinden ayrı değildir. Bu ürtiker tipleri aynı hastada bir arada bulunabilir. Fiziksel etkenlere göre kronik ürtiker türleri ise şu şekildedir:
Semptomatik Dermografizm
Cildin iğne, kalem ucu, tırnak ucu gibi sivri bir cisimle çizilmesinin ardından gelişen çizgisel kabarıklıklar şeklinde görülen ürtiker türüdür. Akşam saatlerinde şikayetler artar. Lezyonlar 1 saat içerisinde kaybolur. Sistemik bir hastalık, atopi (alerjik yapı), yiyecek alerjisi gibi faktörler ile ilişkisi yoktur.
Gecikmiş Basınç Ürtikeri
Vücutta herhangi bir bölgeye baskı yapılmasının ardından genellikle kaşıntılı, ağrılı kabarıklıklarla ortaya çıkan ürtiker türüdür. Yaşam kalitesini oldukça fazla etkiler ve tedaviye dirençlidir. Basınç uygulanmasının ardından yarım saat ile 12 saat aralığında bir süre geçtikten sonra ortaya çıkar. Bel bölgesinde sıkı kıyafetleri giyilmesi sonrası, sıkı boğumlu çorapların giyilmesi sonrası bileklerde, el ile yapılan işler sonrası, sıkı ayakkabılar ve yürüyüş, tırmanış gibi egzersizler sonrası ayak tabanında, ağır bir sırt çantasının kullanılması gibi durumlarda gelişebilir.
Kolinerjik Ürtiker
Sıcak su ile banyo yapmak, sıcak içecekler, baharatlı ve sıcak gıdalar tüketmek, heyecan, stres gibi etkenlere bağlı olarak ortaya çıkan ürtikerlerdir. Genel olarak vücut ısısındaki artışa bağlı olarak gelişir.
Soğuk ve Sıcak Kontakt Ürtiker
Soğuk ürtiker ve sıcak ürtiker şeklinde adlandırılan ürtiker türleri, farklı ısıdaki maddelere temasın ardından gelişir. Soğuk su, buz, soğuk hava gibi etkenlere bağlı olarak gelişen tür soğuk kontakt ürtiker, sıcak su, güneş ışığı ya da cisimlerle temasın ardından gelişen ürtikerler ise sıcak kontakt ürtiker olarak adlandırılır.
Akuajenik Ürtiker
Sıcaklığı fark etmeksizin su ile temasın ardından gelişen kurdeşen türüdür. Suyun yanı sıra göz yaşı, ter gibi sıvılarla temas durumunda da akuajenik ürtiker tablosu gelişebilir.
Egzersize Bağlı Ürtiker
Özellikle yoğun tempoya sahip egzersizlere bağlı olarak gelişen ürtiker türüdür. Belirtiler egzersiz sırasında veya egzersizlerden bir süre sonra ortaya çıkabilir.
Vibratuar Ürtiker
Titreşime bağlı olarak gelişen ürtiker türüdür. Titreşim (vibrasyon) oluşturan mikser, mutfak robotu gibi cihazların kullanımı veya bisiklete binme gibi aktiviteler sonucunda ortaya çıkabilir.
Solar Ürtiker
Belirli dalga boyuna sahip güneş ışınlarına maruz kalmanın sonucunda tetiklenen kurdeşen türüdür. Güneş ürtikeri olarak da adlandırılır.
Kurdeşen belirtileri birçok cilt hastalığı veya ciltte semptomlara yol açabilen farklı hastalık türleri ile karıştırılabilir niteliktedir. Bu nedenle kurdeşen nasıl geçer sorusunun yanıtına geçmeden önce bu durumun ürtiker olduğundan emin olunmalıdır. En etkili yol hekime başvurmak ve fiziksel muayeneden geçmektir. Ara sıra ürtiker sorunu yaşayan bireyler yaşadıkları kızarıklık ve kaşıntıların kurdeşen olduğunu kolaylıkla algılayabilir. Kronik ürtiker hastaları hekimleri tarafından reçetelendirilmiş olan, alerji ilacı olarak bilinen antihistaminik ilaçlardan yararlanabilir. Hekim önerisi olmaksızın ilaç kullanımından kesinlikle kaçınılmalıdır. Bununla birlikte akut ürtikerlerde herhangi bir kimyasalla veya alerjen maddeyle temas söz konusuysa temas bırakılmalıdır. Belirtilerin birkaç gün içerisinde iyileşmemesi halinde hekime danışılması gerekir. Fakat dilde, dudaklarda şişme (anjiyödem) halinde veya ürtikerin giderek şiddetlenmesi, nefes darlığı, bilinç bulanıklığı gibi belirtilerin ortaya çıkması halinde iyileşme beklenmeksizin derhal hastanelerin acil servislerine başvurulmalıdır.
Hastanın ürtikerinin sebebi eğer bilinen sebeplerden biriyse alerjisi olduğunu bildiği etkenle temastan kaçınarak kurdeşeni büyük ölçüde engelleyebilir. Bu açıdan ürtiker sorunu yaşayan bireylerde uygun zamanda alerji testlerinin yapılması fayda sağlayabilir. Besin alerjilerinden kaynaklı ürtikerlerde bu besinin tüketiminden kaçınılmalıdır. Anne sütü ile beslenen bebeklerde görülen kurdeşen, annenin tükettiği besinler ve kullandığı ilaçlardan da tetiklenebilir. Bu nedenle anne de hekim önerileri doğrultusunda hareket ederek beslenmesine dikkat etmelidir. Kurdeşenin önlenmesinde en etkili yol olan alerjenden kaçınma özellikle nedeni bilinmeyen ürtikerlerde mümkün değildir. Bu gibi durumlarda hekim tarafından reçetelendirilmiş olan ilaçların semptomların hissedilmesinin ardından kullanımı, kurdeşenin şiddetlenmesini önlemede etkili olacaktır.
Kurdeşen belirtileri yaşayan hastalar öncelikle hastanelerin dermatoloji kliniklerine başvurmalıdır. Dermatolog tarafından yapılacak olan fiziksel muayenenin ardından yaşanan semptomların ürtikere bağlı olup olmadığı kesin olarak belirlenebilir. Bunun yanı sıra bazı kan testlerine başvurulması gerekebilir. 24 saatten uzun süren döküntülerin varlığında altta yatan bazı hastalıkların araştırılması gerekir. Alerji ve alerjiye neden olan etkenin araştırılmasından önce bu tür hastalık olasılıklarının ekarte edilmesi gerekir.
Ürtikerin birçok tedavisi olmakla birlikte günümüzde kesin bir tedaviden bahsetmek mümkün değil. Ürtiker tedavisi, antibiyotik sonrası iyileşen enfeksiyonlar gibi değil, tansiyon ve şeker hastalığında olduğu gibi hastalık devam ettiği sürece devam etmelidir. İlk basamak tedavide hemen her zaman antihistaminik ilaçlar yer alır. Sedatif olmayan antihistaminik ilaçların kullanılması ile ürtiker olgularının büyük bir kısmında iyileşme elde edilebilir. 2-4 hafta içerisinde iyileşmeyen hastalarda ilaç dozu hekim kontrolünde arttırılabilir. Maksimum doz sedatif olmayan antihistaminik ilaç kullanımına rağmen iyileşmeyen hastalarda deri altına enjeksiyon (iğne) şeklinde ilaç ile tedavi yoluna başvurulabilir. Bu enjeksiyon ayda bir kez yapılır. Tedavi alan hastalar hekimin önerdiği şekilde düzenli olarak takip edilmeli, sağlık kontrolleri sürekli olarak yapılarak tedavinin etkinliği araştırılmalıdır. Böcek sokması alerjisi, ilaç alerjileri gibi durumlar bir kez tespit edilmesi halinde hastaya iyi bir şekilde açıklanmalı ve hastanın önlem alması sağlanmalıdır. Bir ilaca karşı alerjisi bulunan hasta bunu tüm muayenelerinde ve hastane başvurularında mutlaka belirtmelidir. Ayrıca bu bireylerde alerjenle temasın ardından anafilaksi olarak adlandırılan ciddi alerjik şokların gelişme ihtimali yüksek olduğundan vakit kaybedilmeksizin sağlık kuruluşlarına başvurmak oldukça önemlidir.
Eğer siz de kurdeşen ile mücadele ediyorsanız veya kurdeşen olabileceğini düşündüğünüz semptomlar yaşıyorsanız bir dermatoloji uzmanına başvurarak muayeneden geçebilirsiniz. Hekiminizin önerileri doğrultusunda gereken önlemleri alarak yaşadığınız şikayetleri önleyebilir, sağlığınızı koruyabilirsiniz.
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Bölüm Doktorları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Deri Hastalıkları
Önerilen Sağlık Yazıları
20 Ağustos 2023 Pazar
Ergenlikte lazer epilasyon yapılmalı mı?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Vücuttaki kahverengi lekeler nasıl geçirilir?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Ayak Mantarı: Nedir, Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Cilt Çatlağı
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Egzama: Belirtileri, Tedavisi ve Nedenleri
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Güneş Alerjisi Nedir: Belirtileri, Nedenleri, Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Lazer Epilasyon Nedir? Hakkında Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Liken Planus Nedir: Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Mantar enfeksiyonunun önüne geçme yolları
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Pişik nasıl oluşur, nasıl geçer?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Rozase Hastalığı: Nedir, Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Seboreik Dermatit: Nedir, Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Sedef Hastalığı Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Tırnak Mantarı : Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Uyuz: Nedir, Belirtileri, Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Vitiligo: Türleri, Belirtileri, Nedenleri, Tedavi Yöntemleri
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Vücutta Kaşıntı: Nedir, Teşhis ve Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Zona: Nedir, Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Akne Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Altın İğne (İğneli Radyofrekans)
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Bölgesel İncelme ve Selülit Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Botoks
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
BTL Exilis Elite (Saten Yüz Germe)
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
BTL Vanquish Me (Temassız Estetik)
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Cilt Bakımında Hydrafacial MD Power ve Aquapeel Cilt Bakımı
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Doğum Sonrası Estetiği
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Dolgu
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
DUAL (HIFU)
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Exilis Elite Hakkında Bilmeniz Gerekenler
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Fraksiyonel Karbondioksit Lazer
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Göz Çevresi (Light Eyes)
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Hydrafacial Cilt Bakımı
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Kalıcı Makyaj
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Kimyasal Peeling
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Lazer Epilasyon ve Lazerle Kılcal Damar Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Lazer Liposuction
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Leke Tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Mezolift
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
PRP ile Yüz Gençleştirme
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Saç Dökülmesi ve Saç Canlandırma Tedavileri
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Saç Ekimi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Somon DNA Aşısı
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Yaz aylarında aşırı terleme ve tedavisi
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Yüz PRP
500 kez okundu
20 Ağustos 2023 Pazar
Yüz ve Dudak Dolgusu
500 kez okundu
20 Eylül 2023 Çarşamba
Ayaklarda sık görülen 4 cilt hastalığı
20 Eylül 2023 Çarşamba
Kıl Kökü İltihabı
20 Eylül 2023 Çarşamba
Cüzzam Hastalığı
17 Ekim 2023 Salı
Anti-Aging | Mezolifting / Yüz Mezoterapisi
Öne Çıkan Kanser Yazıları