Zona (Gece Yanığı) Nedir? Zona Belirtileri ve Tedavisi

Tıbbi adıyla herpes zoster, su çiçeğine neden olan Varicella-Zoster virüsünün (VZV) yıllar sonra tekrar aktif hale gelmesiyle ortaya çıkan, sinirleri etkileyen ve ağrılı döküntülerle seyreden bir enfeksiyon hastalığıdır. Genellikle bağışıklık sistemi zayıfladığında veya yaşlanmaya bağlı olarak vücut direnci düştüğünde ortaya çıkar. Ciltte yanma, batma hissi ve su dolu kabarcıklarla karakterizedir. Zona hastalığına neden olan Varicella-Zoster virüsü, suçiçeği geçirenlerin sinir sisteminde yıllarca uykuda kalabilir. Virüs, bağışıklık sistemi zayıfladığında tekrar aktif hale gelerek sinir boyunca yayılan ağrılı döküntülerle kendini gösterir. Suçiçeği geçiren herkes ilerleyen yaşlarda zona riski taşır. Ancak bağışıklık sistemi güçlü olan kişilerde virüs ömür boyu aktif hale gelmeyebilir.

Zona Hastalığı (Gece Yanığı) Nedir?

Sinir uçlarında bulunan Varicella-Zoster virüsünün (VZV) yeniden aktif hale gelmesiyle ortaya çıkar. Genellikle tek taraflı cilt döküntüleri ve şiddetli sinir ağrıları ile karakterize bir enfeksiyon hastalığıdır. Bu hastalık daha önce suçiçeği geçiren kişilerde gelişir. Çünkü su çiçeğine neden olan virüs, hastalık iyileştikten sonra sinir hücrelerinde uykuda kalır. Bağışıklık sistemi zayıfladığında tekrar aktif hale gelerek zona olarak kendini gösterir. Zona, genellikle vücudun tek tarafında sinir yolları boyunca ortaya çıkan, kırmızı döküntüler ve su dolu kabarcıklarla kendini gösterir. Hastalığın en karakteristik özelliği, döküntülerin vücudun sadece bir bölgesinde ve tek taraflı olmasıdır. Bu döküntüler en sık göğüs, sırt, yüz, ense, omuz, karın ve kalça bölgesinde görülür.

Zona hastalığı sırasında yaşanan ağrı genellikle yanıcı, batıcı ve keskin bir sinir ağrısı şeklindedir. Hastalık sona erse bile bazı kişilerde postherpetik nevralji adı verilen, sinir hasarına bağlı olarak aylarca veya yıllarca sürebilen kronik ağrılar oluşabilir.

Zona Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler genellikle hafif ağrı ve cilt hassasiyeti ile başlar, ardından döküntüler ve su dolu kabarcıklar ortaya çıkar. Hastalığın erken evresinde hastalar genellikle yanma, batma, kaşıntı, karıncalanma ve keskin ağrı hissi yaşarlar. İlk aşamada, karıncalanma ve kaşıntı hissi olur. Ardından kırmızı döküntüler ortaya çıkar. Bu döküntüler su dolu kabarcıklara dönüşür. Kabarcıklar patlayarak kabuk bağlar ve zamanla iyileşir. Döküntüler tamamen iyileşse bile bazı hastalarda sinir hasarı kalabilir ve ağrılar uzun süre devam edebilir. Postherpetik nevralji, zona sonrasında ortaya çıkabilen şiddetli ve kronik sinir ağrısıdır. Sinir uçlarının hasar görmesi nedeniyle hastalar yanıcı, keskin veya elektrik çarpması şeklinde ağrılar hissedebilir. Bu ağrılar aylarca hatta yıllarca sürebilir ve özellikle yaşlı bireylerde daha yaygın görülür. Bu belirtiler genellikle vücudun tek bir tarafında, sinir hattı boyunca lokalizedir. Birkaç gün içinde ciltte kırmızı döküntüler oluşur ve zamanla içi sıvı dolu kabarcıklara dönüşür. Kabarcıklar patlayarak kabuk bağlar ve genellikle 7-10 gün içinde iyileşmeye başlar. Zona hastalığı belirtileri şunlardır:

  • Ciltte yanma, batma, karıncalanma veya kaşıntı hissi
  • Hastalığın başlangıcında hafif ateş, halsizlik ve baş ağrısı
  • Vücudun tek tarafında, sinir hattı boyunca ağrılı döküntüler
  • Döküntülerin içinin sıvı dolu kabarcıklara dönüşmesi
  • Kabarcıkların zamanla patlayıp kabuk bağlaması
  • Dokunmaya duyarlılık ve aşırı hassasiyet
  • Şiddetli ağrı, özellikle kabarcıkların olduğu bölgede sinir ağrısı
  • Bazı vakalarda göz çevresinde döküntüler (göz zonası) ve görme sorunları

Zona Hastalığı Neden Olur?

Varicella-Zoster virüsünün (VZV) tekrar aktif hale gelmesiyle ortaya çıkar. Bu virüs, suçiçeği geçirenlerin sinir köklerinde yıllarca uykuda kalabilir. Bağışıklık sistemi zayıfladığında yeniden ortaya çıkabilir. Genellikle ileri yaş, stres, bağışıklık sisteminin zayıflaması, kronik hastalıklar ve bazı ilaçlar zona riskini artırır. 50 yaş üstü kişilerde daha yaygın görülür. Çünkü yaşla birlikte bağışıklık sistemi zayıflar. Kanser, HIV/AIDS, organ nakli sonrası bağışıklık baskılayıcı ilaçlar ve uzun süreli kortikosteroid kullanımı da zona riskini artıran faktörler arasındadır. Yoğun stres ve travmalar, bağışıklık sistemini baskılayarak virüsün aktif hale gelmesine neden olabilir. Ayrıca ağır fiziksel yorgunluk ve uykusuzluk, bağışıklık sisteminin direncini düşürerek zonanın tetiklenmesine yol açabilir.

Zona Hastalığı Tanısı ve Uygulanan Testler

Hastanın şikayetleri, döküntülerin şekli ve sinir hattı boyunca lokalize olması doktorun hastalığı teşhis etmesini sağlar. Erken evrede döküntüler oluşmadan önce başlayan ağrı ve yanma hissi, zona için karakteristiktir. Kesin tanı gerektiğinde, laboratuvar testleri uygulanabilir. Tanıda kullanılan testler şu şekildedir:

  • Tzanck Testi: Döküntülerden alınan hücre örnekleri mikroskop altında incelenir.
  • Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR) Testi: Virüsün genetik materyalini tespit ederek tanıyı doğrular.
  • Kültür Testi: Kabarcıklardan alınan sıvı örneği laboratuvarda incelenerek Varicella-Zoster virüsü aranır.
  • Kan Testleri: Bağışıklık durumu değerlendirilerek enfeksiyonun aktif olup olmadığı belirlenir.

Zona Hastalığının Tedavisi

Tedavi sürecinde amaç semptomları hafifletmek, iyileşme sürecini hızlandırmak ve komplikasyonları önlemektir. Hastalığın erken döneminde tedaviye başlanması, komplikasyon riskini azaltır. Aynı zamanda iyileşme sürecini hızlandırır. Ciltteki kabarcıkların temiz ve kuru tutulması enfeksiyon riskini önler. Bağışıklık sistemini güçlendirmek için sağlıklı beslenme ve yeterli dinlenme önemlidir. Ağrıyı hafifletmek için sıcak veya soğuk kompres uygulanabilir. Cilt tahrişini önlemek için bol ve pamuklu kıyafetler tercih edilmelidir. Bağışıklık sistemini zayıflatan stres ve aşırı yorgunluktan kaçınılmalıdır.

Zona Hastalığına Ne İyi Gelir?

Bağışıklık sistemini güçlendiren ve ciltteki tahrişi azaltan doğal yöntemler iyileşmeye destek olabilir. Serinletici losyonlar ve nemlendiriciler, kaşıntıyı hafifletebilir. Aloe vera jeli, yulaf banyosu ve hindistancevizi yağı gibi doğal çözümler cildi rahatlatmaya yardımcı olabilir. Stresi azaltmak için gevşeme teknikleri ve meditasyon uygulanabilir. Bol su içmek, vücudun enfeksiyonla savaşmasını destekler. Beslenmede C vitamini ve çinko açısından zengin gıdalara yer verilmesi bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olur. Güneş ışığından korunmak, hassaslaşan cildi rahatlatmak için önemlidir. Zona hastalığının iyileşme sürecinde bağışıklık sistemini güçlendiren doğal yöntemler ve yaşam tarzı değişiklikleri önemlidir.

  • Bağışıklık sistemini güçlendiren yiyecekler: C vitamini, çinko ve antioksidan içeren besinler tüketmek iyileşmeyi hızlandırabilir.
  • Serinletici losyonlar ve nemlendiriciler: Kaşıntıyı ve yanma hissini hafifletmek için kullanılabilir.
  • Stresin azaltılması: Yoga, meditasyon ve nefes egzersizleri, bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalığın daha hafif seyretmesini sağlayabilir.
  • Uyku düzenine dikkat etmek: Geceleri en az 7-8 saat uyumak, vücudun enfeksiyonla savaşmasını kolaylaştırır.
  • Güneş ışığından korunmak: UV ışınları cildi tahriş edebilir, bu yüzden güneş ışığına doğrudan maruz kalmaktan kaçınılmalıdır.
Sağlık Merkezi
Anadolu Sağlık Merkezi

Deri Hastalıkları

Deri Hastalıkları

Bölüm Doktorları

Tıbbi Birimi İncele
Ataşehir

Deri Hastalıkları

Doç. Dr. Özge Aşkın

Ataşehir

Deri Hastalıkları

Uzm. Dr. Eylem Emel Arıkan

Ataşehir

Deri Hastalıkları

Uzm. Dr. Hicran Ercan Diker

Gebze

Deri Hastalıkları

Uzm. Dr. Mehmet Coşkun Acay

Gebze

Deri Hastalıkları

Uzm. Dr. Merve Genç

Ataşehir

Deri Hastalıkları

Doç. Dr. Özge Aşkın

Ataşehir

Deri Hastalıkları

Uzm. Dr. Eylem Emel Arıkan

Ataşehir

Deri Hastalıkları

Uzm. Dr. Hicran Ercan Diker

Gebze

Deri Hastalıkları

Uzm. Dr. Mehmet Coşkun Acay

Gebze

Deri Hastalıkları

Uzm. Dr. Merve Genç

Tümünü göster

Önerilen Sağlık Yazıları

Ergenlikte lazer epilasyon yapılmalı mı?

Ergenlikte lazer epilasyon yapılmalı mı?

Vücuttaki kahverengi lekeler nasıl geçirilir?

Vücuttaki kahverengi lekeler nasıl geçirilir?

Ayak Mantarı: Nedir, Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi

Ayak Mantarı: Nedir, Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi

Deri Çatlağı Belirtileri Nelerdir? Deri (cilt) Çatlağı Nasıl Geçer?

Deri Çatlağı Belirtileri Nelerdir? Deri (cilt) Çatlağı Nasıl Geçer?

Egzama Nedir? Egzama Neden Olur? Egzama Nasıl Geçer?

Egzama Nedir? Egzama Neden Olur? Egzama Nasıl Geçer?

Güneş Alerjisi Nedir: Belirtileri, Nedenleri, Tedavisi

Güneş Alerjisi Nedir: Belirtileri, Nedenleri, Tedavisi

Kurdeşen (Ürtiker) Nedir? Kurdeşen Neden Olur, Ne İyi Gelir?

Kurdeşen (Ürtiker) Nedir? Kurdeşen Neden Olur, Ne İyi Gelir?

Lazer Epilasyon Nedir? Hakkında Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?

Lazer Epilasyon Nedir? Hakkında Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?

Liken Planus Nedir: Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Liken Planus Nedir: Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Mantar enfeksiyonunun önüne geçme yolları

Mantar enfeksiyonunun önüne geçme yolları

Pişik nasıl oluşur, nasıl geçer?

Pişik nasıl oluşur, nasıl geçer?

Gül Hastalığı (Roza Hastalığı) Nedir? Neden Olur?

Gül Hastalığı (Roza Hastalığı) Nedir? Neden Olur?

Seboreik Dermatit: Nedir, Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Seboreik Dermatit: Nedir, Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Sedef Hastalığı (Psoriasis) Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Sedef Hastalığı (Psoriasis) Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Tırnak Mantarı : Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Tırnak Mantarı : Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi

Uyuz Belirtileri Nelerdir? Uyuz Hastalığı Nedir?

Uyuz Belirtileri Nelerdir? Uyuz Hastalığı Nedir?

Vitiligo Hastalığı Nedir? Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Vitiligo Hastalığı Nedir? Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Kaşıntı Neden Olur? Kaşıntıya Ne İyi Gelir, Nasıl Geçer?

Kaşıntı Neden Olur? Kaşıntıya Ne İyi Gelir, Nasıl Geçer?

Akne (Sivilce) Nedir? Akne Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Akne (Sivilce) Nedir? Akne Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Altın İğne (İğneli Radyofrekans)

Altın İğne (İğneli Radyofrekans)

Bölgesel İncelme ve Selülit Tedavisi

Bölgesel İncelme ve Selülit Tedavisi

Botoks

Botoks

Cilt Bakımında Hydrafacial MD Power ve Aquapeel Cilt Bakımı

Cilt Bakımında Hydrafacial MD Power ve Aquapeel Cilt Bakımı

Annelik Estetiği Nedir, Türleri ve Uygulama Teknikleri

Annelik Estetiği Nedir, Türleri ve Uygulama Teknikleri

Dolgu

Dolgu

DUAL (HIFU)

DUAL (HIFU)

Exilis Elite Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Exilis Elite Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Fraksiyonel Karbondioksit Lazer

Fraksiyonel Karbondioksit Lazer

Göz Çevresi (Light Eyes)

Göz Çevresi (Light Eyes)

Hydrafacial Cilt Bakımı

Hydrafacial Cilt Bakımı

Kalıcı Makyaj

Kalıcı Makyaj

Kimyasal Peeling

Kimyasal Peeling

Lazer Epilasyon ve Lazerle Kılcal Damar Tedavisi

Lazer Epilasyon ve Lazerle Kılcal Damar Tedavisi

Lazer Liposuction

Lazer Liposuction

Leke Tedavisi

Leke Tedavisi

Mezolift

Mezolift

PRP ile Yüz Gençleştirme

PRP ile Yüz Gençleştirme

Saç Dökülmesi ve Saç Canlandırma Tedavileri

Saç Dökülmesi ve Saç Canlandırma Tedavileri

Saç Ekimi

Saç Ekimi

Somon DNA Aşısı

Somon DNA Aşısı

Yaz aylarında aşırı terleme ve tedavisi

Yaz aylarında aşırı terleme ve tedavisi

Yüz PRP

Yüz PRP

Yüz ve Dudak Dolgusu Nedir? Dolgu İşlemi Nasıl Yapılır?

Yüz ve Dudak Dolgusu Nedir? Dolgu İşlemi Nasıl Yapılır?

Ayaklarda sık görülen 4 cilt hastalığı

Ayaklarda sık görülen 4 cilt hastalığı

Kıl Kökü İltihabı

Kıl Kökü İltihabı

Cüzzam Hastalığı

Cüzzam Hastalığı

Anti-Aging | Mezolifting / Yüz Mezoterapisi

Anti-Aging | Mezolifting / Yüz Mezoterapisi

Cilt Lekeleri Neden Olur? Cilt Lekeleri Nasıl Geçer?

Cilt Lekeleri Neden Olur? Cilt Lekeleri Nasıl Geçer?

Yanığa Ne İyi Gelir? Yanık Dereceleri Nelerdir?

Yanığa Ne İyi Gelir? Yanık Dereceleri Nelerdir?

Güneş Yanığına Ne İyi Gelir?

Güneş Yanığına Ne İyi Gelir?

Saç Dökülmesine Ne İyi Gelir? Saç Dökülmesi Nasıl Geçer?

Saç Dökülmesine Ne İyi Gelir? Saç Dökülmesi Nasıl Geçer?

Ayak Kokusuna Ne İyi Gelir? Ayak Kokusu Nasıl Geçer?

Ayak Kokusuna Ne İyi Gelir? Ayak Kokusu Nasıl Geçer?

Dil Yarasına Ne İyi Gelir? Dil Yarası Neden Olur?

Dil Yarasına Ne İyi Gelir? Dil Yarası Neden Olur?

Nasıra Ne İyi Gelir? Nasır Nasıl Geçer?

Nasıra Ne İyi Gelir? Nasır Nasıl Geçer?

Pişiğe Ne İyi Gelir? Pişik Neden Olur? Pişik Nasıl Önlenir?

Pişiğe Ne İyi Gelir? Pişik Neden Olur? Pişik Nasıl Önlenir?

Uçuğa Ne İyi Gelir? Uçuk Nasıl Geçer? Uçuk Neden Olur?

Uçuğa Ne İyi Gelir? Uçuk Nasıl Geçer? Uçuk Neden Olur?

Mezoterapi Nedir? Mezoterapi Ne İşe Yarar?

Mezoterapi Nedir? Mezoterapi Ne İşe Yarar?

Behçet Hastalığı Nedir? Behçet Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Behçet Hastalığı Nedir? Behçet Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Köpek Memesi Hastalığı Nedir? Köpek Memesi Hastalığı Tedavisi

Köpek Memesi Hastalığı Nedir? Köpek Memesi Hastalığı Tedavisi

Retinol Nedir? Retinol Ne İşe Yarar?

Retinol Nedir? Retinol Ne İşe Yarar?

PRP Nedir? PRP Tedavisi Ne Amaçla Uygulanır?

PRP Nedir? PRP Tedavisi Ne Amaçla Uygulanır?

Kelebek Hastalığı (Lupus) Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Kelebek Hastalığı (Lupus) Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Bit Nedir? Belirtileri Nelerdir? Bit En Hızlı Nasıl Geçer?

Bit Nedir? Belirtileri Nelerdir? Bit En Hızlı Nasıl Geçer?

Kojik Asit Nedir? Kojik Asit Ne İşe Yarar?

Kojik Asit Nedir? Kojik Asit Ne İşe Yarar?

Aşırı Terleme (Hiperhidroz) Neden Olur? Terlemeye Ne İyi Gelir?

Aşırı Terleme (Hiperhidroz) Neden Olur? Terlemeye Ne İyi Gelir?

Saçkıran Nedir? Saçkıran Belirtileri ve Tedavisi

Saçkıran Nedir? Saçkıran Belirtileri ve Tedavisi

Keloid Nedir? Keloid Belirtileri ve Tedavisi

Keloid Nedir? Keloid Belirtileri ve Tedavisi

Selülit Nedir? Selülit Nasıl Geçer?

Selülit Nedir? Selülit Nasıl Geçer?

Siğil Nedir? Siğil Belirtileri ve Tedavisi

Siğil Nedir? Siğil Belirtileri ve Tedavisi

Yara İzi (Skar) Nedir? Yara İzi (Skar) Tedavisi

Yara İzi (Skar) Nedir? Yara İzi (Skar) Tedavisi

Tümünü göster