Larenks (Gırtlak) Kanserleri

Larenks (gırtlak) üç bölümden oluşur: ses tellerinin bulunduğu orta kısım (glottis), ses tellerinin üzerinde kalan supraglottik bölüm ve glottis’in altında kalan subglottik bölüm. Subglottik bölüm soluk borusu (trakea) olarak akciğerlere doğru devam eder.

Larenks kanserlerinin %90’ı skuamöz (yassı) hücreli karsinomdur. Tümör sıklıkla ses tellerinin olduğu glottis ve supraglottik larenksten kaynaklanır.

Risk Faktörleri Nelerdir?

Tütün ve aşırı alkol tüketenler ve 60 yaşın üzerindeki bireylerde risk yüksektir. Hastaların yaklaşık %90’ı sigara içenlerden oluşuyor ve 15 yıllık sigara tüketiminin riski 30 kata kadar artırdığı öne sürülüyor.

Gırtlak Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler tümörün bulunduğu larenks bölümüne göre değişkenlik gösteriyor. En sık olarak görülen belirti ses kısıklığı. Ses kısıklığı glottik kanserlerde erken dönemde görülürken, supraglottik ve subglottik kanserlerde geç dönemde görülüyor. Ses kısıklığınız iki haftadır devam ediyorsa mutlaka bir uzmana başvurun. Supraglottik kanser, hava yolunun tıkanması, yutma güçlüğü, kulak ağrısı gibi belirgin lezyonlar veya kilo kaybı görülene kadar belirti göstermiyor. Boyunda lenf nodu metastazına bağlı kitle bazen ilk belirti olabiliyor. Yutma güçlüğü ve kulak ağrısı (otalji) bulguları daha çok supraglottik kanserlerde görülüyor. Larenks kanserlerinde öksürük ve ileri evrelerde hava yolunun daralması ve tıkanması gibi belirtiler de görülebiliyor.

Erken Tanı Koymak Mümkün Müdür?

Ses değişimi/kısıklığı, yutkunma ve solunum belirtileri erken dönemde görülmeye başladığı için ses tellerini tutan tümörlere erken dönemde tanı koymak mümkündür. Ancak supraglottik ve subglottik tümörlere tanı konulabildiğinde tümör genellikle büyümüş ve ilerlemiştir.

Tanı Nasıl Konur?

Laringoskopi ve biyopsi ile tanı konur. Hastaların %60’ında sadece lokalize hastalık görülürken, %25’inde lokal hastalık ve bölgesel nodal metastatik yayılım ve %15’inde ilerlemiş hastalık, uzak metastazlar veya her ikisi de görülüyor. Uzak metastaz sıklıkla akciğerler ve karaciğerde görülüyor.

Gırtlak Kanseri Evreleri Nelerdir?

Evreleme ağız boşluğu kanserlerinde olduğu gibidir.

Gırtlak Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?

Tümör büyüklüğüne ve yerleşimine göre tedavide sadece cerrahi veya cerrahi ile beraber ışın tedavisi ve kemoterapi uygulanır. Erken teşhis edilen bazı larenks kanserlerinde, kanserli doku lazer ışını ile kesilerek çıkarılabilir. Cerrahi ile tümörün yayılımına bağlı olarak tek bir ses teli (kordektomi), larenksin bir bölümü (parsiyel larenjektomi) veya larenksin tümünün (total larenjektomi) alınması gerekebilir. Bu ameliyatlarda boynun ön kısmında nefes borusuna giden bir delik açılarak (trakeostomi ) hastanın buradan nefes alması sağlanır. Total larenjektomide larenksin tamamı alındığından bu delik kalıcıdır. Diğer ameliyatlarda ise, ameliyat bölgesi iyileştikten sonra açılan delik kapatılır. Boyundaki lenf bezlerine metastaz varsa veya yayılma ihtimali yüksek görülüyorsa, ameliyat sırasında boyundaki lenf bezlerinin de çıkartılması (boyun disseksiyonu ) gerekebilir. Tümöre veya cerrahi müdahaleye bağlı olarak hastalarda ses kaybı ve yutma zorluğu görülebilir ve bu bulgular kanser tedavisi sonrasında özel rehabilitasyonla tedavi edilir. Total larenjektomi yapıldığı durumlarda bile özel eğitim ile hastalar soluk borusunu, akciğerlerini veya yemek borusunu kullanarak konuşmayı öğrenebilirler. Boyuna takılan özel cihazlar bu süreçte yardımcı olarak kullanılabilir.

Korunmak Mümkün Mü?

Başta tütün kullanımı olmak üzere kanser için yüksek risk taşıyan alışkanlıklardan kaçınarak ve sağlıklı bir yaşam için hayatınızda gerekli düzenlemeleri yaparak kanser riskini azaltabilirsiniz.