19 Ağustos 2023 Cumartesi
Hemogram (Tam Kan Sayımı) Nedir?
Kreatinin, kas metabolizması sırasında üretilen ve böbrekler yoluyla atılan bir atık üründür. Vücutta kreatin adlı bir maddenin parçalanması sonucu oluşup kan dolaşımına karışır. Kreatinin seviyesi, böbrek fonksiyonlarının bir göstergesi olarak kullanılır. Kandaki ya da idrardaki kreatinin seviyelerinin normalden sapması, böbrek sağlığı hakkında önemli bilgiler verebilir. Kreatinin düzeylerinin yüksek olması genellikle böbrek fonksiyonlarında bir bozulmaya işaret eder. Düşük seviyeler ise kas kütlesi veya diğer metabolik durumlarla ilgili olabilir.
Vücutta kasların enerji üretim sürecinde ortaya çıkan bir atıktır. Özellikle kaslarda bulunan kreatin, fosfatın yıkılmasıyla oluşur. Kasların enerji ihtiyacını karşılayan önemli bir moleküldür. Fosforile formu olan kreatin fosfat, enerji gerektiğinde hızlı bir şekilde ATP üretmek için kullanılır. Bu süreçte kreatin, kreatinine dönüşüp kan dolaşımına karışır. Böbrekler tarafından kandan filtrelenip idrar yoluyla vücuttan atılır. Üretimi kişiden kişiye farklılık gösterse de kas kütlesine bağlı olarak sabit bir oranda gerçekleşir. Daha fazla kas kütlesine sahip kişilerde kreatinin üretimi doğal olarak daha yüksek olur. Yaşlı veya kas kütlesi düşük olanlarda bu oran daha düşük olabilir. Bu nedenle, kreatinin seviyesi kas kütlesi, yaş, cinsiyet ve genel sağlık ile ilişkilidir.
Bu madde, böbrek fonksiyonlarının değerlendirilmesinde önemli bir biyobelirteç olarak kullanılır. Böbrekler, kreatinini kandan filtreleyerek idrar yoluyla vücuttan atar. Böbrek fonksiyonlarında bir bozulma meydana geldiği zaman kreatinin kandan yeterince temizlenemez. Bu sebeple kandaki kreatinin seviyeleri yükselir. Bu durum, böbreklerin işlevlerini tam olarak yerine getiremediğini gösterir. Böbrek yetmezliği gibi ciddi durumların belirtisi olabilir. Bu nedenle kreatinin testi, böbrek sağlığının değerlendirilmesi ve takip edilmesinde yaygın olarak kullanılan bir testtir. Kreatinin seviyesindeki değişiklikler böbrek fonksiyonlarının yanı sıra kas metabolizmasını da yansıtabilir. Kandaki kreatinin seviyesinin yüksek olması genellikle böbrek fonksiyon bozukluklarına işaret eder Düşük kreatinin seviyeleri genellikle kas kütlesi kaybı, yetersiz protein alımı veya belirli metabolik bozukluklarla ilişkilendirilebilir. Kreatinin seviyesi, ayrıca diyabet, hipertansiyon gibi kronik hastalıkların yönetiminde de önemli bir rol oynar. Çünkü bu hastalıklar, böbrek sağlığını etkileyebilir.
Vücuttaki enerji metabolizmasının bir yan ürünü olarak işlev görür. Kasların enerji ihtiyacını karşılayan kreatinin yıkımı sonucu oluşur. Ancak, kreatininin temel işlevi bir atık ürün olarak kabul edilir. Vücudun enerji üretim sürecinde doğrudan bir rolü yoktur. Daha ziyade kreatinin, böbrek fonksiyonlarını değerlendirmek ve vücudun genel sağlığını izlemek için önemli bir biyolojik belirteçtir. Aşağıdakiler “kreatinin ne işe yarar?” sorusuna cevap olacaktır:
Dolaşımındaki kreatinin düzeyleri, böbreklerin kandan ne kadar iyi filtreleme yaptığını yansıtır. Normal kreatinin seviyeleri, erkekler ve kadınlar arasında farklılık gösterebilir. Yaş ilerledikçe bu seviyelerde hafif değişiklikler olabilir. Genel olarak kabul edilen kandaki kreatinin normal değerleri şu şekilde verilebilir:
Kreatinin, idrar yoluyla atılan bir atık ürün olduğu için idrar testlerinde de kreatinin seviyelerine bakılır. 24 saatlik idrarda kreatinin ölçümleri böbrek fonksiyonlarını değerlendirmek için kullanılır.
Bu aralıklar yaşa, kiloya ve kas kütlesine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Kandaki kreatinin seviyesinin yüksek olması, genellikle böbreklerin kandan kreatinini yeterince filtreleyemediğini ve vücuttan atamadığını gösterir. Bu durum, böbrek fonksiyonlarının bozulduğuna işaret eder. Ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. Kreatinin yüksekliği, sadece böbrek hastalıklarının değil kas dokusundaki hasarın, aşırı protein tüketiminin veya yoğun egzersizin de sonucu olabilir.
Kandaki kreatinin seviyesinin normalden düşük olması durumunu ifade eder. Yüksekliği böbrek fonksiyon bozuklukları ile ilişkilendirilirken kreatinin düşüklüğü daha çok kas kütlesi, beslenme durumu ve genel metabolik süreçlerle ilgili olabilir. Kreatinin düşüklüğü genellikle böbrek hastalığı ile ilişkilendirilmez.
İdrarda kreatinin seviyeleri, böbreklerin kandan kreatinini ne kadar iyi filtrelediğini ve vücut fonksiyonlarının ne durumda olduğunu anlamak için önemli bir göstergedir. İdrarda kreatinin düzeylerindeki düşüklük veya yükseklik, böbrek sağlığı, kas metabolizması ve vücudun genel işleyişi hakkında ipuçları verir.
İdrarda kreatinin düşüklüğü vücudun kreatinini yeterince üretmediği, kas kütlesinin azaldığı veya böbreklerin kreatinini idrar yoluyla atmada sorun yaşadığı durumlarda görülebilir. İdrarda düşük kreatinin seviyeleri genellikle şu durumlarla ilişkilidir:
İdrarda kreatinin seviyelerinin yüksek olması, böbreklerin kreatinini idrar yoluyla aşırı miktarda atması durumunda görülür. Bu durum genellikle kas metabolizmasının veya böbreklerin çalışma biçiminde bir değişiklik olduğuna işaret eder. İdrarda yüksek kreatinin seviyelerinin başlıca nedenleri şunlardır:
Kreatinin testi, kandaki veya idrardaki kreatinin seviyelerini ölçmek için yapılır. Özellikle böbrek fonksiyonlarının izlenmesi ve böbrek hastalıklarının teşhis edilmesi için yaygın olarak kullanılır. Hem kandaki hem de idrardaki kreatinin seviyeleri, böbreklerin ne kadar iyi çalıştığını gösterir. Test sonuçları, böbrek hastalıklarının erken teşhis edilmesine ve hastaların durumlarının izlenmesine yardımcı olur.
Son güncellenme tarihi: 30 Eylül 2024
Yayınlanma tarihi: 31 Mart 2023
6 dk
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
Bölüm Doktorları
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
İç Hastalıkları (Dahiliye)
Önerilen Sağlık Yazıları
19 Ağustos 2023 Cumartesi
Hemogram (Tam Kan Sayımı) Nedir?
500 kez okundu
28 Ağustos 2023 Pazartesi
Aft: Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi
500 kez okundu
28 Ağustos 2023 Pazartesi
Akdeniz Ateşi (FMF) Hastalığı Nedir, Belirtileri ve Tedavisi
500 kez okundu
28 Ağustos 2023 Pazartesi
Alerji testi nasıl yapılır
500 kez okundu
28 Ağustos 2023 Pazartesi
Balgam: Nedir, Teşhis ve Tedavisi
500 kez okundu
28 Ağustos 2023 Pazartesi
Çölyak Hastalığı Nedir?
500 kez okundu
28 Ağustos 2023 Pazartesi
D Vitamini: Nedir, Eksikliği, Eksikliği Belirtileri ve Eksikliği Tedavisi Nedir?
500 kez okundu
28 Ağustos 2023 Pazartesi
Dehidrasyon nedir, önüne nasıl geçilebilir?
500 kez okundu
28 Ağustos 2023 Pazartesi
Fibroscan Nedir?
500 kez okundu
28 Ağustos 2023 Pazartesi
Geçirgen Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
500 kez okundu
28 Ağustos 2023 Pazartesi
Gıda Zehirlenmesine Ne İyi Gelir? Belirtileri ve Tedavisi
500 kez okundu
28 Ağustos 2023 Pazartesi
Glutatyon Nedir, Faydaları ve Tedavisi Nelerdir?
500 kez okundu
28 Ağustos 2023 Pazartesi
Gut Hastalığı Nedir? Gut Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
500 kez okundu
28 Ağustos 2023 Pazartesi
Hepatit C Aşısı
500 kez okundu
28 Ağustos 2023 Pazartesi
Hıçkırık Nedir, Neden Olur, Nasıl Geçer?
500 kez okundu
28 Ağustos 2023 Pazartesi
Kalsiyum: Nedir, Eksikliği ve Belirtileri, Eksikliği Tedavisi
500 kez okundu
29 Ağustos 2023 Salı
Kortizon: Nedir, Tedavi Yöntemleri ve Yan Etkileri
500 kez okundu
29 Ağustos 2023 Salı
Mide Ağrısı: Nedir, Belirtileri, Neden Olur ve Nasıl Geçer?
500 kez okundu
29 Ağustos 2023 Salı
Norovirüs: Nedir, Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi
500 kez okundu
29 Ağustos 2023 Salı
Safra Kesesi Hastalıkları: Belirtileri, Tanısı ve Tedavi Yöntemleri
500 kez okundu
29 Ağustos 2023 Salı
Sivrisinek Isırığı (Kaşıntısı): Neden Olur, Ne İyi Gelir, Korunma Yolları
500 kez okundu
29 Ağustos 2023 Salı
Yaşlılıkta kas erimesinin nedenleri ve tedavisi
500 kez okundu
29 Ağustos 2023 Salı
Endoskopi: Nedir, Kimlere Uygulanır, Nasıl Yapılır, Ne Kadar Sürer, Nelere Dikkat Edilmeli?
500 kez okundu
29 Ağustos 2023 Salı
Kolesterolü ne düşürür
500 kez okundu
29 Ağustos 2023 Salı
Magnezyum Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?
500 kez okundu
29 Ağustos 2023 Salı
Mide bulantısı hastalık habercisi
500 kez okundu
29 Ağustos 2023 Salı
Ödeme karşı 6 öneri
500 kez okundu
20 Eylül 2023 Çarşamba
Dalak Büyümesi
20 Eylül 2023 Çarşamba
Gece Terlemesi
11 Ekim 2023 Çarşamba
Kedi Alerjisi Nedir?, Nedenleri, Belirtisi ve Tedavisi
9 Kasım 2023 Perşembe
Bağışıklık sistemini nasıl güçlendirebiliriz?
12 Aralık 2023 Salı
Raynaud Sendromu Nedir?
17 Ocak 2024 Çarşamba
Soğuk Algınlığına Ne İyi Gelir? Soğuk Algınlığı Belirtileri
17 Ocak 2024 Çarşamba
Yüksek Tansiyona Ne İyi Gelir? Yüksek Tansiyon Belirtileri
17 Ocak 2024 Çarşamba
Karın Ağrısına Ne İyi Gelir? Karın Ağrısı Nasıl Geçer?
9 Şubat 2024 Cuma
Halsizliğe Ne İyi Gelir? Halsizlik Nasıl Geçer?
17 Nisan 2024 Çarşamba
Kansızlık Belirtileri Nelerdir? Kansızlığa Ne İyi Gelir?
17 Nisan 2024 Çarşamba
Kusma Neden Olur? Kusmaya Ne İyi Gelir?
23 Mayıs 2024 Perşembe
Fil Hastalığı ( Lenfödem) Nedir? Fil Hastalığı Neden Olur?
27 Mayıs 2024 Pazartesi
Eritrosit (RBC) Nedir? Eritrosit Yüksekliği ve Düşüklüğü
17 Temmuz 2024 Çarşamba
Lökosit (WBC) Nedir? Lökosit (WBC) Yüksekliği Nedir?
25 Temmuz 2024 Perşembe
D Vitamini Eksikliğinde Görülen Hastalıklar Nelerdir?
20 Ağustos 2024 Salı
EGFR Testi Nedir? EGFR Düşüklüğü ve Yüksekliği Nedir?
20 Ağustos 2024 Salı
LDH (Laktat Dehidrogenaz) Nedir? LDH Yüksekliği ve Düşüklüğü
20 Ağustos 2024 Salı
Apandisit Belirtileri Nelerdir?
23 Ağustos 2024 Cuma
Dahiliye (İç Hastalıkları) Nedir? Hangi Hastalıkları Kapsar?
26 Ağustos 2024 Pazartesi
Trombosit Nedir? PLT Yüksekliği ve Düşüklüğü Nedir?
26 Ağustos 2024 Pazartesi
Ürik Asit Nedir? Ürik Asit Yüksekliği ve Düşüklüğü Nedir?
Öne Çıkan Kanser Yazıları