Mide bulantısı, pek çok kişinin hayatının bir döneminde deneyimlediği rahatsız edici bir semptomdur. Bulantı, genellikle sindirim sisteminde veya merkezi sinir sisteminde yaşanan bazı sorunların habercisi olabilir. Hafif geçici rahatsızlıklardan ciddi hastalıklara kadar geniş bir yelpazede yer alabilen mide bulantısı, kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir.
Mide bulantısı, kişinin mide bölgesinde rahatsızlık hissi yaşaması ve kusma isteğiyle kendini gösteren bir durumdur. Bulantı, sindirim sistemi problemleri, sinirsel uyarılar veya diğer organlardan kaynaklanan çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Mide bulantısı genellikle kusma ile sonuçlanabilir ancak bazı durumlarda sadece rahatsızlık hissiyle kalabilir.
Bulantı, birçok farklı hastalığın belirtisi olabilir. Ancak, tek başına bir hastalık değildir. Bu nedenle bulantının nedeni mutlaka araştırılmalıdır. Mide bulantısı; hafif ve geçici olabileceği gibi, uzun süreli veya sık tekrar eden durumlarda kişinin genel sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Mide bulantısının pek çok farklı nedeni olabilir. En yaygın sebepler arasında sindirim sistemi hastalıkları, enfeksiyonlar, hormonal değişiklikler ve merkezi sinir sistemi sorunları bulunur. Bunların yanı sıra stres, anksiyete, ilaç yan etkileri ve bazı kronik hastalıklar da mide bulantısına yol açabilir.
Hamilelik döneminde hormonal değişiklikler nedeniyle sık mide bulantısı görülür. Ayrıca migren, vertigo gibi nörolojik durumlar da bulantı ile seyredebilir. Bazı yiyecekler veya aşırı yemek yemek, gıda zehirlenmesi gibi durumlar da mide bulantısını tetikleyebilir.
Mide bulantısının başlıca nedenleri şöyle sıralanabilir:
Kusturmayan mide bulantısı, bulantı hissinin oluşmasına rağmen kusmanın gerçekleşmediği durumları ifade eder. Bu durum genellikle sinirsel ya da sindirim sistemiyle ilgili hafif rahatsızlıklarda görülür. Sindirim sistemi rahatsızlıkları, mide asidinin artması, stres ve anksiyete gibi psikolojik faktörler kusturmayan mide bulantısının başlıca nedenlerindendir.
Bunun yanı sıra, hamileliğin erken döneminde sık görülen kusturmayan bulantılar, hormonal değişikliklere bağlıdır. Bazı ilaçların yan etkileri ve iç kulak problemleri de kusturmayan bulantı ile kendini gösterebilir. Uzun süren kusturmayan bulantılar, yaşam kalitesini düşürebilir ve mutlaka bir uzmana danışılmalıdır.
Çocuklarda mide bulantısı, genellikle enfeksiyonlar ve sindirim sistemi problemleri nedeniyle ortaya çıkar. Viral gastroenterit, bakteriyel enfeksiyonlar ve paraziter hastalıklar çocuklarda sık görülen bulantı nedenleridir. Ayrıca, çocuklarda mide bulantısı, migren, kulak enfeksiyonları ve bazı nörolojik durumların belirtisi olabilir.
Beslenme bozuklukları, aşırı yemek, hızlı yemek yeme gibi alışkanlıklar da çocuklarda mide bulantısına yol açabilir. Stres ve psikolojik sorunlar da mide bulantısının altında yatan sebepler arasında yer alır. Çocuklarda bulantı sık ve şiddetliyse, büyüme ve gelişme üzerinde olumsuz etkileri olabilir, bu yüzden erken müdahale önemlidir.
Mide bulantısını hafifletmek için birçok doğal ve medikal yöntem bulunmaktadır. İlk olarak, bulantının nedenine bağlı olarak yaşam tarzı değişiklikleri yapmak önemlidir. Hafif, yağsız ve sindirimi kolay yiyecekler tercih edilmeli, ağır ve yağlı yemeklerden kaçınılmalıdır. Zencefil, papatya ve nane çayı gibi bitkisel çaylar mideyi rahatlatabilir ve bulantıyı azaltabilir.
Bol su içmek ve küçük porsiyonlarla sık sık yemek yemek mide bulantısını kontrol altında tutmaya yardımcı olur. Ayrıca, derin nefes almak, açık havada kısa yürüyüşler yapmak ve rahat bir ortamda dinlenmek de semptomları hafifletebilir.
Mide bulantısının tedavisi, altta yatan sebebe göre belirlenir. Viral enfeksiyonlarda destekleyici tedavi ve sıvı desteği önceliklidir. Reflü veya gastrit gibi durumlarda ise asit düzenleyici ilaçlar ve diyet değişiklikleri tedavinin temelini oluşturur.
Hamilelikte mide bulantısına yönelik özel ilaçlar ve yaşam tarzı önerileri bulunur. Psikolojik nedenlere bağlı bulantılarda ise stres yönetimi ve psikoterapi faydalı olabilir.
Şiddetli ve kronik bulantı durumlarında, tanı için endoskopi ve diğer tetkikler gerekebilir. Tedavi sürecinde, hastanın beslenmesi, yaşam tarzı ve ilaç kullanımı düzenli takip edilmelidir.
Mide bulantısını önlemek için yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarında bazı önemli değişiklikler yapmak gerekir. Öncelikle, yemekler yavaş ve küçük porsiyonlar halinde tüketilmelidir. Ağır, yağlı ve baharatlı yiyeceklerden kaçınmak mideyi rahatlatır. Ayrıca, yemeklerden sonra hemen yatmamak, mide asidinin yemek borusuna kaçmasını önler.
Stres ve anksiyete mide bulantısını tetikleyebilir, bu nedenle rahatlama teknikleri ve düzenli egzersiz faydalıdır. Mide bulantısı özellikle gebelikte sık görüldüğünden, anne adaylarının doktor kontrolünde beslenme ve yaşam tarzı düzenlemelerine dikkat etmeleri önemlidir.
Mide bulantısı sırasında beslenme oldukça önemlidir. Sindirimi kolay, hafif ve mideyi yormayan gıdalar tercih edilmelidir. Kızartma, baharatlı ve yağlı yiyeceklerden kaçınılmalı, bunun yerine haşlanmış sebzeler, pirinç, muz, elma püresi ve yoğurt gibi besinler tüketilmelidir. Sık sık ama az miktarda yemek, mideyi rahatlatır ve bulantıyı azaltır. Bol su içmek de mideyi sakinleştirir. Ayrıca, zencefil çayı gibi doğal bulantı gidericiler beslenmeye dahil edilebilir.
Kafeinli, gazlı içecekler ve asitli yiyecekler mide bulantısını artırabileceği için tüketilmemelidir. Beslenme planı kişinin sağlık durumu ve altta yatan nedenlere göre doktor veya diyetisyen tarafından şekillendirilmelidir.
Son güncellenme tarihi: 27 Ağustos 2025
Yayınlanma tarihi: 30 Eylül 2024
Gastroenteroloji
Prof. Dr. Ahmet Melih Özel
Gastroenteroloji
Prof. Dr. Zülfikar Polat
Gastroenteroloji
Doç. Dr. Hasan Murat Gürsoy
Gastroenteroloji
Prof. Dr. Ahmet Melih Özel
Gastroenteroloji
Prof. Dr. Zülfikar Polat
Gastroenteroloji
Doç. Dr. Hasan Murat Gürsoy
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Mikrobiyota Nedir?
3 Kasım 2023 Cuma
Pankreas Kanseri ve Tedavisi
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Kabızlık Polikliniği
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Kıl Kurdu Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Dökülür?
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Gastrit Nedir? Gastrit Belirtileri ve Tedavisi
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Gaz Sıkışması Nedir? Gaz Sıkışması Nasıl Geçer?
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Huzursuz Bağırsak Sendromu Nedir? Belirtileri Nelerdir?
21 Ağustos 2023 Pazartesi
İshale Ne İyi Gelir? İshali Ne Keser?
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Makattan Kan Neden Gelir?
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Mide Kanseri Belirtileri Nelerdir? Mide Kanseri Tedavisi
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Mide Bulantısı: Nedir, Neden Olur ve Tedavisi
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Mide Kanaması Nedir? Mide Kanaması Belirtileri ve Tedavisi
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Siroz Nedir? Siroz Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Ülser Nedir? Belirtileri, Teşhis ve Tedavisi
21 Ağustos 2023 Pazartesi
Ülseratif Kolit: Nedir, Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
20 Eylül 2023 Çarşamba
ERCP Nedir?
9 Kasım 2023 Perşembe
Kolon (Bağırsak) Kanseri Nedir? Belirtileri Nelerdir?
9 Kasım 2023 Perşembe
Karaciğer Biyopsisi Yerine Fibroscan Yöntemi
29 Kasım 2023 Çarşamba
Pankreas İltihaplanması (Pankreatit) Nedir, Tedavisi
17 Ocak 2024 Çarşamba
Kabızlık Neden Olur? Kabızlığa Ne İyi Gelir?
17 Ocak 2024 Çarşamba
Mide Üşütmesine Ne İyi Gelir? Mide Üşütmesi Nasıl Geçer?
17 Ocak 2024 Çarşamba
Mide Yanması Neden Olur? Mide Yanmasına Ne İyi Gelir?
9 Şubat 2024 Cuma
Karın Şişkinliğine Ne İyi Gelir? Şişkinlik Nasıl Geçer?
9 Şubat 2024 Cuma
Reflüye Ne İyi Gelir? Reflü Şikayetlerini Azaltacak Öneriler
7 Haziran 2024 Cuma
Karaciğer Kisti Nedir? Karaciğer Kisti Nasıl Geçer?
7 Haziran 2024 Cuma
Safra Yolu Kanseri Nedir? Belirtileri Nelerdir?
7 Haziran 2024 Cuma
Pankreas Duktal Adenokarsinomu Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
7 Haziran 2024 Cuma
Safra Kesesi Polipleri Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
25 Temmuz 2024 Perşembe
Crohn Hastalığı Nedir? Crohn Hastalığında Neler Tüketilmemeli?
25 Temmuz 2024 Perşembe
Karaciğer Yağlanması Nedir? Belirtileri Nelerdir?
10 Eylül 2024 Salı
Kolon Kanserinde Robotik Cerrahi Avantajları Nelerdir?
6 Ocak 2025 Pazartesi
Kolorektal Kanser Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
28 Ocak 2025 Salı
Karaciğer Büyümesi Nedir? Karaciğer Büyümesi Neden Olur?
28 Ocak 2025 Salı
Karın Zarı Kanseri Nedir? Belirtileri Nelerdir?
29 Ocak 2025 Çarşamba
Psikolojinin Bağırsak Sağlığına Etkileri Nelerdir?
3 Mart 2025 Pazartesi
Makat (Anal) Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
3 Mart 2025 Pazartesi
Mide Fıtığı Nedir? Mide Fıtığı Belirtileri ve Tedavisi
7 Mart 2025 Cuma
Helikobakter Pilori Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
7 Mart 2025 Cuma
Kabakulak Nedir? Kabakulak Belirtileri Nelerdir?
8 Nisan 2025 Salı
Dispepsi (Hazımsızlık) Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
8 Nisan 2025 Salı
Hemokromatozis Nedir? Hemokromatozis Belirtileri Nelerdir?
9 Nisan 2025 Çarşamba
Anal fissür (Makat Çatlağı) Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
11 Nisan 2025 Cuma
Kanlı İshal (Dizanteri) Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
23 Temmuz 2025 Çarşamba
Wilson Hastalığı Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
Öne Çıkan Kanser Yazıları
Bunları da oku
Doktorlar
Kişisel Verilerin İşlenmesi: Kimlik, iletişim, sağlık ve pazarlama bilgilerimin, Özel Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi ve Özel Anadolu Sağlık Ataşehir Tıp Merkezi tarafından yürütülecek pazarlama faaliyetlerinin planlanması ve tıbbi ihtiyaçlarıma ve alışkanlıklarıma göre özelleştirilmesi ile bana özel kampanyalar oluşturulması amacıyla işlenmesini kabul ediyorum.
Ticari Elektronik İleti: Özel Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi ve Özel Anadolu Sağlık Ataşehir Tıp Merkezi tarafından kimlik ve iletişim bilgilerimin tercih ettiğim iletişim kanalı üzerinden bana reklam, promosyon, kampanya ve benzeri ticari elektronik iletilerin gönderilmesi amacıyla işlenmesi ve bununla sınırlı olarak hizmet alınan tedarikçilerle paylaşılmasını kabul ediyorum.
