Kemik Kanseri: Nedir, Çeşitleri, Belirtileri, Tanı ve Tedavi

İnsan vücudunda pek çok bölge tümör oluşumu için elverişlidir. Bunlardan biri de vücudun büyük kısmını kaplayan kemiklerdir. Kemiklerde meydana gelen kontrolsüz hücre bölünmeleri ile tümörler meydana gelebilir. Bu tümörlerin kötü huylu olması ise kemik kanseri olarak adlandırılır. Kemik kanserinin en yaygın semptomu, tümörün yayılması veya bir tümör tarafından zayıflatılan kemiğin kırılmasının neden olduğu ağrıdır. Ayrıca kemikte sertlik ve hassasiyet hissedilebilir. Bazen yorgunluk, ateş, şişlik ve tökezleme gibi başka belirtiler de olabilir, ancak bunlara başka koşullar da neden olabilir. Kemik kanseri teşhisi doktor tarafından yapılan tetkikler ile gerçekleştirilir.

Kemik Kanseri Nedir?

Kemik kanseri, kemiklerde görülen kanserleri ifade eden bir kanser çeşididir. Kanser hücreleri bir kemikte geliştiğinde normal kemik dokusuna zarar verebilir. Kemik kanseri, bir kemikte bir tümör veya atipik doku kütlesi oluştuğunda ortaya çıkar. Kötü huylu bir tümöre genellikle kanserli denir. Bu kanserler kemiğin kendisinde oluştuğunda birincil kemik kanserleri olarak adlandırılır fakat başka organlarda veya vücudun diğer kısımlarında başlayan birçok tümör, diğer vücut bölümlerinin yanı sıra kemiklere de yayılabilir. Bu durumda meydana gelen kemik kanserleri ikincil kemik kanseridir. Meme, prostat ve akciğer tümörleri kemiğe yayılan en yaygın tümörlerdendir. Fakat kemik kanseri terimi çoğu zaman birincil kemik kanserini ifade etmek için kullanılır. Kemik kanserinin belirtileri kişinin yaşı, sahip olduğu kemik kanseri türü, kanserin ne kadar yayıldığı ve daha fazla yayılma olasılığı gibi faktörlere bağlıdır. Genel olarak, kemik kanseri kanseri yayılmamış sağlıklı insanlarda tedavi etmek çok daha kolay.

Kemik Kanseri Neden Olur?

Kemik kanserinin nedeni tam olarak bilinmez ancak kemik kanseri gelişimine neden olabilecek bazı etkenler mevcuttur. Özellikle başka bölgelerde meydana gelen kanserlerin tedavisi sırasında radyasyona veya ilaçlara maruz kalmak en önemli etkenlerden biridir. Bazı durumlarda kemik kanserleri, aileden genetik koşullar nedeniyle ortaya çıkabilir. Kemik kanserine neden olabilen diğer faktörler şunlardır:

• Radyasyon tedavisi
• Genetik
• Paget hastalığı
• Başka kanserlerin varlığı
• Büyüme ve gelişme

Kemik Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Kemik kanseri vücuttaki tüm kemikleri etkileyebilir, ancak çoğu zaman bacaklar veya üst kollar gibi uzun kemiklerde gelişir. Kemik kanseri yaşayan kişilerin büyük bir kısmında ağrısız bir yumru hissetmek dışında belirti görülmez. En yaygın kemik kanseri semptomu yumruda meydana gelen ağrıdır, ancak bazen bu tümörler ağrısız olarak da gelişebilir. Birçok kişi bu ağrıyı kemikte zonklama ya da bıçak saplanması olarak tanımlar. Bazı kişiler bu bölgeye dokunulduğunda sert veya yumuşak olabilen bir yumru hissettiklerini belirtir. Kemik kanserinin en yaygın belirtileri şunlardır:

• Ağrı
• Kemik bölgelerinde şişlik
• Etkilenen bölgede hassasiyet
• Kemik zayıflığına bağlı kırılmalar
• Yorgunluk
• Anemi
• Ateş
• Kilo kaybı

Kemik Kanseri Türleri

Kemik hücrelerinde başlayabilen farklı kemik kanseri türleri mevcuttur. Kemik kanseri çeşitleri şunlardır:

• Osteosarkom: Her yaştan kişiyi etkileyebilen osteosarkom özellikle ergenlik döneminde sık görülen bir kemik kanseri çeşididir. Osteosarkomlar iskeletin herhangi bir yerinde gelişebilir. Fakat sıklıkla uyluk kemiği (femur), üst kaval kemiği (tibia) ve üst kol kemiği (humerus) bölgelerinde meydana gelir. Osteosarkom çoğu zaman özellikle dizlerde olmak üzere çocuklar büyüdükçe yeni dokuların oluştuğu kemik uçlarında meydana gelir.
• Kondrosarkom: Kıkırdak, normalde eklemlerdeki kemiklerin uçlarını kaplayan parlak, pürüzsüz bir maddedir fakat kemik içinde de bulunabilirler. Kondrosarkom bir kemiğin içinde veya kemik yüzeyinde bulunan kıkırdak dokularda büyüyebilir. Kemik içindeki kıkırdak hücrelerinde meydana gelen kanserler kondrosarkom olarak adlandırılır. kanseridir. Kondrosarkom sıklıkla 30-60 yaş arası yetişkinlerde görülen bir kemik kanseri çeşididir.
• Ewing Sarkomu: Ewing sarkomu en çok çocuklarda 14 yaşa kadar çocuklarda ve ergenlerde görülür. Genellikle leğen kemiği (kalçalar), uyluk kemiği (femur), omuz kemikleri, kaburgalar gibi bölgelerde görülür. Sadece sert dokularda değil vücudun yumuşak dokularında da bir Ewing tümörü meydana gelebilir.
• İğsi Hücreli Sarkom: İğsi hücre sarkomları çoğunlukla 30-60 yaşları arasındaki yetişkinlerde bulunur. En sık görüldüğü yerler bacak kemikleridir. Nadir rastlanan bu kemik kanseri osteosarkomlara çok benzerler ancak osteosarkomların yaptığı gibi osteoid adı verilen kemiksi maddeyi üretmezler.

Kemik İliği Kanseri Nedir?

Kemik iliği kanseri, kemiklerin içinde bulunan süngerimsi doku olan kemik iliğinde oluşan bir kanser türüdür. Kemik iliği kanseri vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir. En yaygın türleri, multipl miyelom ve lösemidir. Aynı zamanda bu kanserler kan hücreleri yapmakla görevli olduğu için kan kanseri türleri olarak da bilinir. Kemiğin kendisinde başlayan kanserler kemik kanseridir ve kemik iliği kanserinden çok daha az görülür. Kemik iliği kanseri genellikle kemik ağrısına, kemik zayıflığına veya kırıklara neden olur. Kemik iliği kanserinin diğer semptomları kanserin türüne bağlı olarak değişebilir.

Kemik Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kemik kanseri tedavisi, birincil kemik kanserinin türüne, tümörün yeri ve boyutuna, kanserin yayılıp yayılmadığına, kişinin yaşına, genel sağlık durumuna ve tercihlerine bağlı olarak değişebilir. Birincil kemik kanseri tedavisi genellikle cerrahi, kemoterapi, radyasyon tedavisi kombinasyonu şeklinde meydana gelir.

• Cerrahi Tedavi: Kanserin konumuna bağlı olarak farklı cerrahi seçenekler uygulanabilir. Gerekli durumlarda sadece tümörlü doku çıkarılırken kemiğin tamamının çıkarılması gereken işlemler de mevcuttur. Çıkarılan kemik, metal bir implant veya kemik grefti ile değiştirilir. Uzvun çıkarılması ameliyatı bazı durumlarda, kolu veya bacağı çok fazla etkilemeden tüm kanseri çıkarmak mümkün olmadığında tercih edilir.
• İlaç Tedavisi: İlaç tedavisi tedavi planı, kanser hücrelerini yok eden ilaçları içerir. Bir ilaç bu şekilde verildiğinde buna sistemik tedavi denir. İlaç, ilacın doğrudan kansere uygulandığı veya vücudun tek bir bölümünde tutulduğu lokal şekilde de kullanılabilir.
• Kemoterapi: Kemoterapi sağlıklı hücrelere mümkün olan en az zararı veren, kanser hücrelerinin büyümesini durduran veya yavaşlatan ilaçları içerir. İleri evre osteosarkom ve Ewing sarkomu için kemoterapi verilebilir. Ameliyattan önce, tümörün boyutunu küçültmek ve ameliyattan sonra çıkarmasını kolaylaştırmak veya kalan kanser hücrelerini öldürmek için radyasyon tedavisi ile birlikte uygulanabilir.
• Radyasyon Tedavisi: Radyasyon tedavisi kanser hücrelerini öldürmek veya onlara zarar vermek için odaklanmış x-ışını gibi kontrollü dozda radyasyon kullanır. Ameliyattan önce, tümörün boyutunu küçültmek ve ameliyat veya kemoterapiden sonra çıkarılmasını kolaylaştırmak , kalan kanser hücrelerini öldürmek ya da tümörü cerrahi olarak çıkarmak mümkün mümkün olmadığında kanseri kontrol etmeye yardımcı olmak için uygulanır.
• Hedefe Yönelik Tedavi: Hedefe yönelik tedavi, kanserin büyümesine ve yayılmasına katkıda bulunan kanserin spesifik genlerini, proteinlerini veya doku ortamını hedef alan bir tedavi seçeneğidir. Kansere özel olarak bir tedavi seçeneği belirlenmesine yardımcı olur. En sık görülen yan etkiler yorgunluk, mide bulantısı, baş dönmesi, kusma, artmış karaciğer enzimleri, öksürük, kabızlık ve ishaldir.
• İmmünoterapi: İmmünoterapi, bağışıklık sisteminin kanser hücrelerine saldırabilme yeteneğini geliştirerek kanserle savaşmak için vücudun doğal savunma mekanizmasını kullanır. Diğer kanser türleri için yakın zamanda onaylanmış birçok immünoterapi tedavisi mevcuttur. Mevcut immünoterapi yöntemleri otoimmünite adı verilen bir süreç olan normal vücut bölümlerine karşı bağışıklık tepkilerini de aktive eder. Yaygın yan etkiler cilt reaksiyonlarını, grip benzeri semptomları, ishali ve kilo değişikliklerini içerebilir.